«kichik biznes va xususiy tadbirkorlik» fanidan leksiyalar kursi

4. Boshqarish funksiyalari
Funksiya – lotincha so‘z bo‘lib, inson g‘ki narsaning “ish faoliyati doirasi,
vazifasi”,- degan ma’noni anglatadi.
Boshqaruv funksiyasi deganda u g‘ki bu obektni boshqarishga oid aniq
vazifalarni hal etishga qaratilgan bir turdagi ishlar majmuidir.
Boshqarish funksiyasining G‘arb menejmenti bo‘yicha turkumlanishi:
1. Rejalashtirish
2. Tashkil qilish
3. Tartibga solish, muvofiqlashtirish
4. Nazorat
5. Rag‘batlantirish.

---

 Boshqaruv organlari va ijrochilar ma’suliyati boshqarish funksiyasini
belgilaydi. Bu vazifalar funksional bo‘lim to‘g‘risidagi Nizom va mansabdor
boshqaruvchilar uchun ko‘rsatmalarda o‘z ifodasini topadi.
Boshqaruv organlari asosiy va aniq funksiyalarga bo‘linadi.
Ular quyidagilar:
a) marketing; b) rejalashtirish;
v) tashkil etish; g) muvofiqlantirish;
d) rag‘batlantirish ; e) hisob va nazorat.
A. Marketing - bu inson ehtig‘ji va talablarini ta’minlash va foyda olish
maqsadida bozor bilan amalga oshadigan, tovarlar sotilishini ta’minlash,
ayriboshlashni tezlashtirishga qaratilgan faoliyat.
B. Rejalashtirish - bu ijodiy loyihalashtirish istiqbolini iqtisodiy tizimini
belgilash. Rejalashtirish barcha xo‘jalik sub’ektlari strategiyasida o‘z aksini topadi.
V. Tashkil etish - bu texnik, iqtisodiy, ijtimoiy va boshqarish tizimini tartibga
keltirish. Menejmentni tashkil etish, avvalo, eng maqbul tashkiliy tuzumlar qurish,
moddiy, mehnat, moliyaviy resurslardan samarali foydalanish, boshqarish tizimlari
orasidagi munosabatlarni uyushtirish.
G. Muvofiqlashtirish - texnik, iqtisodiy, ijtimoiy masalalarni birga hal etishda
barcha boshqaruv funksiyalarining kelishishi. Bunda o‘zaro aloqa o‘rnatiladi.
D. Rag‘batlantirish - bu inson omilini keng demokratiya asosida faollashtirish,
uning manfaatlari yo‘lida g‘amxo‘rlik qilishni boshqarish.