үттүгүнө алса - үт, үттүгүнө албаса, башка келген жут деп.
Азыр айни үттүн орто чени го – сөзүн каадалуу баштады
төрдө отурган Тураттын атасы – Жүзбай саркар. …
Көкдөбөт атылгандан кийин, айыл ичи ит-куштан
тынчыды да калды. Бирок кыштын мойну узарып, кар улам улуу-
улуу жаап, элдин шаштысын ала баштады.
- Үт үтүгүнө эмес, үт жуттугуна алды, - дешти көптү
көргөн айыл карылары (Н.С. «Күн б.», 83-87).
Кийим-кечеккке байланыштуу этнографиялык
Диалектизмдер
Бул тематикалык топтон обьектидеги калем ээлери
тарабынан азыр кийим-кечек катары пайдаланылган камзир,
илазмаатҮҮилазмат, пайтама, намашам көйнөк өткөн
кылымдын 60-жылдарына чейин сейрек болсо да кийилген
пайчеки, таштаман деген диалектизмдер колдонулган. Алар
түштүк батыш диалектисинин этнографиялык лексикалык
өзгөчөлүктөрүн чагылдырат.
Камзир – «материалдан пахта салынбай жасалган чапан
сыяктуу жука сырт кийим». Г.Бакинованын «Кыргыз тилинин
Ош говору» [24:86]
194
деген эмгегинде к
мзур «жеңи жок,
пахтасы жок жука кийим», Б.М.Юнусалиевдин эмгегинде
[191:273]
195
к
мзүр (түшт.) «кемсел», деп түшүндүрүлөт.
Ил
зм
т
-
«ич
кийим,
ыштан»,
өзбекстандык
кыргыздардын тилинде ылаазым деген варианты катталган
[3:144].
196
Пайчеки - «малдын терисинен ашаталып жасалган
чарыктын бир түрү».
Пайтама - «буттун ашыгынан тартып, балтыр этке ороло
турган, жүндөн токулган чулгоо».
194
Бакинова Г. Кыргыз тилинин Ош говору. –Ф., 1956. –86-б.
195
Юнусалиев Б. М. Кыргыз тилинин диалектологиясы. –Ф,, 1971. –273-б.
196
Абдулдаев Э., Бакинова Г., Бейшекеев Н. Ъзбекстандагы кыргыздардын тилиндеги жергиликт\\ ъзгъчъл\ктър. –Ф.:
Илим, 1962. –144-б.
60
Do'stlaringiz bilan baham: |
