Kirish magistrlik dissertatsiyai mavzusining asoslanishi va uning dolzarbligi

Gimnastika mashqlar 
Bu mashq qo‘l-oyoq, gavdani narsa va narsasiz rivojlantirish, 
takomillashtirishdir. Bu epchillik va chaqqonlikni: aylanma, oldinga va orqaga
dumbaloq oshish, qo‘l bilan tik turish, bosh va qo‘l bilan ko‘prik hosil qilish va 
boshqa mashqlardan iboratdir. 
Narsalar bilan o‘tkaziladigan mashqlar: to‘pni otish, ilib olish, halqalardan 
sakrash, tennis, futbol, voleybol, basketbol, qo‘l to‘pi-koptoklari, milliy xalq 
o‘yinlaridan foydalanish va boshqalar. Turnikda tortilish, gimnastik 
o‘rindiqlarda, bruslar, arqonga tirmashib chiqish, sakrash mashqlardan 
foydalanish. 
Yugurib kelib arqon, to‘siqlardan, sakrash, to‘ldirma to‘plardan 
foydalanib mashqlar bajarish. 
Yengil atletika 
Qisqa va o‘rta masofalarga yugurish, turgan joyda va yugurib kelib ikki va 
bir oyoqda uzunlikka, balandlikka sakrash, uch hadlab sakrash. Bir, ikki oyoqda 
tayanib balandlikka sakrash, o‘ng va chap qo‘l bilan yadro, lappak, granata, 
nayzalarni uloqtirish. 
Suzish 
Bir va ikkita suzish turlari, usullarini o‘rganish. Tanlangan usul texnikasini 
takomillashtirish. Cho‘kayotganni qutqarish va chiqarish usulini o‘rganish 25, 
50 va 100 m ga suzishni o‘rganish. Sport o‘yinlari (tennis, futbol, basketbol va 
valeybol). 

---

47 
Koptokni o‘yinga tashlash, ilib olish, to‘siq qo‘yish, tepish va uni olib 
yurishni o‘rganish. 
Hujum va himoyada yakka, guruh va jamoa bo‘lib harakatlanish texnik 
usullarini o‘rganish. 
Birinchi bob bo’yicha xulosalar 
I. 
Maxsus adabiyotlarni o’rganib chiqish voleybolda, boshlang’ich 
tayyorgarlik davrida, yosh voleybolchilarni tayyorlashda ba’zi jihatlari 
etarlicha ishlab chiqilmaganligini ko’rsatadi. 
Maxsus 
tanlab 
olingan maxsus 
o’yinlar 
yosh 
voleybolchilarni
tayyorlashda, bolalarning individual xususiyatlarini o’rganishning eng qulay 
shakli hisoblanadi, chunki o’yin iste’dodi tuzilishini tashkil etadigan birliklarda 
turli xususiyatlari va sifatlarini namoyon etishga yordam beradi. Afsuski, 
voleybolchilarni tayyorlashda, maxsus o’yinlardan foydalanish masalasi 
adabiyotlarda faqatgina tavsiyalar kurinishida bayon etiladi yoki mantiqiy 
yakuniga ega bo’lmagan alohida tadqiqotlar natijasi yoritib beriladi. 
II. 
Zamonaviy valeybolda sakrab ijro etiladigan o’yin malakalarining 
samaradorligi sakrovchanlik va sakrash chidamkorligi bilan bevosita bog’liq. 
Binobarin, yuqori mahoratli valeybolchilarni tayyorlash jarayonida jismoniy 
sifatlarni, maxsus chidamkorlikni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratish 
muhim ahamyat kasb etadi. 
Valeybol sport turi bilan shug’ullanish chidam va irodani, sabr-toqatni 
tarbiyalash, Ma’naviy sifatlardan ayniqsa qat’iyatlilik, maqsadga intilishlilik, 
samimiylik, odillik, o’zaro yordam kabi fazillatlarni shakllantiradi. Bundan 
tashqari yurak-qon tomir, nafas olish, suyak-muskul va boshqa ta’na 
a’zolarining sog’lom bo’lishiga, bo’yning o’sishiga, oshqozon-ichak 
a’zolarining faoliyati-ning yaxshilanishiga asab tizimining ham ijobiy 
o’zgarishiga aqliy salohiyatining o’sishiga yordam beradi. 
O’quvchi yoshlarning jismoniy sifatlarining rivojlanishiga jismoniy, 
ma’naviy, irodaviy, ruhiy, texnik va taktik, nazariy hamda amaliy 
tayyorgarliklarining yanada shakllanishiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi. 

---

48