Kolonial xivchinlilar tuzilishi va sistematikasi reja

1 - tip kupgina bakteriyalarda bulib, ular umumiy tipdagi fimbriylar deyiladi. Fimbriylar bakteriylar xujayraning muxitga, boshka xujayraga, inert substratga yopishishini ta'minlanadi, suyuklik yuzasida parda xosil kilishida u xam ishlatiladi. SHuning uchun xam uni yopishish organi deyish mumkin.

2 - tip — jinsiy fimbriy — pili bulib (F), u ichi bush kanaldan iborat. Bu kanaldan bakteriya kon'yugatsiyada katnashayotgan boshka bir bakteriyaga genetik material beradi. Pilining boshka bir xususiyati xam bulib, u patogen bakteriyalarda xayvon va odam xujayralariga yopishishda ishtirok etadi.

Bakteriya xujayra devori.

Xujayra devorining uzi xam ma'lum kattiklikga ega. SHu bilan birga u elastiklikka xam ega bulib, oson bukiladi. Xujayra devorini ultratovush va lizotsim fermentlari bilan parchalasa buladi. Xujayra devori lizotsim bilan parchalanganda u sharsimon shaklga utadi. Xujayra devori xujayrani xar xil mexanik ta'sirlardan, osmotik bosimdan saklaydi.

Xujayra devori bakteriyani kupayishi va bulinishi, irsiy moddalarning taksimlanishini xam idora kiladi.

Xujayra devorining kalinligi 10 - 80 nm bulib, xujayra massasining 20% ni tashkil etadi. Xujayra devori orkali katta molekulali moddalar kirishi mumkin. Xujayra devori sitoplazmatik membrana bilan birlashtiruvchi iplar — "kuprikchalar" vositasida boglangan. Xujayra devori bakteriyalarni gram usulida buyaganda, musbat yoki manfiy bulishligini belgilaydigan omildir. Xujayra devori asosan peptidoglikan (murein) dan tashkil topgan. Bu № — atsetil № — glyukozamin va № — atsetil muram kislotasi, galma - gal bir-biri bilan $ —1.4 boglar bilan boglangan geteropolimerdir. Bu polisaxarid zanjirlar bir-biri bilan peptid boglari orkali boglangan. Peptidoglikan xujayra devoriga rigidlik xususiyatini beradi va bakteriya shaklini saklab turadi. Gram musbat bakteriyalarda kup kavatli peptidoglikan bor (50 - 90%). U murakkab ravishda oksil, polisaxarid, teyxo kislota (fosforli ribit va fosfor kislotasi glitseridi) bilan boglangandir.