Kompyuter tarmoqlari telekommunikatsiya texnologiyalari, 5 semestr Kirish. Kompyuter tarmoqlarining tarixi Kompyuter tarmoqlarining protokollari, ilovalar va texnologiyalari haqida umumiy tushunchalar

Шунга мувофиқ еттинчи поғона объектларнинг ўзаро ҳамкорлик протоколи қўлланиш протоколи дейилади

Амалий поғона

• Моделнинг энг юқори поғонаси бўлиб, қўлланиш жараёнларининг тармоқ хизматларига кириш учун имкон яратади.
• Бу поғона амалда турли хил протоколлар тўплами бўлиб, улар ёрдамида тармоқ фойдаланувчилари тармоқ ресурсларига рухсат оладилар (масалан электрон почта протоколлари ёрдамида биргаликда ишлашини ташкил этадилар).
• Қўлланиш поғонаси фаолиятидаги маълумотлар бирлиги одатда маълумот (message) деб аталади.

OSI модели сатхлари (умумлашган изоҳ)

• Моделнинг физик сатхи тармоклар аро алмашинишда ишлатиладиган маълумот узатадиган физик тармокнинг характеристикаларини аниклайди. Бу шундай характеристикаларки, улар: занжирдаги кучланиш, ток кучи, разъемлардаги контактлар сони ва хакозалар. Бу сатхнинг типик стандарти, масалан RS232C, V35, IEEE 802.3 ва хакозалар.
• Канал сатхи уз ичига богланишни аниклайдиган протоколларни олади, масалан SLIP (Strial Line Internet Protocol), PPP (Point to Point Protocol), NDIS, пакетли протокол ODI ва хакозалар. Бу ерда суз узаро тасирлашидиган драйвеор мосламалари ва мосламалар билан бир томонда, иккинчи томонда, операцион система билан мосламаларнинг драйверлари билан. Драйвер бу бир формадан бошқа форматга отказадиган маълумотлар конверторидир, лекин бунда у ўзининг ички маълумотлар форматига эга бўлади.
• Тармоқ (тармоқлар аро) сатҳга, маълумотларни жўнатишга ва олонишига жавоб берадиган, бошқача қилиб айтганда, очувчи ва жўнатувчини уловчи, протоколлар тегишли. Бу сатхга TCD/IP да IP (Internet Protocol) протоколи тегишли. Бу сатҳда жўнатувчи ва олувчи аниқланади, яъни бунда пакетни тармоқ бўйича узатувчи керакли маълумот жойлашади.

OSI модели сатхлари (умумлашган изоҳ)

• Транспорт сатҳ маълумотни ишончли етказишга жавоб беради, ва бу ерда, контроль суммани текшириб, маълкумотни бир жойга тўплаш тўғрисида қарор қабул қилади.
• Сессия сатҳи амалий дастурий таъминотни бир бири таъсири стандартини аниқлайди. Бу қандайдир оралиқ стандар маълумоти ёки маълумотни қайта ишлаш қоидаси бўлиши мумкин. Шартли равишда бу сатҳга TCP ва UDP ва Berkeley Sockets портлар протоколини механизмини кўриш мумкин.
• Амалий дастурлар билан маълумотни айирбошлаш сатҳи (Presentation Layer) у оралиқ сессия форматидан илова маълумотининг форматига ўзгартириш учун керак.
• Амалий дастурлар ёки иловалар сатҳи бу амалий дастурларни маълумотлар алмашиниш протоколарини аниқлайди.

OSI modelida pog’onalarning o’zaro bog’lanishi va xizmatlari
Protokollar – bu qandaydir aloqani amalga oshiradigan qoidalar to‘plami va protseduralar.

• Ular ko‘pdir. Afzalliklari va kamchiliklari bor.
• OSI RM ning har xil sathlarida ishlaydi. Agar, protokol fiziki sathda ishlalasa, demak, u paketlarni adabter platasi orqali tarmoq kabeliga o‘tishini ta'minlaydi.
• Bir nechta protokollar birgalikda ishlashlari mumkin (stek).

Тармоқ бўйлаб маълумотларни узатиш
Узоқлашган терминалларда поғоналар аро виртуал боғланиш
(қуйи поғоналарда шаффоф боғланиш)