Koʻrfaz urushi yoki Birinchi Koʻrfaz urushi, operatsiya nomi Sahrodagi boʻron

Quvaytga bostirib kirish
Koʻrfaz urushida Iroq armiyasi tomonidan keng qoʻllanilgan T-72 M asosiy jangovar tanklari.
Jidda muzokaralari yakunida Quvayt Iroqning Quvaytdan Rumayloni yoʻqotgani uchun tovon puli talabiga javoban kamroq miqdor taklif qildi. Iroqning javobi Quvaytga bostirib kirish boʻldi. 1990-yil 2-avgustda Iroq Quvaytning poytaxti Al-Quvayt shahrini bombardimon qildi.
Bosqin paytida Quvayt armiyasi 16 ming kishilik armiya boʻlib, uchta zirhli, bitta mexanizatsiyalashgan va bitta artilleriya brigadasidan iborat edi. Quvayt havo kuchlari 2200 nafar xodim, 80 ta samolyot va 40 ta vertolyotdan iborat edi. Bundan tashqari, bosqinchilik tahdidiga qaramay, u qoʻshinini jangovar holatga oʻtkazmagandi.
1988-yilda, Eron-Iroq urushi tugagach, Iroq armiyasi 955,000 faol xizmatchi va 650,000 militsiyaga ega boʻlgan dunyodagi toʻrtinchi yirik armiya edi. Jon Childs va Andre Korvisyening soʻzlariga koʻra, eng past hisob-kitoblarda ham Iroqda 4500 ta tank, 484 ta jangovar samolyot va 232 ta jangovar vertolyot bor edi.^[9]
Iroq hujumi ikki yoʻnalishda amalga oshirildi; Birinchi hujum kuchlari Quvayt shahriga etib borish uchun janubga yoʻl oldi va asosiy magistralni egallab oldi, yordamchi hujum kuchlari esa Quvaytga gʻarbdan kirdi, ammo keyin Quvayt shahrini mamlakatning janubiy qismidan uzib qoʻyish uchun sharqqa yoʻnaltirildi.
Quvaytning 35-zirhli brigadasi shimoli-gʻarbdagi Al-Jahra yaqinida Iroq hujumiga qarshi turishga harakat qildi. Quvayt havo kuchlari esa Iroq quruqlikdagi kuchlariga qarshi juda kam parvozlarni amalga oshira oldi.
Iroqning Quvayt shahriga asosiy hujumi dengizdan vertolyotlar va qayiqlar orqali amalga oshirildi. Amirning kenja ukasi Quvayt shahri amiri Jobir al-Ahmet al-Jobir as-Sabah saroyiga Iroq hujum uyushtirdi. Iroq hujumi boshlanganidan keyin 12 soat ichida qarshilik katta darajada sindirilgan bir paytda, amir Jobir al-Ahmet al-Jobir as-Sabah, uning oilasi va muhim vazirlari Saudiya Arabistoniga yoʻl orqali qochib ketishdi va oʻz mamlakatlari maʼmuriyatini oʻz ixtiyoriga qoldirdilar. Ikki kunlik shiddatli janglardan soʻng Quvayt armiyasining bir qismi Iroq elita qoʻshinlari, Respublika gvardiyasi tomonidan yoʻq qilindi va bir qismi Saudiya Arabistoniga qochib ketdi. Iroq kuchlari Quvayt shahri ustidan nazorat oʻrnatgach, Saudiya Arabistoni chegarasini oʻz nazoratiga olgan.
Iroqning mutlaq gʻalabasidan soʻng Saddam Husayn tomonidan „Ozod Quvayt Muvaqqat hukumati“ deb nomlangan qoʻgʻirchoq hukumat tuzildi va keyin u 8-avgust kuni oʻzining amakivachchasi Ali Hasan al Majidni Quvayt gubernatori etib tayinladi. Xalqaro chaqiriqlarga qaramay, Saddam Husayn maʼmuriyati oʻz qoʻshinlarini Quvaytdan olib chiqishdan qatʼiy bosh tortdi va 1990-yil 28-avgustda Quvaytni Iroqning 19-viloyati sifatida anneksiya qilganini eʼlon qildi.