Koʻrfaz urushi yoki Birinchi Koʻrfaz urushi, operatsiya nomi Sahrodagi boʻron

Koalitsiyaning tuzilishi
Iroqqa qarshi koalitsiya Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashi 1990-yil 29-noyabrda Iroq 1991-yil 15-yanvargacha Quvaytni tark etmasa, kuch qoʻllanilishini nazarda tutuvchi 678-rezolyutsiyani qabul qildi. Rezolyutsiyaga rioya qilinmagan taqdirda, BMT Nizomining 7-bobida koʻrsatilganidek, Iroqning BMT rezolyutsiyalariga rioya etishini taʼminlash va xalqaro tinchlik va xavfsizlikni tiklash uchun zarur boʻlgan barcha vositalar qoʻllaniladi. Buning uchun BMTga aʼzo barcha davlatlar zarur yordam koʻrsatishga taklif qilindi.^[12]
AQSH Davlat kotibi Jeyms Beyker urushga iqtisodiy va siyosiy yordam koʻrsatish maqsadida 1990-yil sentabr oyida Yaqin Sharq boʻylab toʻqqiz davlatga safarini boshladi. U oʻzining birinchi bekati boʻlgan Saudiya Arabistonidan operatsiya xarajatlarining maʼlum qismini talab qildi. 15 milliard dollarlik talab Saudiya hukumati tomonidan ijobiy qabul qilindi. Beyker 7-sentabr kuni uchrashgan Quvaytning surgundagi amiri Shayx Jobir al-Ahmad al-Sabah ham AQShning Fors koʻrfazidagi harbiy kuchini oshirish va unda ishtirok etayotgan mamlakatlar iqtisodiyotini ragʻbatlantirish uchun moliyaviy yordam koʻrsatish majburiyatini olganini maʼlum qildi.^[13] Misrda uning navbatdagi bekati boʻldi, uni aldaganligi sababli Saddamdan gʻazablangan Husni Muborak maʼmuriyati Saudiya Arabistonida tuzilgan koalitsiya kuchlarini qoʻllab-quvvatlashiga umid qilgan, ammo bu yordamga qoʻshimcha ravishda oʻzining mamlakatning Qoʻshma Shtatlar oldidagi qarzi kechilishini taʼkidladi. Beyker Yaqin Sharqdagi soʻnggi manzili boʻlgan Suriyada Prezident Hafiz Asad bilan 4,5 soatlik uchrashuv oʻtkazdi. 1983-yilda Bayrutdagi AQSh dengiz piyodalari kazarmasiga bombali hujum uyushtirilganidan buyon ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlar yomon boʻlganiga qaramay, Asadning Saddamga dushmanligi tufayli Fors koʻrfazida tuzilgan koalitsiyaga askar yuborishga kelishib oldilar.
Damashqdan keyin Rimdagi qisqa tashrifidan soʻng Beyker keyinchalik Germaniyaga bordi. Germaniya kansleri Helmut Kohl, Iroqqa qarshi ittifoqchilarga jami 2 milliard dollar pul va moddiy yordam berishlarini aytdi. Turkiya, 1990-yil 8-avgust kuni BMTning Iroqqa qarshi embargo qarorlaridan keyin Kerkuk-Yumurtalik neft quvurini yopib Iroqqa qarshi xalqaro embargoga qoʻshildi.
Iroqqa qarshi tuzilgan koalitsiyaga 40 ga yaqin davlat qoʻshilgan boʻlsa, 30 dan ortiq davlat Fors koʻrfaziga qoʻshin yuborgan. Ushbu eng yirik harbiy koalitsiyada qatnashgan davlatlar: Italiya, Kanada, Qatar, Quvayt, Vengriya, Misr, Niger, Norvegiya, Pokiston, Portugaliya, Ruminiya, Senegal, Serra-Leone, Singapur, Suriya, Saudiya Arabistoni, Turkiya, Ummon, Yangi Zelandiya va Gretsiya edi.^[14] Yaponiya va Germaniya hech qanday harbiy hissa qoʻshmagan boʻlsa-da, ularning har biri mos ravishda 10 milliard va 6,6 milliard dollarlik moliyaviy yordam koʻrsatdi. Amerikalik general Norman Shvartskopf, Jr. u koalitsiya kuchlari qoʻmondoni etib tayinlandi. Koalitsiya aʼzolarining aksariyati Fors koʻrfazi inqirozini arab davlatlari oʻrtasidagi muammo sifatida koʻrish yoki AQSh Yaqin Sharqda oʻz taʼsirini kuchaytirishidan qoʻrqib, koalitsiyaga qoʻshilmadi. Ammo ular iqtisodiy yordam takliflari yoki qarzlarni yengillashtirish yoki yordamni qisqartirish tahdidi bilan koalitsiyaga qoʻshilishga majbur boʻldilar.^[15]
1991-yilning yanvariga kelib Saddamga qarshi tuzilgan koalitsiyaning mintaqadagi harbiy qudrati 956 ming kishiga yetdi. 697 ming (73 %) askar bilan AQSh bu kuchning asosiy qismini tashkil etdi; Qolganlari Buyuk Britaniya, Fransiya, Misr, Saudiya Arabistoni, Suriya va boshqa mamlakatlarning soni jihatidan kichikroq kontingentlaridan iborat edi