Ko`rildi” O`ibdo`: / / 201 yil


Nazorat:Og`zaki nazorat , savol- javoblar,muhokama, kuzatish, o`z- o`zini nazorat qilish; Baholash


Download 137.75 Kb.
bet2/7
Sana02.01.2023
Hajmi137.75 Kb.
#1075427
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
9-sinf dars ishlanma

Nazorat:Og`zaki nazorat , savol- javoblar,muhokama, kuzatish, o`z- o`zini nazorat qilish;
Baholash: Rag`batlantirish ,5 balli tizim asosida baholash.


Dars materiallari va jihozlari:
Mavzuga oid ko’rgazmalijihozlar; Fizik olimlar portreti; Fizika darsligi va elektron shakli

Asosiy tushuncha va atamalar: modda; molekula; molekulyar-kinetik nazariya; modda tuzilishi;Broun harakati; turmushda va texnikada fizika.
Darsning blok-chizmasi



Dars bosqichlari

Vaqt

1

Tashkiliy qism

3

2

O’tilgan mavzuni mustahkamlash

10

3

Yangi mavzu bayoni va fizik tajribalar o’tkazish

20

4

Darsni mustahkamlash

5

5

O’quvchilarni baholash

5

6

Uyga vazifa.

2



Darsning borishi
1.Tashkiliy qism: O’quvchilarni darsga jalb qilish. Salomlashish. Yuqlama qilish. Dunyo yangiliklaridan xabardor qilish.
2.O’tilgan mavzuni mustahkamlash:6-8-sinfda o’tilgan mavzular bo’yicha suhbat o’tkazish.
3.Yangi mavzuning bayoni:
Molekular fizika va termodinamika moddaning turli agregat holatlaridagi fizik xossalarini, diffuziya, issiqlik o'tkazuvchanlik kabi hodisalarni, issiqlik ta'sirida modda holatining o'zgarishini, moddalarning issiqlik sig'imi, bug'lanislii, kondensatsiyasi, erishi, qotishi, mustahkamligi, elastikligi kabi xossalarini o'rganadi.
Moddalar nihoyatda ko'p zarralar - atom va molekulalardan tashkil topgan. Masalan, 1 sm3 hajmdagi qattiq jism yoki suyuqlikda 1021-1024 ta, normal sharoitdagi 1 sm3 havoda esa taxminan 1019 ta atom va molekula bo'ladi. Fizikaning «Mexanika» bo'limini o'rganishda jismlar zarralardan tuzilganligi e'tiborga olinmagan edi. «Molekular fizika va termodinamika» bo'limini o'rganishda esa jismlarni tashkil etgan moddalar atom va molekulalardan tuzilganligi o'rganiladi. Moddadagi ulkan sondagi har bir atom va molekulaning mexanik harakatini o'rganishning imkoni yo'q. Shu sababli bu muammoni hal etish uchun statistik va termodinamik metodlardan foydalaniladi.
Molekular-kinetik nazariyaning asosiy omillari
Moddalarda bo'ladigan issiqlik hodisalarini va bu moddalarning ichki xossalarini barcha moddalar tartibsiz harakat qiluvchi zarralardan iboratdir, deydigan tasawur asosida izohlaydigan nazariya molekular- kinetik nazariya deb ataladi.
Modda tuzilishining molekular-kinetik nazariyasi quyidagi omillarga asoslanadi:
Moddalar zarralardan — atom va molekulalardan tashkil topgan.
Atom va molekulalar to'xtovsiz va tartibsiz harakat qiladi.
Atom va molekulalar o'zaro ta'sirda bo'ladi.
Bu omillar gaz, suyuq va qattiq holatdagi moddalarda sodir bo'ladigan diffuziya hodisasida yaqqol namoyon bo'ladi.
1. Xonaning bir chekkasiga atir sepilsa, uning liidi xonaning boshqa chekkasiga yetib keladi. Bu hid, ya'ni atir molekulalardan tashkil topgan.
Atir molekulalari xona bo'ylab to'xtovsiz va tartibsiz harakatda bo'ladi.
Atir hidi bizga yetib kelguncha ma'lum vaqt o'tadi. Bunga sabab — atir molekulalari o'z yo'lida havodagi son-sanoqsiz molekulalar bilan to'qnashadi, ya'ni o'zaro ta'sirlashadi.
2. Stakandagi suv ustiga bir choy qoshiq sut quysak, suv bilan sut tezda aralashib ket- maydi (1-яrasm).Ularning aralashishiuchun ma'lum vaqt ketadi (1 - b rasm).




Suv va suyuqlikning o'zaro aralashishi ular zarralardan tashkil topganligi va bu zarralar to'xtovsiz va tartibsiz harakatda ekanligini ko'rsatadi. Aralashishiga vaqt ketishi esa zarra- laming o'zaro ta'sirlashishini ko'rsatadi.


3. Oltin va qo'rg'oshin metallarining sirtlari silliqlanib, ustma-ust joylashtirilgan (2- a rasm). Metallar maxsus ravishda qisib qo'yilgan. Bir yildan keyin metallar qisqichdan olingan. Bunda metallar bir- biriga mustahkam yopishib qolganligi, oltin atomlari qo'rg'oshin moddasi ichiga, qo'rg'oshin atomlari esa oltin moddasi ichiga kirib borganligi ma'lum bo'lgan (2-b rasm).
Oltin va qo'rg'oshin moddalarining aralashishi ular zarralardan tashkil topganligi bu zarralar tartibsiz harakat qilishini, aralashishning sekin borishi esa metallarning zarralari o'zaro ta'sirlashishini ko'rsatadi.

Download 137.75 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling