Kreditga layoqatlik tahlilining mazmuni, maqsadi va vazifalari

O‘AMM=(XK+UMKQ) – UMA 

Bu erda: 

 

XK-xususiy kapital; 

UMKQ-uzoq muddatli kredit va qarzlar 

UMA-uzoq muddatli aktivlar 

 

 

 

 

-jadval 

O‘zbekiston temir yo‘llari AJning 

 

o‘z oborot mablag‘lari naqdligi tahlili 

 

---

Ko‘rsatkichlar 

Davr boshi 

Davr oxiri 

Farqi 

Xususiy   kapital   (O‘z   mablag‘lari 

7 745 794 466 

10 124 233 076 

2 378 438 610 

manbasi) 

 

 

 

Uzoq muddatli kreditlar va qarzlar 

4 675 490 146 

12 304 013 149 

7 628 523 003 

Uzoq muddatli aktivlar 

10 219 731 945 

12 593 199 960 

2 373 468 015 

O‘z oborot mablag‘lari naqdligi 

2 201 552 667 

9 835 046 265 

7 633 493 598 

 

Xulosa:  O‘z  oborot  mablag‘lari  naqdligi  o‘tgan  yilga  nisbatan  7  633  493 

598 ming so‘mga ortgan. Bu o‘zgarish xususiy kapital summasining 2 378 438 610 

ming so‘mga ortishi va uzoq muddatli kreditlarning summasining keskin ravishda 

ya’ni 7 628 523 003 ming so‘mga ortishi hisobiga ro‘y bergan. Korxona kreditga 

layoqatligikni baholashda taxlikalar tahlili alohida 

 

o‘rganiladi. Tahlikalar tahlili maqsadi –kreditni berish imkoniyatlari va darajasini 

ximoyalanganlik darajasini baholashga qaratilgan. 

Korxonalar kreditga layoqatliligi tahlilida: 

 

baholash ko‘rsatkichlari dinamikasiga; 

 

262 

---

 

buxgalteriya balansini takibiy tuzilishiga; 

 

aktivlar va foydaning sifatiga; 

 

pul tushumlarining kutilishiga; 

 

moliya-xo‘jalik faoliyatining asosiy yo‘nalishlariga muhim axamiyat 

 

qaratiladi. 

 

Kreditga layoqatlik tahlilini miqdoriy kursaktkichlar qatorida quyidagi 

asosiy baholash ko‘rsatkichlari tahlil etiladi: 

 

 

likvidlik koeffitsentlari; 

 

o‘z va qarz mablag‘lari nisbati koeffitsenti; 

 

aylanuvchanlik va rentabellik ko‘rsatkichlari. 

 

Kreditlarning muddatligi uning zaruriy sharti hisoblanadi. SHu sababli kredit 

resurslarini  uzoq  va  qisqa  muddatlarga  jalb  etishda  uning  kaytarilishiga  muhim 

ahamiyat  qaratiladi.  Kredit  resurslari  kechiktirilgan  to‘lovlar  yuzasidan  foizlar 

summasi bilan birgalikda kaytariladi. 

 

Agar  to‘lovlar  va  foizlar  o‘z  vaqtida  amalga  oshirilsa  ushbu  mijozning 

kreditor oldidagi ishonchi ortadi. Bu holat esa mijozning kredit tarixiga yoziluvchi 

eng muhim jihatdir.