L. B. Okun Elementar bóleksheler


Download 2.39 Mb.
Pdf ko'rish
bet105/110
Sana06.10.2023
Hajmi2.39 Mb.
#1693144
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   110
Bog'liq
okunlat

Fenomenologiya — házirgi teoriyalıq fizikada qubılıslardı (empirikalıq maǵlıwmatlardı) 
olardıń tereń tábiyatın, ishki meхanizmin (grekshe "fenomen"- bolıp tabıladı degen mánisti 
beredi) anıqlamay, qubılıslardıń sırtqı belgilerine belgili bolǵan nızamlardı qollanıwdıń tiykarında 
klassifikaciyalaw. 
Fermionlar — yarım pútin spinge iye bolǵan elementar yamasa quramlıq bóleksheler. 
Fermionlar Fermi-Dirak statistikasına baǵınadı. Berilgen kvantlıq halda berilgen tiptegi tek bir 
fermion ǵana jaylasadı. Bul principti Pauli principi dep ataydı (W. Pauli, 1900— 1958; Paulidiń ózi 
bul principti qadaǵan etiw principi dep atadı). Elektron hám basqa leptonlar, kvarklar, proton hám 
basqa barionlar, yarım pútin spinge iye atom yadroları menen atomlar fermionlar bolıp tabıladı. 
"Fermion" sózi Italiyalı fizik Fermidiń (E. Fermi, 1901—1954) familiyasınan kelip shıqqan. 
FIAN — SSSR Ilimler Akademiyasınıń Π. N. Lebedev atındaǵı fizikalıq institutı (Moskva). 
FNAL (FNAL — Fermi National Accelerator Laboratory)Fermi milliy tezletkishler 
laboratoriyası (Shikagonıń qasındaǵı Bataviya, AQSh). 
Foton — massası nolge teń hám spini birge teń elementar bólekshe. Foton hesh qanday 
zaryadqa iye emes hám haqıyqıy neytral bólekshe bolıp tabıladı. Óziniń energiyasınan ǵárezli 
foton radiotolqınlar, ádettegi jaqtılıq, rentgen nurları, qattı γ-kvantlar túrinde háreket etedi. 
Zaryadlanǵan bóleksheler tárepinen fotonlardıń jutılıwı menen shıǵarılıwı barlıq elektromagnitlik 
processlerdiń tiykarında jatadı. 
Funkcional — bazı bir sızıqlı keńisliktegi (funkciyalar keńisligindegi) sanlı funkciya. Mısalı, 
berilgen uzınlıqqa iye tuyıq iymeklik penen sheklengen maydan funkcional bolıp tabıladı. 
Funkcionallıq integral — kontinuallıq integral, jollar boyınsha integral - integrallawdıń sanı 
sheksizlikke umtılǵandaǵı kóp ret integrallawdıń shegi. 


Download 2.39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   110




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling