54-rasm. Pomidor (Lycopersicum esculentum):
A - mevali novda; V - gul; D - androtsey; E - gultojibargsiz va androtseysiz gul; F - meva (rezavor).
Ish tartibi
Misol tariqasida madaniy holda ko‘p ekiladigan pomidor o‘simligini olishimiz mumkin.
Bu o‘simlikning vatani - Peru.
Pomidor o‘simligi bir yillik o‘t o‘simligi bo‘lib, bo‘yi 50-60 sm. Ildiz sistemasi - o‘q ildiz.
Poyasi tik o‘suvchi, shoxlangan, mevaning shakllanish davrida esa poya- lari yerga yota boshlaydi, yumaloq yoki qirrali poyalari tuklangan. To‘pgullari, ko‘pincha, gajak bo‘lib, 3-20 tagacha gulga ega.
Gullari to‘g‘ri (aktinomorf), kosachabarglari yashil 5-10 ta bo‘lib, ostki tomon- dan qo‘shilgan, meva hosil bo‘lishida ular yana o‘sadi. Gultojilari sariq, 5-10 ta, yuqori qismi uchli, qayrilgan tojibarglarga ega, ular ham ostki tomondan tutashgan.Androtseylari ham 5-10 ta changchilarga ega, changchi iplari 1-2 mm, changdonlar esa yirik, chang iplari bir-biriga zich joylashgan - naycha hosil qiladi. Genetseyi - sinkarp, tugunchasi ustki, 2 yoki ko‘p uyali. Gul formulasi quyidagicha:
Sa(5-10) Co (5-10) A 5-10 G (2-10)
Mevasi go‘shtli rezavor bo‘lib, qizil yoki sariq rangda.
Ishning oxirida ikkita har xil turkumga mansub bo‘lgan (pomidor va tamaki) o‘simliklar belgilarini taqqoslang va yozib oling (barg, gul va mevalaridagi farqlar aniqlahsin).
Changchilari 4 ta bo‘lib, oldingi ustki ikkitasi uzun bo‘lib, u oy simon qayrilgan, ba’zibir turkum vakillarida esa changchilar soni 2 ta.
55-rasm. Oq lamium
(yasnotka) - Lamium
album:
A - umumiy
ko‘rinishi; B, D - gul; E -
gulning bo‘yiga kesigi; F -
ginetsey; G - kosa-
chabarg; H - androtsey; I
- changchi; J - gul
diagrammasi; K - yon
Do'stlaringiz bilan baham: |
