2. Ikkita normal bosh to’plam dispersiyalarini tengligi haqidagi gipotezani tekshirish Aytaylik, X va Y bosh to’plamlar olingan n1 va n2 hajmli erkli tanlanmalar bo’yicha S2x va S2y tuzatilgan tanlanma dispersiyalar topilgan. Berilgan qiymatdorlik darajasida tuzatilgan dispersiyalar bo’yicha ushbu H0:D(x)=D(y) nolinchi gipotizani tekshirish talab etiladi. Amalda dispersiyalarni taqqoalash masalasi priborlar, asboblar, o’lchash metodlarining aniqligini boholash talab etilganda yuzaga keladi. H0 Gipotezani tekshirish qoidasi. Berilgan qiymatdorlik darajasida H0 nolinchi gipotizani konkurent gipoteza H1:D(x)D(y) bo’lganda tekshirish uchun: 1. Fkuz=S2katta/S2kichik hisoblanadi. 2. Fisher - Snedekor taqsimotini kritik nuqtalari jadvalidan F(,k1 = n1-1,k2 = n2-1) kritik nuqtani topish lozim. 3. Fkuz va Fkr taqqoslanadi Agar Fkuz bo’lsa H0 -gipotezani rad etishga asos yo’q. Agar Fkuz>Fkr bo’lsa, H0 -gipotezani rad etiladi. Ikkita normal bosh to’plam o’rta qiymatlari tenligi haqidagi gipotezani tekshirish Aytaylik X va Y bosh to’plamlar normal taqsimlangan bo’lib, ularning dispersiyalari bir xil, ammo o’rta qiymatlari har xil bo’lsin. Berilgan qiymatdorlik darajasida H0 ya’ni H0:M(x)=M(y) gipotezani, H1:M(x) M(y) konkurient gipotezaga nisbatan tekshirish talab etiladi. Tekshirish ikki bosqichda amalga oshiriladi. Buning uchun : 1. X va Y to’plamlardan hajmlari n1 va n2 ga teng bo’lgan tanlanmalar olinadi. Bu tanlanma ma’lumotlarga asoslanib XT, YT, S2x, S2y lar hisoblanadi. Birinchi bosqich. Avvalo H0:D(x)=D(y) gipoteza tekshirib ko’riladi. Buning uchun: 2. Fkuz=S2katta/S2kichik hisoblanadi. 3. Fisher - Snedekor taqsimotini kritik nuqtalari jadvalidan F(, n1-1, n2-1) ni qiymati topiladi. 4 Agar Fkuz bo’lsa H0 -gipotezani rad etishga asos yo’q bo’ladi. Agar Fkuz>Fkr bo’lsa, H0 -gipotezani rad etiladi. Ikkinchi bosqich. H0:D(x)=D(y) o’rinli degan shartda H0:M(X)= M(Y) gipotezani tekshirishga kirishildi Buning uchun hisoblanadi.
Styudent taqsimotining kritik nuqtalari jadvalidan t kuz < tkr (α, k= n 1+ n2 – 2) topiladi. Agar Tkuz < tkr – bo’lsa H0 gipotezani rad etishga asos yo’q. Tkuz ˃ tkr – bo’lsa H0 gipoteza rad etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
