Ligi farg’ona davlat universiteti

"Bevosita kuzatish mumkin bo’lmagan hodisalar, xususan emotsional

holatlarni qilish imkonini beradi. Mehnat psixologiyasi uchun juda muhim bo’lgan fiziologiq funktsiyalarni bunday o’lchashga allaqachonlar stanok - laboratoriyalarda foydalanilayotgan elektrokardiografiya hamda puls chastotalari, qon bosimi, nafas olishning chastotasi va chuqurligi, boshqarish richaglarining qisish darajasini o’lchash kiradi.
Testlash metodi. Test - bu qisqa topshiriq bo’lib, bajarilgan topshiriqqa son va sifat ji’atidan berilgan ba’o uning strukturasidagi asosiy psixik funktsiyalarning kamolot darajasining ko’rsatkichi bo’ladi. Testlar muayyan qobiliyat, bilim, malaka, ko’nikma yo’qligini aniqlash, shaxsning baozi sifatlarini tavsiflash hamda u yoki bu kasbga layoqatni bilish imkonini beradi.
Testning psixodiagnostik va ayniqsa psixoprognostik qiymati ma’lum darajada ilmiy tajriba saviyasiga hamda test asosiga qo’yilgan psixologik faktning ishonchligiga bog’liq. Yetarli darajada ilmiy asoslanmagan, to’ьri nazariyaga tayanmagan, baozan bu nazariyani no’noqlik bilan «moslashtirish»ta urinish (soddalashtirish) ьoyat jiddiy xatolarga olib kelishi mumkin.
Testlarning ancha asosli «qo’llanilishi» va doimo asoslanmagan «testlash»ni farqlash kerak. Keyingisida doimo testlar yordamida olinadigan natijalarning psixologik ta’lili asossiz ravishda to’gri yechimlar sonining matematik manipulyatsiyasi bilan almashtiriladi.
Boshqa metodlar bilan olingan psixologik materiallar ishlashning matematik metodi o’zining printsipial yondashuviga ega bo’la turib, ko’pincha, modellash metodi bilan uyьunlashib ketadi. va psixik ‘odisalarning miqdoriy ifodasi bilan matematik modelp yaratish imkoniny beradi. Bu metodda u yoki bu psixologik ‘odisani o’rganish natijalari tekshirilayotgan mehnat jarayonlari hamda shaxs xususiyatlari ta’lilini osonlashtiradigan diagramma, grafiklar, sxemalar tarzida ko’rsatmali ifodalanadi.
Mehnat psixologiyasiga oid konkret tadqiqotlar metodlarining o’zlashtirilishini tekshirish: 1. hunar-texnika bilim yurtlari pedagoglari uchun tushunarli bo’lgan psixologiya metodlarini sanab, bering. 2. Mehnat metodi va ishtirok etuvchi kuzatish metodi qanday hollarda va nima maqsadda qo’llaniladi? 3. Mehnat operatsiyalarini o’rganish va qayd qilishning farqi nimada? 4. Xato harakatlar ta’lili metodini kim va nima uchun qo’llanishi mumkin? 5. Mehnat jarayonlarini modellash; nimadan iborat? 6. Psixologiyadagi matematik metod-ning mo’iyati nimadan iborat?