Lochinbekovich jismoniy tarbiya va sport

Bosh bilan to‘pga zarba berish – to‗pga yakuniy zarba berish va to‗pni 
sherigiga oshirish maqsadida qo‗llaniladi. SHuningdek bosh bilan to‗pga zarba 
berishning sakramay peshona bilan zarba berish, qayrilib peshona bilan zarba 
berish, sakrab peshona bilan zarba berish, peshona chakkasi bilan sakrab zarba 
berish, harakatlanayotib, yiqilib, tashlanib peshona bilan zarba berish usullari 
qo‗llaniladi. 
To‘pni to‘xtatish – uchib yoki yumalab kelayotgan to‗pni to‗xtatish va 
harakat yo‗nalishini o‗zgartirish maqsadida foydalaniladi. To‗p oyoq, gavda va 
bosh bilan to‗xtatiladi. To‗pni oyoq bilan to‗xtatishda oyoqni ichki tamoni bilan 
to‗xtatish, oyoq tagi bilan to‗xtatish, oyoq usti bilan to‗xtatish, son bilan to‗xtatish, 
to‗pni o‗tkazib yuborish bilan to‗xtatish usullari qo‗llaniladi. SHuningdek gavda 
ro‗parasida uchib kelayotgan to‗pni ko‗krak bilan, bosh ro‗parasida kelayotgan 
to‗pni bosh bilan ham to‗xtatiladi. 
To‘p olib yurish – o‗yinchi maydon bo‗ylab yurish va yugurish harakatlari 

---

136 
bilan to‗pni olib yuradi. To‗pni olib yurish harakatlari o‗yinchilarning asosiy 
harakatlaridan hisoblanadi. To‗pni oyoq uchida va ust tamonida olib yurishda 
to‗g‗ri chiziqli harakat amalga oshiriladi. Oyoqning ichki tamonida to‗p olib yurish 
bilan burilib harakatlanish va harakat yo‗nalishlarini tez o‗zgartirish mumkin 
bo‗ladi. 
To‘p uzatish – to‗pni sherigia hujum uyutirish maqsadida uzatish harakatlari 
hisoblanib, to‗p uzatish quyidagi shakllarda bajariladi: to‗pni sherigini oyog‗iga 
uzatish, ochiq joyga uzatish, raqib orqasiga uzatish, zarba bilan to‗g‗riga uzatish, 
balandlatib uzatish, uzunasiga uzatish, ko‗ndalangiga uzatish, pastdan va tepadan 
uzatish, qiyshaytirib uzatish, zarba bilan, sekin, siltab uzatish va tashlab qo‗yish 
hamda erta, vaqtida va kech uzatish shakllarida bo‗ladi.