Лойиҳа Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Муаммоли савол: Психик ривожланишнинг умумий 
тенденциялари, қонуниятларига нималар киради? 

---

42 
боғланмаган ҳолда ўзининг қахтиий асосида содир бўлади деб бўлмайди.
Муҳит, таълим тарбия ва тегишли машқ мия тузилишининг органик 
жихатдан етилишини таъминлайди ва муҳитга. таълим-тарбияга мутлақо 
боғланмаган ҳолда ўзининг қатхиий биологик жихатдан қонунлари асосида 
содир бўлади деб бўлмайди.
1. Психик ривожланишнинг нотекислиги. 
Бу ҳар қандай шароитда хатто таълим-тарбиянинг энг қулай 
шароитларида ҳам шахснинг турли психик белгилари психик функциялари ва 
психик хусусиятлари ривожланишининг битта даражасида тухтаб турмайди. 
Болаларнинг ривожланишидаги айрим даврлардаги психиканинг у ѐки бу 
йуналишларида ривожланиш учун нихоятда қулай шароит пайдо бўлади ва 
бу шароитларнинг баъзилари вақтинчалик ўткинчи характерда бўлади. 
Масалан мактабгача ѐшда айникса нутк, ўсмирликда, илк ўспиринликда 
мустақил таффакур жадал ривожланади. 
Психика интеграцияси- инсон психикаси ўз тараккиѐти давомида 
тобора 
кўпроқ 
яхлитлик 
бирлик, 
мустахкамлик 
ва 
доимийлик 
хусусиятларини касб эта боради. Масалан: алохида предмет ва ходисаларни 
тўлиқ идрок қилиш асосида кузатувчанлик шаклланади. 
Психик ривожланишдаги пластиклик ва конпенсация имконияти. Баъзи 
функциялари камчиликларини бошка функциялар билан тулдириш. 
Хар бир тарихий даврда шахснинг ўзига хос хусусиятлари шу даврнинг 
ижтимоий-иктисодий типи ва тарбия тизимига боғлик ҳолда ташкил топади, 
шаклланади. Мазкур фан сохаси ўзининг предмети ҳамда вазифасини
умумий психологиянинг асосий тамойиллари ва қоидаларига таянган холда
белгилайди.
Ёш даврлар психологияси қуйидаги тамойилларга риоя
қилади: 
1. Психика юксак даражада ташкил топган материянинг