Луиза Хей Көгілдір кітап Сөз басы, немесе менің өмір тарихым

Айып алдындағы жауапкершілік
Біз өз өміріміздің жақсы да жаман жағдайларын қабылдау мен ойлау
модельдерінің жəрдемімен едəуір деңгейде айқындай аламыз деп
ойлаймын. Кейбір жəне одан басқа ойларға баса назар аударамыз. Ол
ойлар сезім шақырады. Сол сезімдер мен сенімдерге лайық біздің
ө
мірімізді өзіміз құра бастаймыз. Біздің өмірімізде бір нəрсе
бақылауымыздан шығып кетсе, оған өзіңді айыптаудың керегі жоқ.
Бірақ айып жəне де оны өзге біреулерге арту тілегі мен жауапкершілік
сезімі арасында үлкен айырма бар.
Мен жауапкершілік туралы айтқанда, күшке ие болуды айтқым
келді. Айып күшті босқа жұмсатады, оны жүдетеді. Жəне, керісінше,
жауапкершілік бізге өз өмірімізді өзгертуге күш сыйлайды. Біз

---

жазықсыз жазғырылушының ролін ойнаған кезде, өз күшімізді
дəрменсіз болуға пайдаланамыз. Бірақ, жауапкершілікті өзімізге алуға
шешім қабылдағанымызда, біз адамдар мен жағдайды айыптау
арқылы уақытты босқа жоғалтуды тоқтатамыз. Нақтылап айтқанда,
БІЗГЕ ҚАТЫСЫ ЖОҚ нəрселерді. Кейбір адамдар өздерін ауруға,
кедейлікке, кейбір проблемаларына өзін айыптыдай сезінеді. Олар
жауапкершілік сезімін айыптылық сезімімен араластырып жібергісі
келеді. Мұндай адамдар өзін бір нəрселер үшін барлық уақытта
айыптап жүреді, өздерін əбден біткен жолы болмағандардың қатарына
қ
осады. Сонымен бірге олар барлық кемшіліктерге төңіректегілерді де
қ
осады. Бұл өзінің қабілетсіздігін белгілеудің керексіз тəсілі. Өз
топшылауларымызда мен бұл комплекс туралы айтып отырғаным
жоқ.
Егер біз өз проблемаларымыз бен кеселдерімізді өз өмірімізде
жүзеге асырылуға тиіс өзгерістерді түйсіну мүмкіндігі десек, онда,
бізде орын бар. Көп адамдар, қайсыбір апатқа ұшыраған соң немесе
ауыр кеселмен ауырып тұрғанда, осы оқиғалары туралы өздерінің
ө
міріндегі ең тамаша сəттер ретінде еске түсіреді: нақ солар жаңа өмір
бастауға мүмкіндік береді. Жəне, керісінше, көп адамдар, ауырған
кезде: “Маған қайдан мұндай ауру тап келе қалды. Дəрігер, мені
ертерек емдеңізші!” дейді. Менің ойымша, бұндай кісілер алдағы кезде
қ
иыншылықтарға ұшырайды: олар өз күшімен жазыла алмайды.
ЖАУАПКЕРШІЛІК – БІЗДІҢ ЖАҒДАЙҒА ҚАРАЙ ƏРЕКЕТ ЕТУ
Қ
АБІЛЕТІМІЗ. Бізде қашанда таңдау бар. Ол, біз шындыққа тура қарап,
оны мойындауды қаламаймыз деген сөз емес. Таңдаудың нақты
жағдаймен келіспеумен ортақ ештеңесі жоқ. Бұл, біздің тап болған
жағдайды
қ
алыптастыру
белгілі
бір
роліміз
болғанын
мойындағанымызды ғана көрсетеді. Жауапкершілікті ала тұрып, біз
Ішкі Құдіретке біздің өмірімізді өзгертуге рұқсат береміз. Бұл жерде
былай сұрауға болады жəне сұрау керек: “Барлығын өзгерту үшін мен
не жасай аламын?”. Біздің бəрімізде ішкі, жеке күштің орасан қоры бар
екенін түсіну керек. Барлығы біздің соны қалай пайдаланатынымызға
байланысты.
Көп адамдар өздерінің онша қолайлы емес отбасында өскенін біледі.
Осыдан барып біз, өзіміздің кім екеніміз жəне өмірмен қарым-
қ
атынасымыз туралы көптеген теріс көзқарастарды аламыз. Менің
балалық шағым шексіз қорлау мен қиыншылық жағдайында өтті.
Оның үстіне мен зорлықты басымнан өткердім. Мен махаббат пен
жылылықты аңсадым, жəне адамның өзін лайықты сезінуі дегеннің не
екенін білмедім. Мен он бес жасқа келгенде үйімнен кеттім, сонда да
менің өмірімдегі қасірет тоқталмады. Мен барлық жерде зорлық пен
дөрекіліктің түр-түрін көрдім. Менің барлық бақытсыздықтарымның
себебі менде балалық шақта қалыптасқан қабылдау мен ойлауды
сезіну моделінде екені басыма келмепті.

---

Ə
детте балалар, үлкендер жасаған психологиялық атмосферадан
ө
зінше əсер алады. Қорқыныш пен қорлаудың не екенін ерте сезініп,
мен, есейген соң, оларды өз өмірімде қалпына келтіруге тырыстым.
Сонда, барлығын бірден өзгертуге менде жеткілікті күш бар екенін
мен білмеген едім. Мен өзіме барынша қатты қарадым, оның бəрі
махаббаттың аздығы мен өзімнің толық бұзылғаныма жəне адамдар
арасында өмірде керексіз екеніме өзімді тұсап тастағаныма
байланысты болды.
Менің өмірімде орын алған жəне осы күнге дейін жалғасқан
оқиғалар өткеннен келген барлық ойлар мен сенімдердің нəтижесі
болды. Келіңіз, ұяттан өліп, өткенімізге үңіле бергенді қояйық. Өткенге
бай өмірлік тəжірибе ретінде қараңыз. Бұл тəжірибесіз сіз бүгін осында
болмас едіңіз. Өзін-өзі жерге ұра беруге қандай негіз бар? Сіз бір
нəрсені аяғына жеткізбегеніңізден не болып қалды? Сіз қолыңыздан
қ
алай келсе, солай жасадыңыз. Өткенді махаббатпен өзіңізден қоя
беріңіз, оған сізді осы санаға жеткізгені үшін разы болыңыз.
Ө
ткеніміз тек біздің санамызда ғана тұр. Біз оны белгілі бір
призмадан қабылдаймыз. Біздің нақ қазіргі күйіміз, нақ осы секундта
не жасап жəне нені сезінгеніміз маңызды. Біз бүгін не жасасақ, ол
ертеңгі күнге негіз болады. Сонымен, нақ қазір шешім қабылдаған
дұрыс болып шығады. Тек бүгін. Біз нақ қазір қандай ойлар, сенім мен
сөздерді тыңдадық, сол маңызды.
Біз саналы түрде өзіміздің сезімдеріміз бен ойларымызды өзгерте
бастасақ, онда біз бұндай өзгеріс үшін керектінің бəріне ие боламыз.
Бұл қарапайым ақ нəрсе болып көрінуі мүмкін, бірақ күштің бастауы
қ
азіргі сəтте екені есіңізде болсын.
Сана – сізге қожалық етпейді, сіз – санаңызға қожасыз, осыны біліп
алу маңызды. Сіздің Жоғарғы «меніңіз» - оның қожасы. Сіз ескіше
ойлауды қоя аласыз. Сіздің ескі ойларыңыз «Өзгеру деген – қиын іс»
деп, өз орнына қайта келуге ұмтылса, онда өзіңізге-өзіңіз мынадай
нұсқау беріңіз: «Мен, қазір, өзгеруі қиын емес нəрсеге сеніп тұрмын».
Егер қаласаңыз, өзіңізге-өзіңіз ие бола алғанша, осы ішкі монологты
көп рет қайталаңыз. Жəне, осыдан басқа, не айтқыңыз келген болса,
нақ соны айтыңыз.
Ойлар су тамшылары деп қабылдап көріңізші. Бір ой – бір тамшы су
секілді, онша көп емес. Ал, сіздің ойларыңыз бірінің үстіне бірі
қ
осылып, көбейе берсе, онда тамшылар жинала келе алақандай
ылғалды құрады, кейін кішкене шалшыққа, бара-бара су қоймасына
айналады. Артынан көл, өзен, теңіз, ақыр соңында мұхит. Демек сіз бір
тамшы ойыңызды мұхитқа айналдырғыңыз келе ме? Ол мұхит
ластанып, уланған ба, жоқ, мөлдір, таза ма?
Маған: «Мен солай ойлауды қоя алмаймын» деп жиі шағымданады.

---

Мен барлық уақытта: «Жоқ, сіз қоя аласыз» деп жауап беремін. Ойлап
қ
араңызшы, сіз жақсы ойларды ойлаудан жиі бас тартасыз ба? Сізден
талап етілетін болмашы ғана нəрсе: «Мен осылай жасаймын» деп
ө
зіңіздің санаңызға нұсқау беру ғана. Сіз шешім қабылдауыңыз керек
те, теріс ойларды ойлағанды қоюыңыз керек. Байқасаңыз, мен, сізге,
қ
андай да бір нəрсені өзгерткіңіз келгенде, өз ойларыңызбен күресіңіз
деп кеңес бермеймін. Егер сіздің басыңызға бір теріс ой келе қалса,
онда сіз оған: «Келіп қалғаныңызға рахмет» деңіз. Сонда сіз істің нақты
жағдайын жоққа шығармайсыз жəне өзіңіздегі жасампаз күшті теріс
ойлармен бұзып алмайсыз. Өзіңізге түрлі теріске шығаруларға беріле
алатыныңызды, өмірге теріс көзқарастан бас тарта алатыныңызды
айтыңыз. Сіз тіптен басқаша ойлау образын қалыптастырғыңыз келеді.
Сондай ойдың бар екенін мойындаңыз жəне ол ойларды қалдырып
ілгері жылжыңыз. Өз теріс ойларыңыздың теңізіне сүңги бермеңіз,
онда сіз өмір мұхитында да жүзе бастайсыз.
Сіздің мұратыңыз - əсемдік пен сүйіспеншіліктегі өмір бастауының
айнасы болу. Өмір сізге өзінің қазынасын ашуға əзір тұр, бірақ ол үшін
сіз оған лайық болуға тиіссіз. Ғарыштағы Ақыл мен Сана қашан да
сіздің қызметіңізде. Өмір барлық уақытта сізбен қатар келе жатыр,
сіздің тірегіңіз сонда. Сеніңіз, КҮШ ӨЗ ІШІҢІЗДЕ деген сөз сіз үшін.
Егер сіз қорқып қалған болсаңыз мына жаттығу сізге жəрдемдеседі.
Тыныс алу процесін ойша есіңізге алып көріңізші, сіздің өкпеңіз ауаға
қ
алай толады. Ішке – сыртқа, ішке – сыртқа… Тыныс алу - өмірдегі ең
қ
ымбатты субстанция – сізге тегін берілген. Сіз өмір сүріп тұрған
кезіңізде бұдан тапшылық көрмейсіз. Сіз осы бағасы биік сыйды
қ
абылдай тұрып, неге екенін қайдам, өмір сізге басқа жағдайларда
қ
арайласпады деп санайсыз. Неге, сіз, қажет нəрсенің бəрінде өмір сізге
қ
арайласпайды деп ойлайсыз? Енді сізге өз бойыңыздағы күштерді де
танитын кез келді – сіз неге қабілетті екенсіз, қане? Ішіңізге үңіліп
қ
араңыз, сіз өзіңіздің кім екеніңізді білесіз.
Біздің бəріміздің жеке пікіріміз бар. Біздің оған құқығымыз бар, жəне
ол менде де бар. Əлемде не болып жатқаны маңызды емес. Бір нəрсе
аян: Сіз өзіңізді қызықтыратын нəрсемен ғана жұмыс істеуіңіз керек.
Сізге өзіңіздің ішкі жолбастаушыңызбен байланысты реттеу қажет. Ол
сіз бергіңіз келетін барлық сұрақтардың жауабын біледі. Ол – ақылдың
кені.
Ə
рбір рет «білмеймін» деп айтқан сайын, сіздің ішкі ақылығыңызға
алып барар қақпа жабыла береді. Өзіңіздің Жоғарғы «Меніңізден»
алған хабарламаңыз өте маңызды жəне сізге қайырымды əсер етеді.
Егер хабарлама кері əсер берсе, онда сіздің ішкі «эгоңыз» іске
қ
осылғаны деп біліңіз.
Дұрыс таңдау жасасаңыз өзіңізді қолдай жүріңіз, егер таңдауыңызға

---

күдіктенсеңіз, онда өзіңізден: «МЕН БҰЛ ШЕШІМДІ ӨЗІМЕ ДЕГЕН
МАХАББАТҚА САЙ ҚАБЫЛДАДЫМ БА? ҚАЗІР ОСЫНЫҢ МАҒАН ҚАЖЕТІ
БАР МА ЕДІ?» деп сұраңыз. Кейінірек, бір күн өткен соң, бір айдан
кейін, бір жылдан соң – сіз басқаша шешім қабылдауыңыз мүмкін,
бірақ сіз өзіңізге осы сауалды ұдайы қоя жүріңіз.
Сіз кімсіз? Сіз нені үйренгіңіз келеді, Сізді неге үйрету керек? Біздің
ə
рбірімізде өзіміздің, ештеңе тең келмейтін мақсатымыз бар. Біз,
ө
зімізді, өзіміздің жеке қабілетіміз, өз мұңымыз, өз қорқыныштарымыз
бен кеселдерімізден басқа ерекшерек, биігірек санаймыз. Біз өз
тəнімізден де басымырақпыз. Біз, планетада орын алған нəрселердің
бəрімен, оның барлық көріністерімен байланыстамыз. Біздің
ə
рбірімізде рухтық бастау бар. Біз – жарықпыз, қуатпыз, толқынбыз
жəне махаббатпыз. Бізде мақсатымызды айқындауға жəне не үшін өмір
сүріп жүргенімізді тануға жетерлік күш бар.