M. G. Safin,D. G‘. Hayitov, yu. S. Ruziyev

 
2- tajriba. Yog‘larning kislota sonini aniqlash 
 
Ishni bajarish tartibi.Kolbaga 1 ml paxta yog‘i solib, 10 ml efirning 
spirtli (1:1) aralashmasidan qo‘shiladi. Yog‘ erib ketgandan keyin 2 
tomchi fenolftaleinnispirtdagi0,01% li eritmasidan tomizib, 0,1 N kaliy 
ishqori bilan och pushti rang hosil bo‘lgunga qadar titrlanadi. Titrlash 0,5-
1 daqiqa davomida och pushti rang yo‘qolmaydigan bo‘lguncha davom 
ettiriladi. Yog‘larning kislota soni quyidagi formula yordamida sarhisob 
qilinadi: 
K=V*T 
Bu yerda:K-kislota soni; 
V-titrlash uchun sarflangan 0,1 n KON eritmasi; 
T-0,1 N KOH eritmasining titri (1l – 5,6 g). 
4-tajriba. Yog‘larning sovunlanish sonini aniqlash 
 
Ishni bajarish tartibi.Ikkita 50 ml li kolba olib, birinchisiga analitik 
tarozida tortilgan 0,5 g 
qo‘yyog‘i
solinadi va ikkinchisiga 0,5 ml 
distillangan suv quyiladi. Har ikkala kolbaga mikrobyuretkadan 15 ml dan 
0,5 N KOH ning spirtli eritmasidan quyiladi. Kolbalarning og‘zini qaytar 
sovutqichli shisha nay o‘rnatilgan tiqin bilan berkitib, qaynayotgan suv 
hammomiga qo‘yiladi, vaqti-vaqti bilan chayqatib turiladi.Kolbadagi 
suyuqlik qaynab turishi va nayning ustki qismiga bug‘langan suyulik sovib 
qaytadan kolbaga qaytib tushishi lozim. Sovunlanish nihoyasiga yetgach, 
kolbalarga 20 ml dan distillangan suv qo‘shiladi va 3-4 tomchi 
fenolftaleinning spirtdagi 0,01% li eritmasi tomiziladi. So‘ng aralashmalar 
alohida-alohida 0,5 N xlorid kislota bilan pushti rang hosil bo‘gunga qadar 
titrlanadi. Sovunlanish soni (S.s) quyidagi formula yordamida hisoblab 
topiladi: 

---

131 
Bu yerda:V
1
-Nazorat kolbasi(suvli)dagi suyuqlikni titrlash uchun 
sarflangan 0,5 N KOH miqdori (ml),
V
2
-tajriba kolbasidagi suyuqlikni titrlash uchun sarflangan 0,5 N KOH 
miqdori (ml), 28 - 0,5 N KON ning titri;
a-tajriba uchun olingan yog‘ ning miqdori(g).