M j o r a y e V, J. E s h o n q u L o V

«Alpomish» dostoni millatimizning o ‘zligini namoyon etadigan, 
avlodlardan-avlodlarga o ‘tib kelayotgan qahramonlik q o ‘sh ig ‘idir,
— deb yo za d i B irin ch i Prezidentim iz Islom K arim ov o ‘zining 
« Yuksak m a ’n aviya t
-
yen g ilm a s kuch» kitobida.
-
A g a rk i 
xalqimizning qadimiy va shonli tarixi tuganmas doston b o ‘lsa, «Al­
pomish» ana shu dostonning shoh bayti, desak, to ‘g ‘ri bo4adi».!
Bu nafaqat «Alpomish» dostoniga, balki butun folklor asari- 
ga, milliy m a’anaviyatimizga berilgan yuksak bahodir. Shuning 
uchun ham mustaqillikka erishganimizdan keyin folklor milliy 
m a’anaviyatimizni shakllantiruvchi asosiy omillardan biri sifatida 
o ‘rganib kelinmoqda.
Mustaqillik davridan oldin folklor asarlari o ‘rganilmaganmi, 
nashr etilmaganmi, degan haqli savol tug'ilishi tabiiy. 0 ‘rganilgan, 
tadqiq va nashr ham etilgan. Biroq bu nashrlar mukammal nashr- 
lar emasdi. Ularda ko‘plab qisqartirishlar, buzib talqin qilinishlarga 
yo‘l qo‘yilgandi. Birgina misol: “Rustamxon” dostonining folk­
lor arxivida saqlanyotgan qo‘lyozmasida Sultonxorming farzandli 
bo‘lishi oldidan tush ko ‘rgani shunday tasvirlanadi: ‘‘Sultonxon” ul 
kecha yotib tush ko‘rdi. U tushida shunday ayon bo‘ldi. Bu xudoy 
bergan farzanding, Qurudum mamlakatiga safar qilsang, o ‘n to ‘rt jil 
deganda borib kelsang shu bolang turadi, bo‘imasa nobud bo‘ladi” 
(Hodi Zarifov nomidagi folklor arxivi. Qo‘lyozma, inv.№ 112 , 6-7-b).
Bu tush motivi Sultonxorming Qurudum malakatiga safarga chiqi- 
shining sababini hamda tu g ‘ilayotgan farzand Rustamning oddiy
1 
Ислом Каримов. Юксак маънавият-енгилмас ку
ч
.-Тошкент:Маънавият, 
2008, 32-33 Ь.
6

---

far/and 
l
'
iiuis
, balki ilohiyot bilan bog‘Iiqligini ko‘rsatuvchi muhim 
hir jiliutdir. Aytish mumkinki. doston anashutush motivi bilan bosh- 
Innadi va doston so‘ngidagi voqealar shu tush bilan bog‘liq holda 
kcchadi.Biroq '‘Rustamxon” dostonining 1965 va 1985-yil nashr- 
larida bu motiv tushirib qoldirilgan. Oqibatda Sultonxonning safarga 
diiqislii ham noayon bo'lib qoladi.