M kariyev, R. Alimov

Chin miyaning yopiq jarohatlari, Chayqalish — oyoqlarda kuchsiz- 
lik, sezgirlikning pasayishi, siydikning tutilishi va boshqalar bilan 
namoyon bo'Iadi. Bu hodisalar tez o'tadi. 
Lat yeyish orqa miya tomondan o'zgarishlar bilan xarakterlanadi, 
to ko'ndalang o'tkazuvchanlikning buzilish sindromigacha shikastlan- 
gan sohadan pastki qismida falajlik va sezuvchanlikning buzilishi, 
siydik va axlatning tutilib qolishi ko'rinishida ifodalanadi. Orqa mi- 
yaning lat yeyishi qon quyilishi, shish va orqa miyaning ba’zi soha- 
larining yumshashi bilan birga kechadi. 
Bosilish qon quyilishi natijasida vujudga keladi (epidural va sub- 
dural gematoma). 
Epidural gematoma orqa miyaning bosilishi natijasida o'rab oluv- 
chi va o'tuvchi shoxchali og'riqlar bilan namoyon bo'Iadi. Keyin- 
chalik 
o'tkazuvchanlikning 
buzilishi 
rivojlanadi, 
falajlikka 
o'tuvchi 
parezlar, gipesteziya, anesteziya, siydik va axlatning tutilishi kuza- 
tiladi. 
Subaraxnoidal qon qo'yilishlar miya qobiqlarining ta’sirlanishi klini- 
97 

---

kasini beradi: Kernig, Brudzinskiy meningial simptomlari va boshqalar. 
Lyumbal punksiyada punktatda qon belgilari. 
Subdural gematoma orqa miya bosilishi hodisasining sekin o'tishi 
bilan xarakterlanadi. Lyumbal punksiyada subaraxnoidal bo‘shliqda 
oqsil va orqa miya suyuqligida qon aniqlaniladi. 
Orqa 
miyaga 
qon 
qo'yilishi 
(gematomiyeliya) 
umurtqa 
pog‘onasining yopiq jarohatlarida ko'pincha kulrang moddaga qu- 
yilib, orqa shoxlar va bitishmalarni, orqa miyaning orqa ustunlarini 
shikastlaydi. Gematomieliyaning joylanishi orqa miyaning, shuningdek, 
orqa miya konusining bo‘yin va bel zichlanishlari. 
Orqa miyaga qon quyilishi orqa miya o'tkazuvchanligi buzilishi- 
ning o*tkir rivojlanishi (segmentar va o‘tkazuvchi o‘zgarishlar), falaj- 
lar va dissotsiallangan sezgirlikning pasayishi klinikasi bilan ifodala- 
nadi. Qon quyilishidan pastroq qismida falajlik va to‘liq anesteziya 
kuzatiladi. Orqa miyaning sakral qismiga qon quyilganda paradoksal 
siydik tutilmasligi kuzatiladi (ischuria paradoxa). Lyumbal punksiya- 
da subaraxnoidal bo'shliqning bloklanishi kuzatilmaydi.