M kariyev, R. Alimov

Birinchi vrach yordami. Yaradorlami BrTP olib kelishda quyidagi 
guruh 
yaradorlar 
aniqlanadi: 
i) 
saralash 
maydonida 
yordam 
ko‘rsatishni va keyingi bosqichga ko'chirishni talab etuvchi jarohat- 
lar; 2) BrTPda vrach yordamiga muhtoj bemorlarga bo‘linadi. 
Malakali jarrohlik yordami. Medsanbatda ko'krak jarohatlari quyi- 
dagi guruhlarga saralanadi: yengil yaralanganlar yordam ko‘rsatilgandan 
so‘ng YYHDG ga yoki sog'lomlashtirilganlar jamoasiga yuboriladi: 
- og‘ir yaralangan yoki o'rta og'ir yaralanganlar malakali yor- 
dam ko'rsatishga hayotiy ko'rsatma bo‘yicha muhtoj bo‘lganlarga va 
ko'rsatma bo‘yicha jarrohlik yordami ko'rsatilgandan so'ng gospitalga 
ko'chiriladi; 
- hayotiy ko‘rsatma bo'yicha tez tibbiy yordam ko‘rsatishga 
muhtoj boMgan jarohatlanganlar zudlik bilan operatsion xonaga 
jo'natiladilar; 
- travmatik shok holatiga yoki ko'p miqdorda qon yo'qotgan 
yaradorlar shokka qarshi yordam ko'rsatish palatasiga yuboriladi. 
Maxsus jarrohlik yordami. Ko'krak bolimida ko'rsatiladi. Bu yerda 
birlamchi rentgen tekshiruvi o'tkaziladi, shu bilan bir qatorda tolaqonli 
jarrohlik yoki konservativ davolash muolajalari o'tkaziladi. Ko‘krak 
devorining katta hajmdagi jarohatlarida, suyaklar shikastlanganda, katta 
hajmdagi o'zga jismlar borligida jarrohlik ishlovi umuman qabul qilin- 
magan qoidalarga asoslanib olib boriladi. 
0‘pkalarning tez va to‘la ochilishi yallig'lanish holatini chegara- 
laydi. Punksion usul bilan yaxshi natijaga erishilmaganda plerva 
bo‘shlig‘ini yopiq drenaj qilish usuli bilan amalga oshiriladi. Keyingi 
kechiktirilgan muddatda Vishnevskiy usuli bilan sanatsiya qilish muola- 
jasi o'tkaziladi. Yaradorlarga maxsus jarrohlik yordami ko'rsatish olib 
borilgandan so'ng harbiy xizmatga noloyiq yaralanganlar (tuzalgan- 
dan so'ng) front ortiga ko'chiriladi. 
122 

---