M. M. Aliyev 2019 raqamli texnika va mikroprotsessorlar

 

---

143 
5.2.2. Kirish signalining ketma-ket konvertatsiyasi bilan AROʻ 
Bu kuzatuv aloqasi bilan 
AROʻ
deb ataladigan ketma-ket-raqamli konvertor 
hisoblanadi (5.9-rasm). 
5.9-rasm. Ketma-ket-raqamli konvertor 
Koʻrib chiqilayotgan turdagi 
AROʻ
da RAOʻ va teskari taymer ishlatiladi, 
bu signal RAOʻ ning chiqishida kuchlanish oʻzgarishini ta’minlaydi. Oʻchirishni 
oʻrnatish, U
kir
-da va RAOʻ-U chiqishi vaqtida kuchlanishning deyarli tengligi 
bilan ta’minlanadi. Agar kirish chastotasi U
kir
RAOʻ ning chiqishida U 
kuchlanishidan katta boʻlsa, hisoblagich toʻg‘ridan-toʻg‘ri hisoblash rejimiga 
oʻtadi va RAOʻ ning chiqishida kuchlanish kuchayib boradi, uning chiqarilishida 
kod koʻtariladi. U
kir
va U tengligi vaqtida hisob oʻchiriladi va kirish 
kuchlanishiga mos keladigan kod teskari taymer chiqarilishidan chiqariladi. 
Ketma-ket konvertatsiya qilish usuli 
AROʻ
vaqtli yurak urish jarayonida 
amalga oshiriladi (
AROʻ
, lineer oʻzgaruvchan kuchlanish generatori (GLIN)). 
Shaklidagi 
AROʻ
ning ishlash prinsipi (5.10-rasm) nol qiymati ortib 
borayotgan lineer oʻzgaruvchan kuchlanish (LIN) kirish voltajining Ukir 
darajasiga yetib boradigan vaqt oralig‘idagi impulslar sonini hisoblashga 
asoslanadi. 
Quyidagi belgilardan foydalaniladi: CC - taqqoslash sxemasi, ГИ - impuls 
generatori, Kл - elektron kalit, Сч - impuls hisoblagichi. 

---

144 
5.10-rasm.
 AROʻ
ning ishlash prinsipi 
Vaqt diagrammasidagi t1 
vaqti kirish 
kuchlanishining 
oʻlchami 
boshlanishiga mos keladi va vaqt lahzalari t2 kirish kuchlanishining tengligi va 
loy voltiga mos keladi. Oʻlchov xatosi vaqtni kvantlash bosqichida aniqlanadi. 
Kalit КЛ puls generatorini hisoblagichga oʻlim boshidan boshlab Ukir va 
Uglin tenglik momentiga qadar bog‘laydi. hisoblagichni kiritishda kuchlanish 
UCч bilan belgilanadi. Hisoblagichning chiqishidagi kod kirish voltajiga mos 
keladi. Ushbu sxemaning kamchiliklaridan biri past tezlikdir.