Махсус қисм б и р и н ч и б ў л и м шахсга қарши жиноятлар I боб. ҲАётга қарши жиноятлар 97 м о д д а. Қасддан одам ўлдириш

Чегарадан қонунга хилоф равишда ўтиш – бу Ўзбекистон Республикаси давлат чегарасидан ваколатли ҳокимият органлари рухсатисиз турли йўналишда ўтишдир.
Бошқа оғир оқибатлар деганда, республика ҳудудига қурол­ланган босқинчиларнинг бостириб кириши, одамларнинг ҳалок бўлиши ва бошқалар тушунилади.
ХХIII боб. ҲАРБИЙ МУЛКНИ САҚЛАШ
ЁКИ УНДАН ФОЙДАЛАНИШ ТАРТИБИГА ҚАРШИ ЖИНОЯТЛАР
295 - м о д д а. Ҳарбий мулкни беҳуда сарфлаш,
йўқотиш ёки ишдан чиқариш
Ҳарбий мулкни беҳуда сарфлаш, яъни муддатли хизмат ҳар­бий хизматчисининг шахсан ўзи фойдаланиши учун берилган ҳар­бий аслаҳа-анжомларни сотиши, фойдаланиш учун бировга бе­риши ёки гаровга қўйиши -
олти ойгача қамоқ ёки бир йилгача интизомий қисмга юбо­риш билан жазоланади.
Хизматда фойдаланиш учун ишониб топширилган қурол, ўқ-дори, ҳаракат қилиш воситалари, техника таъминоти буюмла­рини сақлаш қоидаларини бузиш натижасида уларни йўқотиш ёки ишдан чиқариш, -
икки йилгача хизмат бўйича чеклаш ёки бир йилгача интизо­мий қисмга юбориш ёхуд уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.
Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда ту­тилган қилмишлар жанговар вазиятда содир этилган бўлса, -
уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазо­ланади.
1. Ҳарбий уставлар, фармойишлар, кўрсатмалар, буйруқларда қайд этилган ҳарбий мулкдан фойдаланиш ва сақлаш тартиби ҳарбий мулкни беҳуда сарфлаш, йўқотиш ёки ишдан чиқа­ришнинг объекти ҳисобланади. Ушбу тартибга риоя қилиш қу­рол-яроғлар, жанговар ва бошқа техника, аслаҳа-анжомлар ва бошқа мулкдан тўғри фойдаланиш ҳамда асраб-авайлашни таъминлайди.
Ҳарбий мулк ҳарбий хизматчиларга шахсий ёки хизматда фойдаланиш учун берилади. Шахсий фойдаланишга фақат ҳарбий кийим ва аслаҳа-анжомлар, хизматда фойдаланишга қурол, ўқ-дорилар, ҳаракатланиш воситаси ва ҳоказолар берилади.
Шарҳланаётган жиноятнинг предмети шахсий фойдаланиш учун берилган ҳарбий аслаҳа-анжомлар ҳисобланади.
2. Объектив томондан мазкур модданинг биринчи қисмида назарда тутилган жиноят:
t шахсий фойдаланиш учун берилган аслаҳа-анжомни со­тиш;
t фойдаланиш учун бировга бериш;
t гаровга қўйишда ифодаланади.
ЖК 295-моддаси 1-қисми шахсан ўзи фойдаланиши учун бе­рилган ҳарбий аслаҳа-анжомларни беҳуда сарф қилганлик учун жавобгарлик белгилайди.
Офицерлар таркибидан бўлган шахслар, прапоршчиклар, мичманлар ва ҳарбий хизматчилар, ҳарбий хизматни контракт бўйича ўтаётган шахсларга ҳарбий кийим, аслаҳа-анжомлар шах­сий мулк қилиб берилади. Бу эса бундай предметларни кимгадир берганлик, йўқотганлик, ишдан чиқарганлик учун жавобгарликни истисно қилади.
Муддатли хизмат ҳарбий хизматчилари, шунингдек, офицер­лар таркибидан бўлган шахслар, прапоршчиклар, мичман ва ҳар­бий хизматчиларга ҳарбий қисм мулки бўлган инвентар буюмлар берилиши мумкин. Уларни бировнинг ихтиёрига ўтказиш беҳуда сарфлаш деб квалификация қилинмайди, балки ўзганинг мулкини талон-торож қилиш таркибини ҳосил қилади.
ЖК 295-моддасидан фарқли равишда, 296-моддасида шахсий ёки хизматда фойдаланиш учун белгиланган предметларнигина эмас, ҳарбий мулкнинг барча турини сақлаш тартиби кўзда тутил­ган. Қурол, ўқ-дори, ҳаракат қилиш воситалари ва бошқа ҳарбий мулк давлат мулки ҳисобланади. Шунинг учун уларни қасддан нобуд қилиш ёки шикаст етказиш айбдорнинг давлат мулкига дахл қилиши ҳисобланади.