Махсус қисм б и р и н ч и б ў л и м шахсга қарши жиноятлар I боб. ҲАётга қарши жиноятлар 97 м о д д а. Қасддан одам ўлдириш


Download 1.53 Mb.
bet91/277
Sana13.11.2023
Hajmi1.53 Mb.
#1771718
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   277
Bog'liq
jinoyat kodeksiga sharx maxsus qism qo`l bola

Ўтказиш деганда, шунингдек, олдиндан маълум бўлган ўғир­ланган мулкни мулкий фойда олиш мақсадида гаровга ёки бошқа фойдаланишга бериш тушунилади.
8. Жиноятнинг объектив томонининг зарурий белгиси жиноий йўл билан топилган мулкни олиш ёки ўтказиш тўғрисида олдин­дан ваъда берилмаган бўлишидир.
Жиноий йўл билан топилган мулкни олдиндан ваъда берма­ган ҳолда олиш ёки ўтказиш деганда, агар субъект бундай ҳара­катларни содир этишга, жиноят содир этиш йўли билан мулк то­пувчи шахсларга ваъда (розилик) бермаган бўлса, шунингдек, улар томонидан содир этилаётган жиноятлардан олдин ёки ўша вақтда ваъда бермаган (масалан, доимий равишда била туриб ай­нан бир шахслардан жиноий йўл билан топилган мулкларни олиш) ҳамда уларга унинг ёрдамига ишонишига имконият бера­диган ҳаракат қилмаган ҳолатлар тушуниланади.
Аксинча, агар жиноий йўл билан топилган маҳсулотни олдин­дан ваъда берган ҳолда олиш ёхуд уни айнан бир шахснинг ўзидан, бу маҳсулотни сотишда унга кўмаклашаётганини билгани ҳолда, доимий равишда олиш жиноятда ёрдамчи тариқасидаги иштирокчилик қилиш деб ҳисобланиши лозим.
9. Жиноятнинг тугалланган вақти ижтимоий хавфли қилмиш­нинг келиб чиқиши билан боғлиқ эмас. Била туриб жиноий йўл билан топилган мулкни олиш ёки ўтказиш жиноятнинг формал таркибига тааллуқлидир. Шарҳланаётган модда бўйича жиноий йўл билан топилган мулк айбдор томонидан олинган вақтдан ёки шундай мулкларни ўзидан соқит қилиб, бошқа шахсларга берган вақтдан бошлаб тугалланган деб ҳисобланади. Олдиндан сақ­лашга ваъда бермаган ҳолда кейинчалик ушбу мулкни ўтказиш мақсади, шарҳланаётган моддадаги жиноятни содир этишга тай­ёргарлик кўриш сифатида баҳоланиши лозим.
10. Бу жиноят субъектив томондан қасд­дан содир этилади. Айбдор била туриб жиноий йўл билан топилган мулкни олаётган­лигини ёки ўтказаётганлигини англайди ёки ишнинг объектив ҳолатларига кўра англаши лозим бўлади ва бундай ҳаракатлар содир этилишини хоҳлайди ёки имконият яратиб беради. Шу би­лан бирга мазкур мулк қайси жиноий йўл билан топилганлиги, ким, қачон ва қайси ҳолатларда ушбу жиноятни содир этганли­гини аниқлаш мажбурий аҳамият касб этмайди. Агар мулк бундай муайян жиноятни содир этиш орқали қўлга киритилганлигини шахс билганлиги аниқланадиган бўлса, унда унинг ҳаракатлари жиноий йўл билан топилган мулкни олиш ёки ўтказиш сифатида, шунингдек, айбдорнинг ҳаракатларида ЖК 241-моддасида назарда тутилган жиноят ҳақида хабар бермаслик ёки уни яшириш каби белгилар мавжуд бўлганда, жиноятлар жами бўйича квалифи­кация қилиниши лозим. Айбдорнинг ниятини фақатгина мулк­нинг жиноий йўл билан топилганлиги факти ва ўзининг ушбу мулкни олиш ва ўтказиш бўйича ҳаракатлари қамраб олади. Агар айбдорнинг ниятини жиноий йўли билан топилган предметларни олиш ва ўтказишга қаратилган ҳаракатлар қамраб олган бўлса, унда шахс жиноятни содир этишда ёрдамчи сифатида жавобгар­ликка тортилади (ЖК 28-моддаси). Масалан, шахс ўғирланган нарсаларни мунтазам равишда сотиб олган ва ўғрини жиноий йўл билан топилган ҳар қандай мулкни олишга ишонтирган бўлса, бундай шахс ўзганинг мулкини талон-торож қилиш иштирокчиси деб топилади ва унинг ҳаракатларини ЖК 171-моддаси бўйича квалификация қилишга йўл қўйилмайди.
Одатда, жиноят мотивлари ғаразли, шунингдек, ўзгача ҳам бўлиши мумкин, бироқ улар жиноятни квалификация қи­лишга таъсир кўрсатмайди. Масалан, шахсий характердаги мо­тивларга таяниб, шахс била туриб жиноий йўл билан топилган мулкни ўтказиши мумкин.
11. ЖК 171-моддаси бўйича шахсни жавобгарликка тортиш­нинг мажбурий белгиси шахснинг олинаётган ёки ўтказилаётган мулкнинг жиноий йўл билан топилганлигини олдиндан билиши­дир.

Download 1.53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   277




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling