Majmua pdf
Download 0.83 Mb. Pdf ko'rish
|
Yordamchi tarix (2)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Quroni Karim” yangi ko’chirilgan nusxalarining hoshiyalari ham ko’proq shu Yozuv turida yozilgan. 6. Riqo Yozuvi
|
Tavqi' Yozuvi
yoki xatti tavqi' — Bu Yozuv turi xatni tez yozishga mo’ljallangan, xarflarning shakli dumaloq bo’lgan Yozuvdir, o’rta asr xattotlarining fikricha, bu Yozuv suls Yozuvidan kelib chiqqan va uning modifikatsiyasidir. Bu Yozuv turida harflarning hajmidagi o’zaro mutanosiblik suls Yozuvidagi mutanosiblik bilan bir xil bo’lsa - da, ularning bir - biriga ulanishi suls Yozuvidan farq qilgan. Chunki bu Yozuv turida elementlarning oltidan bir qismi to’g’ri chiziqli elementlardan iboratdir. Shunday qilib, tavqi' Yozuvi mavjud bo’lgan etti Yozuv turi ichida eng tez yoziladigan Yozuv xisoblangan. Bu Yozuvda harflarning barcha elementlari bir xil yo’g’onlikda yoziladi va unda yo’g’on elementlarning ingichka Yozuvlar hilan almashinish hodisasi uchramaydi. Bunga esa qamishqalamning uchini 43 boshqacharoq chiqarish yo’li bilan erishilgan. Tavqi 1 Yozuvida nafaqat bir so’z ichidagi Yozuvlar, balki ayrim so’zlar xam qo’shib yozilgan. Islom olamida bu Yozuvdan xukmronlar u yoki bu farmonga, ko’rsatmaga imzo qo’yishda foydalanganlar. Bundan tashqari davlat ahamiyatiga molik boIgan muxim hujjatlar, qozilarning chiqargan hukmlari ham shu Yozuvda bitilgan. Vaqt o’tishi bilan XIV asrdan keyin qo’lyozmalarning so’nggi sahifalari, undagi turli xil qo’shimcha ma’lumotlar shu Yozuv bilan bitilgan. Dunyoviy mazmundagi qo’lyozmalar, hamda “Qur'oni Karim” yangi ko’chirilgan nusxalarining hoshiyalari ham ko’proq shu Yozuv turida yozilgan. 6. Riqo Yozuvi yoki xatti riqo – Bu Yozuv turi tavqi' Yozuvining kichraygan shakli bo’Iib, u ham suls Yozuvi bazasida vujudga kelgan. U xam xukmronlarning farmon va yorliqlarini yozishda qo’llanilgan. Riqo Yozuvi o’zining xususiyatlari bilan tavqi' Yozuvidan farq qilmaydi. Faqat riqo tavqi'ga qaraganda maydaroq va ingichkaroq yoziladi. Qisqa qilib aytganda bu Yozuv ham tez yozishga mo’ljallangan, xarflari dumaloq shaklli Yozuvdir. Bu Yozuvning taraqqiyotini kuzatgan olimlarning fikricha, bu Yozuv kichkina qog’oz varaqchalariga yoziladigan shaxsiy maktublarni yozishga mo’ljallab yaratilgan Yozuvdir. Shuning uchun xam bu Yozuv Download 0.83 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|