MaâRİF (Mevlâna'nın Hocası) seyyid burhâneddin tiRMİZÎ Tercüme Ali Rıza karabulut

(Sanat ve Sanatkar)
Sanatkar kimsenin yapmakta olduğu sanatı, ya kendisiyle beraberdir, yahut ta 
kendisinden ayrıdır. Sanatın, sanatkardan ayrı olmasına imkan yoktur, kâtip yazdığı 
şeyden ayrı olabilir mi hiç? Fakat beraber olması da Allah için mümkün olmayan bir 
şeydir. Akıl yönünden bu ikiden başkaca da bir yol yoktur. Bununla beraber madem 
ki bir yaratıcının varlığını kabul ediyorsun, öyleyse her ne kadar akla sığmasa bile 
onun her şeyi gördüğünü kabul et!
(Akıllı Kimse)
Ey Akıllı kimse! Aklında nice heves tencereleri kaynamakta! Ey gönül! Sende 
ise nice sevda ağları gerilip atılmaktadır. Eğreti iman ona derler ki, insan böyle bir 
imanın derdine düşmez, ona lâyık işler de yapmaz. Eğer misafir, saygı değer bir 
misafir ise, ağırlanması gerekir. Eğer senden incinmiş olarak gitmesini istemiyorsan, 
misafirin yanına ona lâyık bir yoldaş kat! Onun yanına katılacak yoldaş iyi ameller ve 
iyi ibâdetlerdir, böylece misafir en iyi bir şekilde ağırlanmış olsun. Nitekim yüce 
Allah: "Gerçekten iman edip iyi ameller işleyen, namazı kılan ve zekatı 
veren kimselerin; Rableri katında mükâfatları, ecirleri vardır ve onlara hiç 
bir korku yoktur, onlar mahzun da olmayacaklardır" buyurmaktadır.(âyet 
277)
(İman Can'a Benzer)
İmanı can gibi bil! Canın bedende kalabilmesi için zehirden ve zehirli 
maddelerden sakınmak lâzımdır. Yüce Allah bütün hayvanlara, kendilerine zararlı 
olabilecek şeylere rağbet etmeme duygusu (iç güdüsü) vermiştir. Çünkü onlar da 
akıl yoktur, sakınmayı bilmezler. İnsanlara ise, kendilerine zarar verebilen ve onları 
zarar ve ziyana sokan şehveti vermiştir. İman artmaz ve eksilmez, bunun gibi can 
da çoğalıp azalmaz. İnsanın bazan ölü, bazan da diri olması mümkün değildir.Ama 
birinin sağ ve sağlıklı, diğerinin ise hasta olması mümkündür. İman ise ibâdetle 
birlikte olursa, sağ ve sağlıklı olur. Eğer ibâdetle birlikte olmazsa, hastadır. Hasta 
kimse ise sağlıktan daha çok, ölüme yakındır..
Güneşin ışığı duvara vuruyor, şimdi ne söyleyeceksin? Duvara vuran ışık mı, 

---

yoksa güneş mi? Hayır o, güneşin ışığıdır. Görmez misin, bazan gelir, bazan gider. 
Güneş ise asıldır, ışık ondan meydana gelmektedir.
Yarın diyeceklerdir ki: "Çaldığınız şeyleri geri getirip veriniz!" Erenler de 
derler ki: "Bizde bir şey yok ki getirip verelim, zira biz onları, bizden