Маъруза №10 Мавзу: Пластмассалар. Резина. Клей ва герметиклар

Органик шиша
Органик шиша — аморф, рангсиз, шаффоф термопласт. 80°С гача қиздирилганда юмшайди, 105 - 150°С қиздирилганда пластик ҳолатга ўтади.
катта қалинликда ҳам юқори ёруғликни ўтқазади, иссиқликни кам ўтқазади, юқори пластикликга эга ва қониқарли мустамликли. Уни яроқлилигини асосий кўрсаткичи мустахкамлиги. Органик шишани механик хоссаларини юмшатиш ҳаротидан юқори ҳароратда икки ўқли чўзиш билан эришилади. Материални мустахкамланиш даражаси
макромолекулаларни ташқи куч йўналиши бўйлаб жойлашишига (ориентацияланиш) боғлиқ. Макромолекулалари ориентацияланган шишалар кучланишлар концентрациясига камроқ мойил, “кумушланиш” (“серебрение”) га турғунроқ бўлади. “Кумушланиш” органик шишаларда - материал юзасида ва ичида майда дарзлар хосил бўлиши.
Органик шишаларни зарбий қовушқоқлигини ватермотурғунлигини пластик ҳолатда чўзишдан ташқари полиметилметакрилатни бошқа полимерлар билан полимеризациялаб ва кўп қатламли шишалар – триплекслар қўллаш билан бажарилади.
СО-95, СО-120 ва Э-2 маркали органик учиш аппаратларини иллюминаторлари, кузатиш (обзор) ойналари ва фонарни қоплаш учун қўлланилади. +190°Сда юмшайдиган ва +130°С гача ҳароратда ишлайдиган деталлар Э-2 маркали шишадан тайёрланади.
Органик шишаларни қўллаш 200-250°С ҳарорат билан чегараланади. Улардан авиасозлик, автомобилсозлик ва бошқа саноат соҳаларида фойдаланилади. Органик шишалардан оптик линзалар, светотехник қурилмалар деталлари тайёрланади. Саноатда органик шишалар қалинлиги 0,8—24 мм лист сифатида ишлаб чиқарилади.
Назорат саволлари:

1. 
   Пластмасса нима?
   
2. 
   Пластмассаларнинг таркиби.
   
3. 
   хоссалари.
   
4. 
   Пластмассаларнинг классификацияси.
   
5. 
   Пластмассаларнинг боғловчиларига ва тўлдирувчиларига қараб мисоллар келтиринг.
   
6. 
   Термореактив пластмассалар қандай хусусиятга эга.
   
7. 
   Смолаларнинг турларини санаб ифодалаб беринг.
   
8. 
   Порошок-кукуни билан тулдирилган пластмассалар; уларнинг турлари, хоссалари.
   
9. 
   Газ билан тулдирилган пластмассалар; турлари, хоссалари, ишлатилиш жойи.
   
10. 
    Порошок-кукун тулдирилган пластмассаларни маркалаш. К-220-11. Ҳарф ва рақамлар нималарни билдиради?
    
11. 
    Плёнка ҳосил қилувчи материаллар қандай материаллар? Уларнинг турлари.
    
12. 
    Физика-кимёвий асослари нимада?
    
13. 
    Клейларга қўйиладиган асосий талаблар.
    
14. 
    Клейларнинг турлари.
    
15. 
    Клейли бирикмаларнинг яхши томонлари.
    
16. 
    Герметиклар, хоссалари.
    
17. 
    Ишлатилиш жойи.
    
18. 
    Органик шиша. Хоссалари, хусусиятлари, қўллаш соҳаси.