Ma’ruza kirish. Fanning maqsadi va vazifalari

Tayanch so’z va iboralar:
Sertifikat, standart, metrologiya, O’zDst, ISO, sub’ekt, ob’ekt, resurs, ishchi gruppa, loyiha, texnik yo’riqnoma, akt, ma’muriy,tadbiq, korxona.
Nazorat savollari:
1.Metrologik xizmat bilan metrologik ta’minotning qanday o’zaro farqli tomonlari mavjud?
2. Metrologik ta’minotning tashkil etuvchi asoslarini so’zlab bering.
3. Nima uchun metrologik ta’minotning ilmiy asosi metrologiyadan iborat deyiladi?
. O’z kasbingiz doirasidagi standartlashtirishni qanday izohlay olasiz?
6.Standartlashtirishning o’z oldiga qo’ygan maqsad va vazifalari qanday?
7. Milliy va mintaqaviy standartlashtirish nima?
8.Standartlashtirish davlat tizimi nima?
9. Standartlashtirish jarayonining bosqichlari.


3-MA’RUZA
MAHSULOT SIFATINI OSHIRISH. MAHSULOT SIFATINI BOSHQARISHDA KOMPLEKS SISTEMALAR.

Mahsulot sifatini boshqarishni kompleks sistemasi (MSBKS) bir-biriga bog’lik, bo’lgan sifatli mahsulot ishlab chikarishni texnikaviy, tashkiliy va ijtimoiy choralarini ta’minlaydi.

Kompleks sistemaning mqsadi-mahsulot sifatini oshirish, texnologik jarayonlarni yaxshilash va ishlab chiqarishni tashkillashtirishdan iborat. MSBKS ni qo’llash jarayonida quyidagi vazifalar bajarilishi kerak:
1. Sifatli mahsulotni texnik darajasini va talabini aniqlash.
2. Mahsulot sifatini oshirishni rejalashtirish.
3. Mahsulot sifatini aniqlash.
4. Mahsulot ishlab chiqarishni echimini topish va yo’lga qo’yish.
5. Ishlab chikdrishni texnik jixatdan uyushtirish.
6. Moddiy va texnikaviy ta’minlash.
7. Metrologik xizmatni ta’minlash
8. Mutaxassislarni tanlash, o’qitish va tarbiyalash.
9. Sifat darajasini ta’minlash.
10. Mahsulotlarni saqlashni va jo’natishni uyushtirish.
11. Ma’muriy va noma’muriy nazorat.
12. Sistema xuquqiyligini ta’minlash.
Xar bir funksiyani bajarish uchun korxona standartlari tayyorlanadi.
Korxona standartlarida qoida, norma, talab va bajarish ma’suliyatlari
beriladi. Bu xammasi sifalni mahsulot olish uchun xar xil ilmiy-texnik xujjatlarni bartaraf kilishga imkoniyat yaratadi. Korxona standartining
muximi shundaki u oxirgi mahsulotga emas balki xar bir aloxida texnologik jarayonlarga, nazorat sistemsiga, xujjatlarni o’tish tartibiga va boshqalarga tuziladi.
MSBKS ni tashkiliy strukturasi quyidagi korxona xizmat turlarini va quyidagi boshkarish elementlarini o’z ichiga oladi:
1. Boshqarish sub’ektini aniqlash, ya’ni kim boshqaradi.
2. Boshqarish ob’ektini aniqlash, nima bilan boshqaradi.
3. Boshqarish maqsadini ta’minlash.
4. Ob’ekt xolati bo’yicha ma’lumot yig’ish, ya’ni u qo’yilgan maqsadga to’g’ri keladimi.
5. Resurslarni tahlili.
6. Bajarishni va xal qilishni echish.
Sistemani yaratish va tayyorlash etapida raxbarlarni va etuk mutaxassislarni texnikaviy o’qish jarayoni ta’minlangan bo’lishi kerak. SHundan sung «Texnicheskoe zadanie» (texnikaviy yo’riqnoma) yaratiladi.
Texnikaviy yo’riqnoma tasdiqlangandan so’ng texnikaviy loyixa yaratishga o’tiladi. Shundan so’ng ishchi loyixa yaratiladi, unga tasdiqlangan korxona standarti kiradi.
Sistemani joriy kilish mumkinligi korxona standarti, standartda reglamentlashtirilgan talab va qoidalar mavjud bo’lgandagina kiritiladi.
Sistema ishga tushganda xar yili korxona standarti qayta ko’rib chiqilishi va o’zgartirish kiritilishi tavsiya etiladi.
Ishning bajarilishi va tadbiq etish akt orqali amalga oshiriladi, uni koordinatsion ishchi gruppa (KRG) bilan korxona direktori tasdiqdaydi.
MSBKS ni korxonaga tadbiq qilish komissiya orqali amalga oshiriladi. Komissiya tarkibi yuqorida turgan uyushma orqali tasdiqlanadi. GOST standartni xududiy organlari MSBKS ni faoliyatini, tadbiqini va echimini nazorat kilib turadi.