Matematika va miqdoriy usullar

To‘langan soliq = (20/100)x400 = 0,2 x 400 = 80 f.st.
Demak, 400 f.s ning 80 f.s. soliqqa to‘lanadi. 
3-misol. Tashkilotda 200 kishi ishlaydi, shundan 40 tasi mahsulotlarni sotish bo‘limida 
ishlaydi. Demak shu 40 kishi jami ishchilarning (40/200) x 100 = 0.2 x 100 = 20% ni tashkil etadi. 
2) Arifmetik amallar
Arifmetik ifodalarning qiymatini topish uchun, birinchi navbatda amallarning bajarilishi 
tartibiga rioya qilish muhim bo‘lib, bu tartiblar quyidagichadir:
1. Qavslar. Qavs ichidagi amallar birinchi navbatda bajariladi.
2. Darajaga ko‘tarish. Bu amal boshqa amallarga nisbatan oldin bajariladi.
3. Bo‘lish, va ko‘paytirish. 
4. Slojenie i vichitanie.
Endi amallarning bajarilishiga doir misollar qaraylik.
1-misol. 4 + 6/2. Yuqoridagi qoidaga asosan, avvalo bo‘lish, keyin qo‘shish amali bajariladi: 
4 + 6/2 = 4 + 3 = 7.
Ikkinchi tomondan: (4 + 6)/2 = (10)/2 = 5. Shu 2 ta misoldan qavslarning ahamiyatini 
ko‘rish mumkin. 
2-misol. (3 

4 - 2) 

3/(1 + 4) ni qaraylik. Amallarning bajarilishini qavs ichidan, qavs 
ichida esa yana yuqoridagi amallarning bajarilish tartibiga qaraymiz. 
Demak, (3 

4 - 2) = 12 - 2 = 10 i (1 + 4) = 5.
Bundan: (3 

4 - 2) 

3/(1 + 4) = (10) 

3/(5).
Endi 3/5 = 0.6 ga asosan,
(10) 

3/(5) = (10) 

0.6 = 6 
ni olamiz.
Shunga o‘xshash:
(5 

8 - 6 

3) 

20/(12 

2 

1) - 7 = (40 - 18) 

20/(24 + 1) - 7 = 
= (22) 

20/(25) - 7 = 22 

0.8 - 7 = 17.6 - 7 = 10.6. 
3-misol. Endi daraja amali qatnashgan misolni qaraylik:
(4 + 2 

3)
2
/(3 + 3
2
). 
Daraja amali boshqa amallarga nisbatan oldin, ammo qavs ichi bajarilgandan keyin 
bajariladi.
Demak, (4 + 2 

3)
2
= (4 + 6)
2
= 10
2
= 100 i 3 + 3
2
= 3 + 9 = 12.
Bundan (4 + 2 

3)/(3 + 3
2
= 100/12 = 8,333.