Materiallarni chiqim qilish paytida qanday baholash usullari qoʻllaniladi va ularni tavsiflang? №4 «Tovar-moddiy zaxiralar»

Xarajatlarni hisobga olish va mahsulot (ish, xizmat)lar tannarxini 
kalkulatsiyalashning qanday usullari mavjud? Ularni tavsiflang. 
Xarajatlarni hisobga olish va mahsulot (ish, xizmat)lar tannarxini 
kalkulatsiyalash usullari deganda xarajatlarning kalkulatsiyalash 
obyektlari bo‘yicha analitik hisobi usullari va mahsulot(ish, xizmat)lar 
tannarxini hisoblash amallari tushuniladi.
Korxonalarda xarajatlarni hisobga olish va mahsulot (ish, xizmat)lar
tannarxini kalkulatsiyalashning quyidagi usullari qo‘llaniladi 
Xarajatlarni hisobga olish va mahsulot (ish, xizmat)lar tannarxini
kalkulatsiyalash usullari korxonaning hisob siyosatida aks ettirilishi
lozim. U korxonaning qaysi tarmoqqa mansubligi, qo‘llanilayotgan
texnologiyalar, mahsulotlar assortimenti va hokazolarga bog‘liq.
Oddiy (jarayonli) usul mahsulotlar nomenklaturasi cheklangan
korxonalarda va tugallanmagan ishlab chiqarish bo‘lmaydigan yoki kam
miqdorda mavjud bo‘ladigan korxonalarda qo‘llaniladi.
Masalan, ko‘mir sanoati korxonalarida 1 t ko‘mirning ishlab
chiqarish tannarxi jami xarajatlarni qazib chiqarilgan ko‘mir miqdoriga
bo‘lish yo‘li bilan topiladi. Bunda shaxta ichida qolgan ko‘mir hisobga
olinmaydi.
Bo‘lakli (yarim fabrikatsiz) usul sanoatning xomashyoni qayta
ishlashda ketma-ket bir qancha alohida mustaqil ishlov berish fazalari – 

---

bo‘laklardan o‘tadigan korxonalarida qo‘llaniladi.
Bo‘lakli (yarim fabrikatsiz) usul ko‘pincha sanoatning metallurgiya,
to‘qimachilik va boshqa tarmoqlarida qo‘llaniladi. Masalan,
qora metallurgiya sanoatida quyidagilar bo‘lak hisoblanadi: cho‘yanni
eritish (domna pechi), po‘latni eritish (po‘lat eritish sexi), prokat ishlab
chiqarish (prokat tsexi).
 
145-savol 
Buxgalteriya hisobi metodining muhim elementi sifatida