Mavzu: aqshda fuqarolar urushi reja: Urushning sabablari Ittifoqning parchalanishi

Yakunlar

• 
  AQSh Konstitutsiyasiga kiritilgan va 1865-yil 18-dekabrda kuchga kirgan “13-tuzatish”ga ko’ra qulchilik butunlay bekor qilindi. Bungacha, 1863-yilda prezident farmoni (“emansipatsiya”ning e’lon qilinishi) bilan isyonchi shtatlarda qullik bekor qilingan edi.
  
• 
  Mamlakatda sanoat va qishloq xo’jaligining rivojining tezlashuvi, G’arbdagi yerlarning o’zlashtirilishi va ichki bozorning mustahlakamlanishini ta’minlagan zarur shart-sharoitlar yuzaga keldi. To’g’ri urush mamlakat oldida turgan barcha muammolarni hal eta olmadi. Ularning ayrimlari 1877-yilga qadar davom etgan Janubning qayta tiklash jarayonida o’z yechimini topadi. Boshqalari, jumladan, qora tanli aholining huquqlari bilan bog’liq muammolar keying o’n yillarda ham o’z yechimini topmadi.
  
• 
  Fuqarolar urushi eng qonli urush sifatida AQSh tarixiga kirdi. Deyarli barcha frontlardan jang olib borgan amerikaliklar Ikkinchi jahon urushida ham bunchalik ko’p qurbon berishmagan edi.
  
• 
  Urush davomida Shimoldan 360 ming kishi halok bo’ldi va 275 ming kishi yaralandi. Konfederatsiyaning yo’qotishlari esa 258 ming kishini tashkil etdi va 137 ming kishi yaralandi.
  
• 
  Urush davomida faqat Ittifoqning harbiy xarajatlari 3,5 mlrd. dollarni tashkil etdi. Urush harbiy texnikaning yangi imkoniyatlarini namoyish etdi va harbiy san’atning rivojiga ulkan ta’sir ko’rsatdi.