Mavzu: boshlang’ich ta’limda pedagogik jarayon reja: Pedagogik jarayon uning tuzilishi tizimi sifatida

3. Pedagogik jarayon ko`p funksiyali jarayondir. Pedagogik jarayonning vazifalari: tarbiyaviy, tarbiyaviy, rivojlantiruvchi.


Tarbiyaviy:
birinchi navbatda o'quv jarayonida amalga oshiriladi;
darsdan tashqari mashg'ulotlarda;
qo'shimcha ta'lim muassasalari faoliyatida.
Tarbiyaviy (hamma narsada paydo bo'ladi):
o'qituvchi va o'quvchi o'rtasidagi o'zaro munosabatlar jarayoni sodir bo'ladigan ta'lim maydonida;
o'qituvchining shaxsiyati va kasbiy mahoratida;
o'quv rejalari va dasturlarida, o'quv jarayonida qo'llaniladigan shakl, usul va vositalarda.
Rivojlanayotgan: Ta'lim jarayonida rivojlanish shaxsning aqliy faoliyatidagi sifat o'zgarishlarida, yangi sifatlar, yangi ko'nikmalarning shakllanishida ifodalanadi.
Pedagogik jarayon bir qator xususiyatlarga ega.
Pedagogik jarayonning xususiyatlari quyidagilardan iborat:
yaxlit pedagogik jarayon uning tarkibiy jarayonlarini kuchaytiradi;
yaxlit pedagogik jarayon o'qitish va tarbiya usullarining kirib borishi uchun imkoniyatlar yaratadi;
yaxlit pedagogik jarayon pedagogik va o‘quvchilar jamoalarining yagona umumta’lim maktab jamoasiga birlashishiga olib keladi.
Pedagogik jarayonning tuzilishi.
Tuzilishi - tizimdagi elementlarning joylashishi. Tizimning tuzilishi ma'lum bir mezon bo'yicha tanlangan komponentlardan, shuningdek ular orasidagi bog'lanishlardan iborat.
Pedagogik jarayonning tuzilishi quyidagi tarkibiy qismlardan iborat:
Rag'batlantiruvchi - motivatsion- o'qituvchi talabalarning kognitiv qiziqishini rag'batlantiradi, bu ularning o'quv va kognitiv faoliyatga bo'lgan ehtiyojlari va motivlarini keltirib chiqaradi;
Ushbu komponent quyidagilar bilan tavsiflanadi:
uning sub'ektlari (tarbiyachi-o'quvchilar, o'quvchilar-o'quvchilar, tarbiyachi-pedagog, tarbiyachi-ota-onalar, ota-onalar-ota-onalar) o'rtasidagi hissiy munosabatlar;
ularning faoliyati motivlari (o'quvchilarning motivlari);
motivlarni to'g'ri yo'nalishda shakllantirish, ijtimoiy qimmatli va shaxsiy ahamiyatga ega bo'lgan motivlarni qo'zg'atish, bu ko'p jihatdan pedagogik jarayonning samaradorligini belgilaydi.
Maqsad- o'qituvchining o'quv va kognitiv faoliyatning maqsadi, vazifalarini bilishi va talabalar tomonidan qabul qilinishi;
Ushbu komponent pedagogik faoliyatning umumiy maqsadi - "shaxsni har tomonlama barkamol rivojlantirish" dan individual fazilatlarni shakllantirishning aniq vazifalarigacha bo'lgan barcha xilma-xil maqsadlarni, vazifalarni o'z ichiga oladi.
Ta'lim mazmunini ishlab chiqish va tanlash bilan bog'liq. Tarkib ko'pincha o'quvchilarning o'quv maqsadlari, qiziqishlari, moyilliklarini hisobga olgan holda o'qituvchi tomonidan taklif qilinadi va tartibga solinadi; Mazmun ham individual, ham ma'lum guruhlarga nisbatan, sub'ektlarning yoshi, pedagogik sharoitlarning xususiyatlariga qarab ko'rsatiladi.