Mavzu Dinamik makroiqtisodiy tahlil faniga kirish Reja

Inflatsiya xarajatlari. Inflatsiya jarayoni jiddiy xarajatlar bilan 
bog‘liq 
bo‘lib, 
ularga 
quyidagilarni 
kiritish 
mumkin: 
«eskirgan 
oyoq-kiyimlar» 
xarajatlari 
(shoe 
leather 
costs). 
«menyu» 
xarajatlari 
(menu 
costs). 

---

Kutilayotgan 
va 
kutilmagan 
inflatsiya. 
Inflatsiyaning 
oqibatlari 
kutilayotgan (expected) yoki kutilmagan (unexpected)ligiga ko‘ra 
turlicha bo‘ladi. Kutilayotgan inflatsiya sharoitida iqtisodiy agentlar o‘z 
hatti-harakatlari orqali o‘zlarining real daromadlari va pullarining 
qadrsizlanishini kamaytirishga, ya’ni minimallashtirishga erishishlari 
mumkin. Masalan, kutilayotgan inflatsiya sur’atlariga proporsional 
ravishda ishchilar o‘z ish haqlari darajasini ko‘tarilishini, firmalar o‘z 
mahsulotlariga narxlarni ko‘tarishni talab qilishlari mumkin. Kreditorlar 
kreditlarni real foiz stavkasi (kredit bo‘yicha real daromad) - r va 
kutilayotgan inflatsiya darajasi 
𝝅
𝒆 
yig‘indisiga teng bo‘lgan nominal foiz 
stavkasi (Rn)da berishga tayyor bo‘ladilar: 
Rn = r + 
𝝅
𝒆
bunda, r – real foiz stavkasi;
𝝅
𝒆 
- kutilayotgan inflatsiya darajasi. 
3.Pulning funksiyalari, ularning ko’rinishlari Pul agregatlari. Likvidlilik. Pulning 
miqdoriy tenglamasi 
Pul iqtisodiy munosabatlarni o’zida aks ettira turib, ma’lum funksiyalarni bajaradi. 
Pulning mohiyati uning bajaradigan funksiyalarida yanada yaqqolroq namoyon 
bo’ladi. Biz pulni iqtisodiy kategoriya deb qarab, iqtisodiy jihatdan rivojlangan 
mamlakatlarda keng tarqalgan funksiyalarini tahlil qilib, pul asosan to’rt funksiyani 
bajaradi, degan fikrni ta’kid-lamoqchimiz. Bular: qiymat o’lchovi, muomala vositasi, 
to’lov vosi-tasi va jamg’arma vositasi funksiyalari. Pul qiymat o’lchovi sifatida. 
Pulning birinchi funksiyasi uning qiymat o’lchovi ekanligidir, ya’ni pul barcha 
tovarlarning qiy-matini o’lchaydi, ularning bahosini aniqlashda vositachi bo’lib xiz-mat 
qiladi. 
Qiymat o’lchovi funksiyasida pul tovar ishlab chiqarishga sarf-langan ijtimoiy 
mehnatni ifodalaydi va shu mehnat asosida tovar-ning qiymatini belgilaydi. Pulning bu 
funksiyasida naqd pullar emas, naqdsiz pullar ishtirok qiladi. Muomala vositasi 
funksiyasi. Muomala vositasi funksiya-sida pul yordamida tovar o’zining pul qiymatiga 
ayirbosh qilinadi. Bu funksiyani bajarish uchun naqd pul bo’lishi lozim. Pulning to’lov