Mavzu: maxsus (psixologiya) fanlarini o‘qitish jarayonida qo‘llaniladigan ta’lim shakllari reja

Ma’ruzada real faktlar ma’lumotlarning o‘rni
Iktisodiyot nazariyasi fani buyicha ma’ruzada faktlar, real ma’lumotlarning uz urni bor. Chunki ular iktisodiy jarayon, muammolarni moxiyatini ochib berishga yordam beradi. Buning uchun sabab-okibatli boglanish, ma’lum umumlashtirish, tendensiyalarni kursata oladigan rakamlar va dalillardan foydalanish kerak.
Rakamlar, ma’lumotlar urganilayotgan fanning mazmunini izchillik bilan urganish uchun asos bulib xizmat kiladi. Albatta rakamlardan uz fikrini tasdiklash uchun foydalanish, illyustratsiya kilish mumkin. Lekin nazariy koidalarning, iktisodiy xodisa va jarayonlarni moxiyatini tushunishda xam muxim rol uynashini yoddan chikarmaslik kerak. Xar bir pedagog rakamlardan yuzaki, shunchaki foydalanishdan kochishi kerak. Iktisodchilarning fikriga ko‘ra dalillar, rakamlar bu ma’lum kayta ishlashni talab etadigan kurilish materiali xolos.
Real ma’lumotlar, rakamlar kuyidagi talablarga javob berishi kerak:
rakamlar, faktlar xozirgi zamon xujalik xayotining uziga xos ayrim tomonlarini kursatishi, kishini kuz ungiga keltirishiga yordam berishi; ma’lumotlar, dalillarni tanlayotganda xilma-xil bulishiga axamiyat berish, shu bilan birga tasodiy faktlardan extiyot bulish kerak. Chunki ular u yoki bu xodisani moxiyatini ochib bera olmaydi, aksincha talabalarni chalgitishi mumkin. Shuning uchun: ma’ruzaga tayyorgarlik kurganda vakt nuktai nazaridan oxirgi vaktdagi rakamlarni keltirish kerak.
Tanlangan dalillar ishonchli, sinalgan bulishi, xech kimda ikkilanish uyogotmasi kerak.
Xar kanday ma’ruzada faktlarga nazariy koidalarning moxiyatini ochishga xizmat kiladigan darajada urin berilishiga e’tibor berish kerak. Agar nazariya bilan faktlar urtasida optimal nisbat buzilsa, talaba faktlarni aralashtirishni boshlaydi. Umumlashtirish va xulosalarga befarklik bilan karashni boshlaydilar. Vaxolanki, ma’ruzada asosiy maksad nazariy konsepsiyalarni talabalar ongiga yetkazishdir.
Ma’ruzada negativ faktorlarni xam tugri sharxlash, ularni kanday okibatga olib kelishi, bartaraf kilish yullari xakida tuxtash kerak. Ma’ruzachining vazifasi negativ faktlarni e’lon kilish emas, balki ularni taxlil kilish, xulosa chikarishga urgatishdir.
Faktlar jonli mazmun, xayot nafasini baxsh etadi, uning axamiyati bu jixatdan bebaxo.