Мавзу: Металлар технологияси асослари


Download 6.51 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/138
Sana16.11.2023
Hajmi6.51 Mb.
#1778673
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   138
Bog'liq
qurilish materiallari va metallar texnologiyasi (3)

Olovbardosh beton odatdagi og‘ir betondan farqli о‘laroq yuqori haroratlar 
ta’sir qilganda о‘zining fizik-mexanik xossalarini berilgan chegaralarda saqlash 
xususiyati bilan ajralib turadi. О‘tga chidamlilik darajasiga qarab olovbardosh 
betonlar 1770
0
S dan yuqori о‘tga chidamli, 1580-1770
0
S о‘tga chidamli va - 
1580
0
S dan past olovbardosh betonlarga bо‘linadi. 
Olovbardosh betonlarni tayyorlash uchun bog‘lovchilar sifatida glinozemli 
sement, portlandsement, shlakoportlandsement va kremneftyorli natriy qо‘shilgan 
suyuq shishadan foydalaniladi. Metallurgiya shlaklari, sopol va о‘tga chidamli 
materiallarning sinig‘i, bazalt, diabez, andezit, artik tuf va boshqalar tо‘ldirgichlar 
va mayda tuyilgan qо‘shimchalar bо‘lib xizmat qiladi.Dastlabki materiallarning 
turiga qarab olovbardosh betonlar M100-M250 markalarda chiqariladi. 
Olovbardosh betonlardan sanoat pechlarining futerovkasi, tunnel pechlar 
vagonetkalarining tagi, domna va marten pechlarining poydevorlari, tutun quvurlari 
va boshqalar quriladi. Olovbardosh betonlarning ishlatilishi qurilish muddatlarini 
tejash, narxini pasaytirish va mehnat sarfini kamaytirishga yordam beradi. 
Juda og‘ir betonlar atom elektr stansiyalarida ishlovchi xodimlarning 
radiaktiv nurlanishidan ximoyalash uchun ishlatiladi. 
Yuqori zichlikka ega bо‘lgan tarkibida kimyoviy bog‘langan suvga ega 
bо‘lgan beton kishi organizmi uchun xavfli bо‘lgan g- nurlar va neytron 
nurlanishini samarali yutishi aniqlangan. 
Juda og‘ir ximoya betonlar magnetik, limonit, barit, metall chiqindilari
chо‘yan pitra va shu kabi tо‘ldirgichlar asosida tayyorlanadi. Bunday betonlarning 
zichligi tо‘ldirgich turiga bog‘liq bо‘ladi va magnetit tо‘ldirgichli betonda 4000, 
chо‘yan pitrali betonda esa 5000 kgG‘m

ga yetadi.Ximoyalovchi betonlar uchun 
bog‘lovchilar sifatida portlandsementlar, shlakoportlandsementlar va giltuproqli 
sementlardan foydalaniladi. Gidratli betonlarning tarkibida kimyoviy bog‘langan 
suv kо‘p miqdorda bо‘lishi tufayli shunday deb atalgan (himoya) hossalarini 
oshirish maqsadida tarkibiga qо‘shimchalar: bor karbidi, xlorli litiy va boshqalar 
kiritiladi. 
Juda og‘ir betonlarning mustahkamligi va chidamliligi odatdagi og‘ir 
betonlarniki kabi bо‘ladi. 

Download 6.51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   138




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling