Mavzu: «musiqa darslari, musiqa savodxonligi jarayonida bastakorlar va xalq xofizlari ijodiyotini o’rganish metodlari»

 
Notalarning guruhlanishi 
5-bola: Sakkiz, o‘n oltilikni 
Bog‘lanishin bilib ol! 
Qo‘shsang kerakligini 
Tepasidan chiz darhol! 
 
Uchinchi chiziqqacha
«Tayoq» turar yuqori 
«Si» dan boshlab albatta 
Pastga tushadi bari.
 Nuqtali notalar: 
Nota yonida nuqtaN 
Uchrab qolsa ajabmas.
Notani cho‘z teng yarim, 
Undan ortiq hojatmas. 

---

25 
Mana senga bir misol: 
Chorakning yarmi – sakkiz. misol 
Oshmas nuqtali chorak 
Bir yarim cho‘zimdan hargiz. 
Endi qolganlariga 
Nuqta qo‘ygin xol kabi. 
Nuqtaning kuy o‘qishda misol
Bordir qat‘iy talabi.
Hisobi qanday bo’lar? 
Notalar va pardalar 
 
 Pianino sozida Ular rubob, dutorda 
Do,re,mi,fa,sol,lya,si, Turli pardada bo‘lar. 
Kulib boqadi bizga Har birin yaxshi bilsang 
Oq pardalar hammasi. Biliming yana to‘lar. 
Ton va yarim ton 
 
Oq parda, qora parda, Ikki qo‘shni pardaning 
Har birining sharhi bor Oralig‘i yarim ton. 
Oqu qora o‘rtasi, Ikki yarim tonlikdan 
Yarim tonga farqi bor. Tashkil topadi bir ton. 
Alterasiya belgilari 
 
 
 
Tovush o‘z pardasidan Sen tovushni yuqori 
Ba‘zan yarim ton tushar. Ko‘tarsang yarim tonga, 
Uning belgisi bemol  Diyez bo‘lar belgisi, 
Olti soniga o‘xshar. Tovush moslashar unga 
Maxsus belgi – bekar-chi, 
Bu holni o‘zgartirar. 
O‘zgargan tovushlarni 
O‘z joyiga qaytarar. 

---

26 
1.3. Musiqa madaniyati darslarida faoliyatlar ketma-ketligiga amal qilish 
uslublari.
 
Bundan o‘n yil oldingi davrda yoshlarni tarbiyalash maqsadi bilan bugungi 
kundagi bu masalaga tegishli munosabat o‘ratasida katta farq borligi hyech kimga 
sir emas. Shuning uchun ham tarbiyaning aniq maqsadini belgilab olish 
pedagogikaning birinchi masalalaridan hisoblanadi. Yosh avlodni qanday ruhda 
tarbiyalash tarbiyasi maqsadi muammosini hal qilish bilan belgilanadi. Tarbiyaviy 
ijtimoiy hayotning hayotiy va uzluksiz tushunchasi hisoblanadi, u tarixiy 
xarakterga ega bo‘lib kelgan. Qadimgi Gresiyada va Rimda tarbiyaning maqsadi – 
o‘sib kelayotgan yosh avlodda yaxshi fazilatga ega fuqaroni, vatanparvarlikni, 
jasurlikni, sadoqatli, do‘stlikni rivojlantirish bo‘lgan Markaziy Osiyo xalqlari bu 
yo‘nalishda katta muvoffaqiyatlarga erishgan. Bu davr buyuk mutafakkirlarning 
dunyoga 
keltirgan. 
Yoshlarimizni 
tarbiyalashda 
birinchi 
galda 
sharq 
mutafakkirlarining meroslari, dasturamal bo‘lib xizmat qilishi kerak.
Mustaqillik sharofati bilan erkinlikka erishdek, boy ma‘naviy qadriyat va 
an‘analarimiz qayta tiklandi. Hammamiz azaldan orzu qilgan kunlarda yetdik.
O‘zbekistonning ertangi kuni ravnaqi rivojlangan demokratik davlatlar qatoridan 
joy kelishi albatta bugungi kun yoshlariga bog‘liq. Buning uchun yosh avlodga 
dunyo standartlari darajasida zamonaviy bilimlar berish ularni har tomonlama 
yetuk ma‘naviyatli qilib tarbiyalash lozim. Hozirgi zamon ta‘lim – tarbiya 
konsepsiyasi haqida so‘z yuritadigan bo‘lsak u yuksak umuminsoniy qadriyatlar 
asosida taraqqiy topib bormoqda. Bu «Kadrlar tayyorlashning milliy dasturi», 
«Talim» to‘g‘risidagi qonunlarda ko‘rsatib o‘tkazilgan. Ushbu qonunlar lisey 
tajribasining tahlili va ta‘lim tizimidagi jahon miqyosidagi yutuqlar asosida 
tayyorlangan hamda yuksak umumiy madaniyatga ijodiy va ijtimoiy – siyosiy 
hayotda mustaqil ravishda mo‘ljalni to‘g‘ri ola bilish mahoratiga ega bo‘lgan 
istiqlol vazifalarini ilgari so‘rash va hal etishga qodir maqsadlarning yangi avlodni 
shakllantirishga yo‘naltirilgandir. Milliy dasturning maqsadi ta‘lim sohasini 
tubdan isloh qilish uni o‘tmishdan qolgan mafkuraviy qarashlar va salohiyatlardan 
to‘la xolos etish rivojlangan, demokratik davlatlar darajasida yuksak ma‘naviyat va 

---

27 
axloqiy talablarga javob beruvchi yuqori malakali kadrlar tayyorlash milliy 
tuzilishini yaratishdir