Mavzu: stol tennisning rivojlanishi va uning yoshlar tarbiyasida tutgan o’rni

Stol tennisining O‘zbekistonda paydo bo‘lishi va uning rivojlanishi

1927 yilda Rossiyada stol tennisni paydo bo‘lgan bo‘lsa O‘zbekistonda nafaqat bu o‘yinning qoidasi balki musobaqalar sport jamiyatlari o‘rtasida o‘tkazila boshladi.
1926 yili Toshkentda ushbu sport turi bo‘yicha shahar birinchiligi o‘tkaziladi. 1923 yilda stol tennisi bo‘yicha to‘garaklar tashkil etila boshladi.
Toshkentda o‘tkazilgan birinchilikda erkaklardan A.Serapinov, M.Bodrov, A.Arngols; ayollar o‘rtasida M.Karagachevseva va Makmichevalar sovrinli o‘rinlarni egallashadi. 1926 yilda “Pravda Vostoka” va boshqa gazetalar muxbirlari shahrining eng kuchli jamoalari “Pechatnik” va “Profintern” o‘rtasidagi uchrashuv juda qiziqarli tomoshabinlar ko‘p qatnashib 6:3 hisobida “Pechatnik” jamoasi g‘alabaga erishilganligi yaxshi yoritishgan.
1930 yil stol tennisining O‘zbekistonda rivojlanishi biroz susayishi yuzaga keldi. Sababi ochiq maydonda o‘yinni olib borishda qiyinchiliklar yuzaga kela boshladi. Sport zallari kamligi uchun ham shunday bo‘lgan.
Faqat 1952 yilda O‘zbekiston birinchiligi o‘tkaziladi. Ushbu musobaqada V.Belotserkovskiy erkaklar o‘rtasida, M.Yachmeneva (Gavrilova) ayollar o‘rtasida respublika chempioni g‘olibi bo‘lishadi. O‘sha yildan boshlab O‘zbekistonda doimiy birinchiliklar o‘tkazilib kelinmoqda. Xalqaro toifadagi sport ustasi Yevropa birinchiligining g‘olibi F.Bulatovaning ustozlari A.Qadurov, Laptev, G.Gurinov,
M.Zeyger, V.Tkachenko, Yu.Moxov, R.Suncheev, L.Shmukler, A.Voxidov, VKochinskiy, L.Grudsskiy erkaklar o‘rtasida kuchli tennischilar hisoblangan bo‘lsa ayollar o‘rtasida S.Ganova, N.Odinaeva, L.Gamburg, L.Xabibova, S.Xabibova, Z.Saidova, N.Juravlyova , V.Shin, T.Matveeva, M.Tuguzbaeva, A.Kim, S.Kovalyovalar kuchli sportchilar hisoblanishgan.
Ushbu g‘oliblar orasidan O‘zbekiston terma jamoasi tashkil etilib Xalqaro musobaqalarda N.Odinaeva, L.Grudskix, A.Kim, S.Kovalyova, N.Juravlyova, F.Bulatova va T.Matveevalar respublikamiz sharafini himoya qilishgan.
Gonova va Odinaevalar O‘zbekiston terma jamoasi tarkibda sobiq ittifoq xalqlarning III-Spartakiadasida ishtirok etib 6-o‘rinni qo‘lga kiritishgan (ayollar juftlik o‘yinida). Ushbu sportchilarni tayyorlagan murabbiy I.Mo‘minovga “O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan murabbiy” unvoni berildi.
1978 yili Flyura Bulatova O‘zbekiston birinchiligida 8-sinf o‘quvchisi mutloq g‘oliblikni qo‘lga kiritadi. Ushbu sportchi juda ko‘plab sobiq ittifoq va xalqaro musobaqalarning sovrindori va g‘olibi bo‘lgan. U o‘smirlar o‘rtasida 22 iyul 1978 yilda Yevropa birinchiligi musoboqalarida ishtirok etib g‘oliblikni qo‘lga kiritishadi. 7 sentyabr 1963 yilda F.Bulatova o‘qituvchilar oilasida tavallud topgan. Askar Abduraxmanovich Bulatov (Flyuraning otasi) Toshkent shahridagi Akmal Ikromov tumanidagi 78-o‘rta maktabda matematika o‘qituvchisi keyinchalik ilmiy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari vazifalarida ishladi.
O‘sha davrning yetuk sportchisi O‘zbekistonning stol tennisi bo‘yicha F.Bulatovaga teng keladigan sportchi bo‘lmagan.
U ko‘pgina xalqaro turnirlar, sobiq ittifoq birinchiliklari, Yevropa musobaqalarining ishtirokchisi va g‘olibi bo‘lgan.
Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda sportni rivojlantirish davlat siyosati darajasiga ko‘tarildi. Barcha viloyat va tuman markazlarida sport inshoatlari va maydonlari qurila boshlandi.
Prezidentimizning bolalar va o‘smirlar, yoshlar va faxriylar o‘rtasida jismoniy tarbiya va sportni ommalashtirish maqsadida “Umid nihollari”, “Barkamol avlod”
va “Universiada” uch bo‘g‘inli sport tizimi yaratildi. Ushbu sport tizimida ham stol tennisining o‘z o‘rni bor.
2000 yil Namangan viloyatida o‘tkazilgan “Universiada-2000” sport musobaqalarida 1-o‘rinni Farg‘ona viloyati, 2-o‘rinni Namangan viloyati, 3-o‘rinni Andijonlik talaba yoshlar qo‘lga kiritishgan.
2002 yil Buxoro viloyatida o‘tkazilgan “Universiada-2002” sport musobaqalariga 61 ta Oliy o‘quv yurtlardan Respublika final bosqichida 16 ta jamolar ishtirok etdi. Musobaqaning yakuniy natijalariga ko‘ra 1-o‘rin Toshkent shahri, 2-o‘rin Andijon viloyati, 3-o‘rinni Buxoro viloyati stol tennischilari egallashdi.
Stol tennisi bo‘yicha erkaklar va ayollar, bolalar va o‘smirlar, turli tashkilot faxriylari o‘rtasida o‘tkazilayotgan O‘zbekiston birinchiligi va kubogi, Xalqaro, Jahon, Osiyo o‘yinlari va birinchiliklarida muvoffaqiyatli ishtirok etmoqalar. Qizlarimizdan ushbu sport turi bo‘yicha Jahon birinchiliklari g‘olib va sovrindorlari bor.
O‘zbekiston Respublikasida jismoniy tarbiya va sport. Sportni rivojlantirish davlat hujjatlari. Bolalar sportini rivojlantirish jamg‘armasi. O‘zbek sportining yutuqlari. Stol tennis o‘yini. Stol tennis o‘yinining rivojlanish tarixi. O‘zbekistonda stol tennis o‘yini texnikasi va taktikasi. Stol tennis o‘yini texnikasi va taktikasi. Stol tennis o‘yini texnikasi harakatlanish va to‘pni boshqarish texnikasi, harakatlar bilan to‘pni boshqarishni uzviy bog‘liqligi to‘pni boshqarishda oyoq va qo‘l harakatlarida gavdani to‘g‘ri tutish. Tennis o‘yini taktikasi, to‘psiz va to‘p bilan harakatlanish himoya va hujum vaqtida joyni to‘g‘ri tanlash va almashtirish, yakka va guruh bo‘lib. Birinchi manbalar ya’ni adabiyotlar bilan ishlash: darsning qisqacha bayonini yozish, jismoniy tarbiya darslarida, sport to‘garaklarida, musobaqalarni ayrim mavzularini yozib olish, umumlashtirish ya’ni jamlash olingan ma’lumotlarni to‘plash, tahlil etish va hakozo. Muhokama etish, hujjatlarni o‘rgatish va o‘tkazish usularini o‘rgatish. Ayrim hujjatlarni ishlab chiqish va tuzish, ko‘rgazmali qurollar, o‘quv kinofilmlari, videoyozuvlar, videofilmlar, o‘quv va ovoz yozuvni eshitish, televedenie ko‘rish va h.k. Chizma, jadval, rasm va kinomateriallarni bir tizmaga
joylash (dastur bo‘yicha) o‘tkazilgan ilmiy-tadqiqot ishlarini ishlab chiqish va hujjatlashtirish. Bosqich (kurs) ishlarini bajarish. Mashq qilishda qo‘llaniladigan moslamalarni qurish va foydalanish texnik va taktik usullarini (oliygohda, sport maktablarida, turar joylarda) egallashni o‘rgatish. Jismoniy sifatlarni rivojlantirish bo‘yicha o‘yin texnikasi va taktikasini takomillashtirish uchun majmuali mashqlarni ishlab chiqish topshiriqlarni bajarish. Ma’ruza va hakozolar tayyorlash.