Mavzu: tannarx aniqlashning normativ usuli va ogʻishishlar tahlili

Normativ xarajatlar boʻyicha tannarx kalkulyatsiyasi tizimida hisob yozuvlari.
Normativ xarajatlar rejalashtirish, nazorat, kompaniya personalini motivatsiyasini oshirish, shuningdek, hisob yozuvlariga kiritilmaydigan qarorlar qabul qilish uchun foydalanish mumkin.
Xarajatlar kalkulyatsiyasi tizimiga hisob yozuvlarining kiritilishi zaxiralarni baholash maqsadida xarajatlarni sezilarli ravishda soddalashtiradi va buxagletriya maʼleotlariga qaytaishlov berish uchun ketadigan vaqtni qisqartiradi. Mitsol uchun, agar xom-ashyo zaxiralarni nrormativ xarajatlar boʻyicha baholangan boʻlsa, TMZ zaxirasini faqat miqdor jihatidan aks ettirish mumkin. Xom-ashyo zaxiralari qiymati mavjud zaxiralar miqdorini xom-ashyo birligining normativ xarajatlariga koʻpaytirish orqali topiladi. Bu zaxiralarni FIFO yoki oʻrtacha trtilgan qiymat usullaria baholash zaruratidan qochishga yordam beradi. Zaxiralarni nrmativ xarajatlar asosida baholashdan, agar qoʻllanilayotgan normativ xarajatlar joriy va amalga oshirish (erishish) mumkin boʻlgan hollarda oliyaviyhisobotlarda foydalanish mumkin. Normativ xarajatlardan foydalanadigan koʻpchilik kompaniyalar xuddi shu yoʻl bilan ularni tannarx kalkulyatsiyasi hisob yozuvlari tizimiga kiritishgan.
Normativ xaajatlarni aks ettirishda foydalaniladigan maʼlumotlarni olishning turli xil usullari mavjud, lekin bu xilma-xillik jarayondagi farqdir, haqiqiy zaxiralar qiymatini baholash va foydani aniqlash foydalaniladigan usulga bogʻliq emas. Xom-ashyo va materiallar, tugallanmagan ishlab chiqarigsh va tayyor mahsulot schetlari debeti va kreditidagi bara summalar normativ baholarda hisobga olinadi. Normativ va haqiqiy xarajatlar oʻrtasidagi har qanday farq chetlanishlar scheti debeti yoki kreditiga olib boriladi. Salbiy chetlanishlar debet saldo sifatida aks ettiriladi, chunki ular normativ xarajatlardan oshiqcha qoʻshimcha xarajatlarni aks ettiradi. Ijobiy chetlanishlar esa, aksincha, kredit saldo sifatida aks ettiriladi. Ishlab chiqarish xarajatlari boʻyicha chetlanishlar hisobda aks ettiriladi, realizatsiya boʻyicha chetlanishlar schetlarda aks ettirilmaydi.