Mavzu: Tayyor mahsulotlar hisob

Zaxiralarni sotish narxi arzonlashganda

Zaxiralarga zarar etganda;

Zaxiralar to‘la va qisman eskirganda.

Korxonalarda mahsulotning reja va haqikiy tannarxini hisobot davri yakunida tartibga solish kerak haqiqiy tannarx hisobot davri oxirida aniqlanadi. Reja tannarx esa oldindan belgilanadi. hisobot davri oxirida haqikiy tannarx reja tannarxdan kam yoki ko‘p bo‘lishi mumkin. Tayyor mahsulotlar kaysi hisobvaraqlarda hisobga olingan bo‘lsa, og‘ishishlar ham shu hisobvaraqlarda tejalgan bo‘lsa - qizil storno usulida, ortiqcha harajat bo‘lsa - oddiy siyohda aks ettiriladi. Tayyor mahsulot harakati hisobini to‘g‘ri _ tashkil qilish korxona tomonidan ishlab chiqiladigan buyum turlari nomining ruyxati nomenklaturasidan foydalanish katta ahamiyatga ega. Uni tuzish asosida tayyor mahsulotni turkumlash, ya’ni ushbu korxonada ishlab chiqariladigan bir mahsulot turini boshqa mahsulotdan ajratib turuvchi ma’lum belgilari yotadi. Nomenklatura ruyxatini tuzishda asos kilib quyidagi belgilar olinadi: model, fason, artikul, marka va xokazo.Har bir mahsulot turiga nomenklatura raqami biriktiriladi va u har xil sonlardan iborat bo‘ladi. Mahsulot nomenklaturasidan (ro‘yxatdan) korxonaning quyidagi xizmatlarida foydalaniladi:

• 
  dispetcherlik xizmat turi mahsulot ishlab chiqarish grafigining bajarilishini nazorat qiladi
  
• 
  sexlar ishlab chiqarilgan mahsulot assortimentami qilishda, omborga tayyor mahsulotni topshirishda yuk xati yozish uchun foydalanadi;
  
• 
  marketing bo‘limi jo‘natish bo‘limi shartnomalarini bajarish imkoniyatlarini nazorat qilish uchun;
  

buxgalteriya - tayyor mahsulotning analitik hisobini yuritishda umumiy ma’lumotlar va hisobotlar tuzish uchun foydalaniladi.