Maxsus, kasb-hunar ta’limi

Laboratoriya sharoitida ham olefinlar shu usul bilan sintez qilinadi
C₂H₅OH  CH₂ = CH₂ + H₂O

3. 
   Olefinlarni olish usullarining laboratoriyada keng qo‘llani- ladigani sirka kislota efirlarini piroliz qilishdir (400 — 500 °C):
   

C_nH_2n+1 — OOC — CH₃  C_nH_2n + CH₃COOH
Fizik xossalari. Olefinlarning dastlabki uch vakili (C₄ gacha) gaz, C₅ dan C₁₇ gacha suyuqlik, C₁₈ dan yuqorisi esa qattiq holatda bo‘ladi. Ularning solishtirma og‘irligi, qaynash
temperaturasi tegishli to‘yingan uglevodorodlarning solishtirma og‘irligidan yuqoridir. Olefinlarning tarmoqlanmagan zanjirli birikmalari tarmoqlanganiga nisbatan yuqori temperaturada qaynaydi. Ularning izomerlaridan sis-izomerlari trans-izo- merlariga qaraganda yuqori temperaturada qaynaydi. Olefinlar suvda kam eriydi, ba’zi og‘ir metallar tuzlarning eritmalari bilan kompleks birikmalar hosil qiladi. Ba’zi olefinlarning fizik xossalari 9.4-jadvalda berilgan.
Kimyoviy xossalari. Olefinlar molekulasida qo‘shbog‘ borligi uchun ular to‘yingan uglevodorodlarga nisbatan kimyoviy reaksiyaga oson kirishadi. Ma’lumki, qo‘shbog‘ bilan birikkan uglerod atomlari -bog‘ (C— C) hamda -bog‘ orqali (C = C) birikkan, -bog‘ -bog‘ga nisbatan mustah- kam. Shu sababli, -bog‘ oson uziladi va tezlikda boshqa atom hamda atom gruppalarini biriktiradi, natijada uglerodlar to‘yinib, - bog‘ - bog‘ga aylanadi.
Demak, birikish reaksiyasi olefinlarga xos reaksiya hisoblanadi. Undan tashqari, olefinlar o‘rin olish va boshqa reaksiyalarga ham kirishishi mumkin.

1. Birikish reaksiyalari. 1. Vodorodni biriktirish — gidro-

genlanish reaksiyasi olefinlardan to‘yingan uglevodorodlar olishga imkon beradi.
CH₂ = CH₂ + H₂  CH₃ — CH₃