Metrologik o‘lchashlarga bo‘lgan talabning oshishi. Reja

Ilmiy muammo – bu eski mavjud nazariya yordamida tushuntirib boʻlmaydigan yangi omillar sodir boʻlganda kelib chiqadigan savol. Yangi muammoni yechish uchun urinish gipotezani kelib chiqishiga olib keladi. Gipoteza – bu taxminiybir qator faktlar asosida shakllangan boʻlib, uning haqiqiyligi absolyut aniqlikda isbotlanmagan, lekin bir muncha ehtimoliy ilmiy muammodir.
Ilmiy gipoteza albatta prinsipial tekshiruv shartlarini qanoatlantirishi zarur. Gipoteza – tahlil qilinadi, mantiqiy munozara qilinadi, eksperimental tekshiruvdan oʻtkaziladi. Agar tekshiruvlar natijasida gipotezani tasdiqlovchi takroriy isbotlar olingan boʻlsa, u holda qonun statusiga oʻtadi.
Qonun bazasida ilmiy nazariya, ya’ni ilmiy bilim shakllanadi, bu esa real dunyoning muayyan sohasidagi qonuniyatlarning va ichki uzviy bogʻliklarini bir butun aks ettiradi. Istalgan nazariyaning asosiy elementi bu qonun, shuning uchun uni qonunlar tizimi deb qarash kerak-ki, u tekshirilayotgan real obyektning mohiyatini yoritib beradi. Ilmiy nazariyalarga misol qilib Nyuton yaratgan klassik mexanika, elektromagnit maydon toʻgʻrisidagi Maksvell nazariyasi, Eynshteynning nisbatlar nazariyasi, D.J. Teylorning xatoliklar nazariyasi, Shuxart Deminning sifat tizimining statistik usullari toʻgʻrisidagi nazariyasi va yana bir qator nazariyalarni keltirish mumkin.
Empirik va nazariy darajadagi bilishlar oʻzaro bir – biri bilan bogʻliq. Istalgan nazariyani yaratilishiga amaliy tajriba va uni tajribada toʻgʻri tekshirilgani boshlangʻich turtki boʻladi. Empirik (tekshiruv) tadqiqot yangi malumotlarni namoyon qiladiva nazariybilishga asosiystimul boʻlib, oʻz navbatida empirik bilish vositalari va metodlarini takomillashtirishga moʻljallaydi va yoʻnaltiradi.

1.4. Metrologik oʻlchashlarga boʻlga