Microsoft Word chingiz aytmatov oqkema lotin ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
53
kuch-quvvati bilan unga yordamlashardi. Issiq terga botib ketdi. Bir payt beda g‘arami bolalar 
beshigiga aylanib qoldi. Shoxdor ona bug‘u bolaga: «Tezroq yuguraylik, beshikni Bekey xola bilan 
O‘razqul amakiga eltib beraylik», - derdi. Ular yugura boshladilar. Bola orqada qolib ketdi. Biroq 
oldinda - qorong‘ilikda beshik qo‘ng‘iroqchasi tinimsiz jaranglardi. Bola uning ohanrabo jarangi sari 
chopib borardi. 
U ayvonda oyoq sharpasi eshitilib, eshik ochilganda uyg‘ondi. Mo‘min bobo va kampir bir oz 
tinchlangandek bo‘lib qaytib kirishdi. Chet kishilarning qorovulxonaga kelishi, aftidan, O‘razqul bilan 
Bekey xolaning tinchlanishiga majbur etdi. Balki O‘razqul mast-alastlikdan charchab oxiri uxlab 
qolgandir. Hovlida shovqin-suron, so‘kish ovozlari eshitilmasdi. 
Yarim tunga borib tog‘ tepasida oy ko‘rindi. U eng baland muzli cho‘qqilar tepasida xiragina 
gardish yasab muallaq turardi. Abadiy muzliklar bilan qoplangan tog‘ tun qorong‘isida notekis qirralari 
bilan g‘amgin yuksalib turardi. Atrofida esa pastki tog‘ tizmalari, qoyalar, qop-qora va jimjit 
o‘rmonzor osoyishtalik saqlab turardi. Eng quyida esa toshdan-toshga urilib, shovullagancha daryo 
oqardi. 
Derazadan oyning nursiz shu’lasi qiya tushib turardi. U bolaga xalal berayotgandi. Bola ag‘darilib, 
ko‘zini qisib oddi. Buvisidan pardani tushirib qo‘yishni so‘ramoqchi bo‘ddi. Lekin aytgisi kelmadi: 
buvisining bobosidan jahli chiqib turgan edi. 
- Ahmoq, - pichirladi u to‘shakka kirarkan. - Odamlar bilan yashashni bilmaganingdan so‘ng jim 
tursang bo‘lmaydimi. Boshqalarni tinglasang bo‘lardi. Sen uning qo‘lidasan-ku. Mayda pul bo‘lsa 
hamki, maosh o‘shandan oqib kelib turibdi-ku! Yana har bir oy-da. Moyanasiz - sen kimsan? Qarib 
quyilmagan chol... 
Chol javob bermadi. Buvi jim bo‘lib qoldi. Keyin kutilmaganda baland ovozda dedi: 
- Agar kishini oylikdan mahrum qilishsa, u odam emas, hech kim emas. 
Chol yana hech nima demadi. 
Bola esa uxlay olmasdi. Boshi og‘rir, o‘ylari chalkashib ketgandi. Maktab haqida o‘ylab 
tashvishlanardi. U hali biron kun ham o‘qishni qoldirmagan edi, endi ertaga maktabiga - Jilisoyga 
borolmasa qanday bo‘lishini tasavvur qila olmasdi. Bola, bordi-yu, O‘razqul ishdan bobosini haydab 
yuborsa, u holda buvisi tinchlik bermasligi haqida o‘ylardi. Unda ularning ahvoli nima kechadi? 
Odamlar nega shunday yashashadi? Nega birovlar qahr-g‘azabli, birovlar mo‘min-muloyim! Nega 
baxtli va baxtsizlar bor? Nega shundaylar borki, ulardan hamma cho‘chiydi, yana shundaylar borki, 
ulardan hech kim hayiqmaydi. Nega birovlarning bola-chaqasi bor, birovlarda yo‘q? Nega ayrim 
kishilar boshqalarga maosh bermaslikka haddi sig‘adi? Ehtimol, eng katta moyana oluvchilar eng 
yaxshi kishilardir. Mana, bobosi oz oladi, shuning uchun uni hamma ranjitadi. E, boboga ham ko‘proq 
moyana berishlari uchun nima qilish kerak ekan-a? Balki o‘shanda O‘razqul cholni hurmat qila 
boshlarmidi. 
Bu o‘y-xayollardan bolaning boshi battar sirqirab og‘ridi. U yana kechga yaqin daryo sohilida 
ko‘rgan bug‘ularni esladi. Tunda ularning holi ne kechdiykin? Ular nuqul sovuqda, tog‘-toshlarda, 
qop-qorong‘i o‘rmonlarda yashaydi. Bu nihoyatda qo‘rqinchli-ku. Bo‘rilar hujum qilib qolsa nima 
bo‘ladi? Bekey xolaga sehrli beshikni shoxida kim olib keladi keyin? 
U tashvish aralash uyquga ketdi va uxlayotib Shoxdor ona bug‘udan O‘razqul va Bekey xolaga 
qayindan yasalgan beshik olib kelishni yolvorib so‘radi: «Ular ham farzand ko‘rishsin, ular ham 
farzand ko‘rishsin», deb iltijo qildi. U uzokdan beshik qo‘ng‘iroqchasining ovozini eshitdi. Shoxdor 
ona bug‘u shoxida sehrli beshikni ko‘tarib olgancha shoshib kelardi...