Microsoft Word +++Jinoyat huquqi Umum. Rustambayev 2006. doc

Muvofiq 
Tizimli 
Grammat
ik 
Ilmiy yoki 
doktrinal 
Chegaralangan 
Mantiqiy 

---

59 
ahamiyatga egadir. Bu sharhlash autentik sharhlash deb ham yuritiladi. 
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga muvofiq O‘zbekiston 
Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi shunday vakolatga ega bo‘lgan 
organdir. Qonunni sharhlashning bu turi qonuniy kuchga ega bo‘ladi. 
Bunday sharhlash yangi qonunni vujudga keltirmaydi, balki, amaldagi 
qonunlarni tushuntiradi. 
Sud tomonidan yoki kazual sharhlash sud tomonidan aniq bir jinoiy 
ishni ko‘rishda amalga oshiriladi va shu ish uchun majburiy ahamiyatga 
ega bo‘ladi. Sud tomonidan qonunni sharhlashga O‘zbekiston Respublikasi 
Oliy Sudi Plenumining qonunlarni qo‘llash amaliyoti to‘g‘risidagi 
qarorlarini misol keltirishimiz mumkin. Oliy Sud Plenumi sudlov 
amaliyotini o‘rganish va umumlashtirish natijasida, shuningdek, sud 
idoralarining, prokuratura va boshqa qonunni qo‘llaydigan idoralarning 
so‘rovlariga javob sifatida ham u yoki bu qonuni tushunish va tadbiq 
etishning to‘g‘riligiga oid tushuntirishlar berishga xaqlidir. Bu 
ko‘rsatmalar ularni qo‘llovchi organlar uchun majburiy hisoblanadi. 
Masalan, “Savdo sohasidagi jinoyatlar va boshqa huquqbuzarliklar 
to‘g‘risidagi ishlar bo‘yicha sud amaliyoti haqida”, “Kontrabanda va 
bojxona qoidalarini buzish to‘g‘risidagi ishlar bo‘yicha sud amaliyoti 
xaqida” gi O‘zbekiston Respublikasi Oliy Sudi Plenumi qarorlari ham sud 
sharhi hisoblanadi. Bu sharhlash normativ sharhlash deb ham yuritiladi. 
Ilmiy yoki doktrinal sharhlash ilmiy muassasalar, huquqshunos 
olimlar, huquqni muhofaza qiluvchi organlarning xodimlari tomonidan 
qonunga berilgan sharhlardir. Ushbu sharhlash turini biz ilmiy 
maqolalarda, monografiyalarda uchratishimiz mumkin. Doktrinal 
sharhlash majburiy bo‘lmasada, lekin jinoyat qonunini to‘g‘ri tushunish va 
to‘g‘ri qo‘llashda muhim ahamiyatga egadir. Shu bilan birga u 
qonunchilikni takomillashtirish, fanning taraqqiyotiga hizmat qiladi.