Microsoft Word Материал резина lotin

 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

155 
IV-BOB. Turli sanoat tarmoqlarida kauchuklar xossalari, ularga ishlov 
berish va qo‘llanilishi 
4.1-Jadval 
Polimerlarda turli erituvchilarda eruvchanligi 
SHartli belgilar: e-eriydi;em-erimaydi; qe-qisman eriydi (bo‘kadi); e*-maxsus sharoitda eriydi
 
№ 
Polimer 
Suv 
Etil
spirt
Atseton 
dixloretan
Xloroform 
Tetr
axlorm
etan
Benzol 
Dietil
efir
Tetr
agidrofur
an
Siklogeksanon
E
ti
la
tse
ta
t 
Piridin 
Sirka
kislota 
Xlorid kislo
ta
Fenol 
Eslatma 
1. 
Polietilen 
em em
em 
e* 
e* 
e*
e*
em em
em
em
em
em em em 
Geksan, pentan,
ksilol, toluol kabi
aramatik 
uglevodorodlarda 
qizdirilganda 
eriydi, 
sovutilganda 
chukmaga tushadi
2. 
Ftoroplast-3 em em em em e* 
e* 
em em em em em em em em em 
Temperatura va
bosim 
ostida
eriydi, 
xuddiy
shunda toluol, p-
ksilol 
va
metilxloroformda 
eriydi 
3. 
Ftoroplast-4 em em em em em 
em em em em em em em em em em 
4. 
Polistirol 
em em
qe 
e 
e 
e 
e 
qe
em
e 
e 
em
e 
qe em 
Qizdirilsa eriydi
5. 
Polipropilen em em 
em e⃰ 
e⃰ 
e⃰ 
e⃰ 
em em em 
em em 
em 
em 
Qizdirilsa eriydi, 
xuddi shuningdek
geksan, pentan va
siklogeksanda 
qizdirilganda 
eriydi 
6. Organik shisha em em 
e 
e 
e 
em 
e 
em em
e 
e 
e 
e 
e 
e 
7. 
Poliizobutilen em ke 
ke 
e 
e 
e 
e 
e 
e 
8. Polivinilxlorid em em 
em e 
em em ke 
em em
e 
e 
e 
ke em em 
Qizdirilsa eriydi
9. Polivinilftorid em em 
em em 
em em em em em
e⃰ 
em
e⃰ 
em 
em em 
Qizdirilsa eriydi, 
sovushi bilan 
cho‘kmaga 
tushadi. 
Xlorbenzolda 
ham xuddi 
shunday 
10. Poli 
vinileden 
xlorid 
em em 
em em 
em em em em em
e 
e 
em
em em em 
11. Polivinil 
butiral 
em e 
e 
e 
e 
ke em 
ke
em
e 
e 
e 
- 
e 
e 
12. Polivinil 
atsetat 
em e 
e 
e 
e 
e em em
e 
- 
e 
- 
e 
e 
e 
13. Polivinil spirt 
e em 
em em 
em em em em em em 
em
em em 
em 
- 
Formamid, 
dimetiltereftalat, 
etanol amin, 
etilenglikol, 
glitserinda 120
o
S
gacha 
qizdirilganda 
eriydi, sovushi 
bilan gel 

---

156 
ko‘rinishida 
cho‘kmaga 
tushadi 
14. Poliakril nitril em em 
em em 
em em em em em em 
em
em em 
em 
em 
Qizdirilganda 
dimetilsianamidd
a, 
dimetilformamidd
a eriydi 
15. Pentaplast
em 
em em 
- 
- 
- 
em em
em 
e 
16. Benzil 
sellyuloza 
em 
em
ke 
- 
e 
em 
em em em 
e 
- 
e 
e 
e 
e 
17. Nitro 
sellyuloza 
em 
em
e 
- 
em em 
em
ke em 
e 
- 
e 
em 
e 
e 
18. Atsetobutiral 
sellyuloza 
em 
ke 
e 
e 
e 
ke 
em em em 
e 
- 
- 
- 
e 
e 
19. Atsetil 
sellyuloza 
em 
em
e 
e 
e 
e 
em em em 
e 
- 
e 
e 
e⃰ 
e 
Qizdirilsa eriydi. 
Xuddi 
shuningdek, 
metilen xlorid va 
spirt (9:1) 
aralashmasida 
eriydi 
20. Naylon 
-6
(kapron) 
em 
em em 
em em em 
em em em em em em em 
em em 
21. Naylon -66 
em 
em em 
em em em 
em em em em em em em 
em em 
22. Kauchuk
em 
em
e⃰ 
em em em 
e 
em em em em em em 
em em 
Benzin, toluol, 
ksilol, ketonlarva 
xlorlangan 
uglevodorodlarda 
eriydi 
23. Perxlor vinil 
em 
em
e 
em 
e 
em 
e 
em em 
e 
e 
e 
e 
em em 
24. Xlorkauchuk em 
em
e 
e 
e 
em 
e 
em em 
e 
e 
em em 
em em 
4.2-jadval. Vulkanizatsiya qilingan kauchukning mustaxkamlik xossalari 
Ko‘rsatgichlar 
Kauchuk markalari 
TK 
SKI-3 
SKD 
SKB 
SKD 
+SKI-3 
SKS 
Nai-rit 
BK 
SKEP 
Cho‘zilishga 
mustaxkamlik, %
cho‘z
, 
MPa 
Cho‘zilishga 
mustaxkamlik, %
cho‘z
, 
MPa
To‘ldirilmagan
28-36 
26-35 
1-10 
1,0-
3,0 
- 
2,2-
2,8 
21-28 
18-23 
2-7 
to‘ldirilgan 
30-35 
26-
34,5 
16-24 
12,5-
17,5 
19-24 
27-32 
15-22 
19-23 
20-26 
Uzayishdagi 
kuchlanish, %
300
To‘ldirilmagan
1,5-
2,5 
1,5-2,5 
1,8-
2,6 
- 
- 
1,3-
1,8 
8,0-9,7 
0,6-
0,7 
0,5-1,5 
to‘ldirilgan 
7-10 
3,5-8 
6-12 
6-7,5 
11-11,5 
6,5-
9,3 
16,8-
19,6 
4-7 
9-17 
Yirtishka qarshilik V, 
kN/m 
To‘ldirilmagan
35-55 
30-55 
- 
- 
- 
- 
25-45 
8-10 
4-18 

---

157 
to‘ldirilgan 
130-
170 
110-
160 
30-70 50-60 
70-100 
45-56 
55-70 
70-85 40-55 
XSPE 
SKN 
SKT 
SKF 
SKU 
SKS-
30-1 
SKMVP SABA TIOKOL 
Cho‘zilishga 
mustaxkamlik, %
cho‘z
, 
MPa 
To‘ldirilmagan
3,4-
4,5 
1,6-6,0 
- 
3-7 
- 
- 
- 
- 
- 
to‘ldirilgan 
18-24 
25-33 
3-10 
12-33 
26-50 
28-30 
23,5 
9-11 
3,5 
Uzayishdagi 
kuchlanish, %
300
To‘ldirilmagan
3-4 
1,4-3,0 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
to‘ldirilgan 
21-28 
12-24 
- 
- 
12-33 
8,6-10 
11,5-12 
7.5-10 
1,1-100 
Yirtishka qarshilik V, 
kN/m 
To‘ldirilmagan
37 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
to‘ldirilgan 
57-64 
50-85 
6-23 
40-
100 
40-70 
85-90 
85-90 
25-36 
- 
SHartli qisqartmalar: SKI-izopren sintetik kauchuk; TK-tabiiy kauchuk; SKB-natriy butadien kauchuki; 
SKD-butadien (divinil kauchuk); SKS-butadien stirol kauchuk; Nairit-xloropren kauchuk; BK-butilkauchuk; SKEP-
etilenpropilen kauchuk; XSPE-xlorsulfopolietilen kauchuk; SKN-nitril kauchuk; SKT-kremniy organik kauchuk; 
SKF-ftor kauchuk; SKU-uretan kauchuk; SKMVP-metilvinilpiridin kauchuk; SKBA-btadienakril kauchuk. 
 
4.3-jadval. Rezina aralashmalarida qo‘llaniladigan kauchuklarning asossiy turlari 
Mahsulot turi 
Kauchuk turi 
Zichlashtirgich (uplatnitel) 
XPK, BK, SKF, SKB, SKI, SKEP, siloksan 
Kuchlanishli (silovoy) 
SKI, SKD, SKB 
Tebranishga izolyasion (vibroizolyasion) 
SKI, SKD, NK 
Tayan sirpanuvchi (opornoskoljaщie) 
SKI, SKD, NK, SKB, SKN, uretan 
Ximoyalovchi (zaщitnыe) 
XPK, BNK, SKB, SKEP,siloksan 
Friksiyali (friksion) 
SKI, SKD, NK, SKB, BNK, SKF 
Edirilishga qarshi (pritivoisnostnыe) 
SKI, SKD, NK, BSK, SKF, XPK 
Yordamchi (vspomogatelnыe) 
XPK, SKI, BNB 
Dekorativ (dekorativnыe) 
XPK, SKI, SKB, SKEP 
 

---

158 
 
 
100 
20 
40 
60
80
100
120
140
200 
300 
Xararot, 
оС
ATSM bo’yicha moyni o’zgarishi, 3% 
Ftorkauchuki 
Etilen-vinilasetat 
kauchugi 
Etilen-akrilat 
kauchuki 
Nitril kauchugi 
Xlorsulfid polietilen 
Etilen-propilen 
kauchugi 
Polisulfid kauchugi
Uretan kauchigi
Propilenoksid kauchigi 
Xloropren kauchugi 
4.1-Rasm. Kauchuklarni issiqlik va moyga bardoshligi 

---

159 
4.4-j
adval. Turli t
u
rdagi kauc
hukl
ar
ni 
rezina xos
salariga t
a’si
ri va u
larni
 qo‘ll
an
il
ish
i 
K
auc
hu
k 
tu
ri
E
ksp
lua
ta
ts
iy
a 
qi
lis
h 
ha
ro
ra
ti
, 
o
S 
E
ri
tuvc
hi
la
r 
ta
’s
ir
ig
a 
ch
id
am
li
li
gi
Ozon
gachi
dam
lili
gi 
Atmos
feraga 
chidamli
ligi
Met
alga adgezi
yasi 
Ant
iko
rrozi
ya 
xossa
si 
Elektr izol
yas
ion 
xos
sasi
Qa
rs
hi
lik
M
axs
us 
xo
ssa
la
ri
Qo‘
lla
nis
h 
soha
si
Mini
mal 
maksim
al 
alif
atik
aromatik
suv 
bushi
lis
hdagi 
eyil
ish 
T
ab
iiy
ka
uc
hu
k 
-6
0 
60
P 
P 
O‘ 
P
R
E
Q 
YU 
YU
O
‘ 
YU
Y
Uqo
ri e
la
stik
lik
v
a 
ey
ili
sh
ga
q
ar
sh
il
ik
SHina
, R
T
B
, 
poy
av
zal
S
K
I 
-6
0 
60
P
P
O
‘ 
P
R
E
Q
Q
Q
O
‘ 
Y
U
Y
U
qori el
as
ti
kl
ik
v
a 
ey
ili
sh
ga
qa
rs
hi
li
k 
SHina
, R
T
B
, 
poy
av
zal
B
uta
di
en
sti
ro
l 
-5
0 
50
P
P
Q
R
E 
Q 
Q 
YU 
YU 
Q
Y
U 
Qon
iqar
li el
as
ti
k 
va
yuq
or
i e
dir
il
is
hga
qa
rs
hi
li
k 
SHina
, R
T
B
, 
poy
av
zal
Bu
ta
di
en
-80
80
P
P
P
P
R
E
Q
Q
Q
O
‘ 
JD
S
ov
uq
bar
do
sh
v
a 
yu
qor
i 
ediril
ishg
a q
arsh
il
ik 
SHina
, R
T
B
, 
poy
av
zal
bu
tilk
au
ch
uk
-4
5 
190
P
P
O
‘ 
YU 
O‘
P
YU 
YU
O
‘ 
Q 
YUq
or
i 
ga
zo
‘t
ka
zuvc
ha
nl
ik
v
a 
yuq
or
i o
zo
n,
a
tm
os
fe
ra 
va 
is
si
ql
ik
c
hi
dam
li
li 
Vu
lg
an
lo
vch
i 
diaf
ra
gma,
el
ek
tr
oiz
ol
ya
si
y
a,
a
vto
ka
m
er
a 
Et
il
en
pr
op
il
en
kauc
hu
k 
-5
0 
20
0 
P 
P 
O‘ 
YU 
YU 
P 
YU 
YU
Q
Y
U
YUq
or
i oz
on
, a
tm
os
fe
ra
va 
is
si
ql
ik 
ch
id
am
li
li
R
T
B
, e
ng,
el
ek
tr
iz
ol
ya
si
ya
B
uta
dien
n
itr
il
-4
0 
14
0 
Q
Q 
O‘ 
R
E
R
E
Y
U
YU 
Q 
Q
O‘ 
Y
O
g‘
b
en
zi
ng
a 
chid
amli
R
T
B
, e
ng,
zi
chl
as
hti
rg
ic
h 
X
lo
ro
pr
en 
ka
uc
hu
k 
-3
5 
12
0 
Q
Q
R
E
Q
Q
Y
U
RE
R
E
Q
O
‘ 
O
zo
nga
v
a 
Y
O
g‘ 
be
nz
in
ga
c
hid
amli
R
T
B
, e
ng,
zi
ch
lash
ti
rg
ic
h 
Fto
r 
kau
ch
uk
-3
5 
300
YU 
Y
U
Y
U
YU 
YU 
YU
Q
Q
Q
Q
Y
U
qo
ri h
aro
ra
td
a j
ud
a 
yu
qo
ri
y
og‘
b
en
zing
a 
ch
id
am
li 
RT
B
, p
ro
kl
ad
ka
, 
zi
chl
as
hti
rg
ic
h 
Ur
etan
k
au
ch
uk
-2
5 
12
0 
Q
RE
R
E
YU 
YU 
YU
Q
Q
O
‘Y
U
JY
U
YUq
or
i ed
iri
li
sh
v
a 
yo
g‘
be
nz
in
ga
c
hid
amli
RT
Y
U
, 
po
ya
fz
al
, m
ass
if
shi
na