Миллий гоя, маънавият асослари ва хуку к таълими


Дун WIH III UOCTMIIKJIACCUK алиий мдюзрнси


Download 0.64 Mb.
bet23/75
Sana18.06.2023
Hajmi0.64 Mb.
#1562078
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   75
Bog'liq
FALSAFA

.
Дун WIH III UOCTMIIKJIACCUK алиий мдюзрнси
урни бекиёс. Фан XX асрда ижтимонй онгнинг устувор шаклига айланди. АР вактда дунёнинг яхлит манзараси фалсафа, фан ва диннинг узаро хам кор ЛЯ ифодаси хисобланади. Дунёнинг илмий, диний манзараси узаро бир-бириЯ инкор этмайди, аксинча, тулдиради, жамиятда дамкорлик, бирдамли туйгусининг карор топишига, ижтимонй тараккистда инсониарвар гояларининг ёйилишига хизмат кнлади.
"Дунёкараш" ва “дунёнинг илмий манзараси" гш бири билан бог ли к тушунчалар булсада, ам J хисобланади. Лйни вактда уларда фарклар Xj, борлш ини ыазарда тутиш лозим.
Дунёкараш деганда инсоннинг оламни тушуниши (англаши) ва шу асосда фаолиятини муайян изга солишини назарда тутади. “Дув1ёнинг ИЛИИ манзараси” инсоннинг олам, табиат, ижтимонй каёт хдкидаги илмий билимл синтезини ифодалайди. Дунёкараш одамларнинг турмуш тарзи, хает и, умуман, маьнавий оламини узида мужассамлаштирган тасаввурлар, билим йигиндисидир. Инсон дунёкарашининг шаклланищида илмий билим; дунёнинг илмий манзарасининг урни мухим ва бу хол маълум максадла каратилган таълим-тарбия жараёнида амалга оширилади. Дунёнинг илм манзараси олам ва инсон хакидаги билимлар синтези сифатида илмЦ дунёкарашнинг асосини ташкил этади.
2.3. Олам ва унинг илмий-фалсафий манзараси
Олам ва унинг конунларини билнш фалсаф дунёкараш билан бевосита богланган масаладир, Шунинг учун хам дунёни билнш масапаси доимо фалсафа фанининг диь марказида булиб келган. К,адимги файласуфлар хам дунёни бил мумкинлигини эътироф килганлар. Масалан, атомистик назариянинг асосчн Демокрит оламни билиш ва хакикатга эришиш мумкинлигини таъкидлайди. билиш жараёнида хиссий жихат ва тафаккур ролини оддий ва содда \о курсатади.
Марказий Осиё мутафаккирларидан Форобийнинг айтишича, бил муаммоси инсон мохиятини аниклаш масаласининг бир кисмини ташкил п У иисонни билиш субьекти, ураб турган табиат - реалликни билиш объекти д хисоблайди. Сезилувчи нарса, Форобий фикрича, сезгиларга кадар мал' булганидек, билинувчи нарса хам унга оид булган билимга кадар мавжу; Алломанинг гаърифича, одам у3 билимларини ташкаридан, атроф ходисатардан билиш жараёнида олади. Бу жараён уз ичига куп восита усулларни: сезги, идрок, хогира, тасаввур ва, энг мухими, мантикий фикр, л ва нуткни олади. Шу воситалар ёрдамида инсон фанни яратди.
62
Дупёыиш илмий ММШ]11ШШЛНГ II и сои лунёцнра шила г» урни*
Бнлтпп «уаммосиниш фалса фала kyuii,ijiuiii

сезги органлари ёрдамида олинган хиссий билимлардир. Агар сезги

Download 0.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling