Milliy arxeologiya markazi raxmon ibragimov arxeologiya
Download 2.82 Kb. Pdf ko'rish
|
Arxeologiya
- Bu sahifa navigatsiya:
- Zarafshon mezoliti.
|
Ustyurt mezoliti (mil. avv. VIII–VI ming yilliklar). Ustyurtda
mezolit davriga oid 20 dan ortiq yodgorlik o‘rganilgan. Ular asosan Aydabolquduq va Jayronquduqlarining atrofida guruh-guruh holda joylashgan ochiq turdagi doimiy, muddatli va mavsumiy makonlardan iborat. Ustyurt makonlarida madaniy qatlam uchramaydi. Xo‘jaligi va ijtimoiy munosabatlari to‘g‘risida xulosa chiqarib bo‘lmaydi. Hududning tabiiy sharoiti va mazkur davr xususiyatiga ko‘ra ustyurtlik aholi ovchilik va termachilik bilan kun kechirgan. Ustyurtning mezolit davri yodgorliklari tosh qurollari. Zarafshon mezoliti. Qoratepa tog‘ining shimoliy tomonidagi adirliklarda joylashgan Sazag‘on I, Zamichatosh, Ohalik makonlari mezolit davri tarixga doir qimmatli ma’lumotlar berdi. Samarqand shahridan 27 km janubi-g‘arbda, Qoratovning tog‘ oldi hududida Saza- g‘on qishlog‘iga yaqinida joylashgan Sazag‘on I makoni so‘nggi mezolit davriga (mil. avv. VII ming yillik) oid madaniy qatlamli muhim yodgorlik 53 hisoblanadi. Makondan mikrolit, qirg‘ich sifatida ishlatilgan kichik tosh quroli, o‘q-yoy paykoni, qalamsifat va prizma shaklli nukleuslar, har xil uchrindilar, ushatgich, teshgich va kesuvchi qurollar topib o‘rganilgan. Bu yerning aholisi yarim yerto‘la uylar va chaylasimon kapalarda yashagan bo‘lsa kerak. Makonda o‘choq izlari ham saqlanib qolgan. Makondan tog‘ echkisi, qo‘y, jayra, bo‘ri, tulki va parranda suyaklari topilgan. Zarafshon tog‘ tizmasi yon bag‘irlarida mezolit davrining oxiriga oid Zamichatosh makoni va Qorakamar g‘or-makon o‘rganilgan. Qizilqum cho‘lida Chorbaqti vohasining (Gazli shahri yaqinida) mezolit, neolit davri jamoalariga oid 60 dan ortiq makonlar topilgan. Ulardan Chorbaqti 11, 23, 27, 41 makonlari mezolit davriga oid. Bu makonlardan topilgan tosh qurollari paraqali uchrindidan iborat plas- tinkasimon texnikaga asoslangan. Zarafshon vohasida yashagan aholining tirikchilik manbayining asosini ovchilik tashkil etgan. Termachilik xo‘jaligi qo‘shimcha oziqa manbayi hisoblangan. Mazkur hududlarda tarqalgan yodgorliklar alohida madaniyat sifatida ajratilmagan. Ular moddiy madaniyati, xususan, tosh qurollarining yasalish usuliga va xo‘jalik yuritish xususiyatlariga ko‘ra o‘zaro farq qilgan. Download 2.82 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|