Mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti abdullayeva Shaxzoda Abdullayevna, Asкarov Abror Davlatmirzaevich

jismoniy (tana a'zolari - suyak, muskul tizimining, tanosil a'zolari, bo'yining 
o‘sishi, vaznining oshishi va h.k.), ruhiy (psixikaning rivojlanishi, nerv funkional 
faoliyatining kamol topishi, aql-zakovatining shakllanishi) hamda ma'naviy 
(inson ichki dunyosining boyishi, hissiy-irodaviy, bilish jarayonida mo'him 
o'zgarishlar yuz berishi) sohalarida sodir bo‘ladi. Rivojlanayotgan shaxsning
ijtimoiy rivojlanishi uning xulqida, tevarak-atrofga bo'lgan munosabatida, ayniqsa 
jamoa ishlarida qatnashishida namoyon bo'ladi. Inson ruhan va ma'nan 
rivojlanishida bilim, dunyoqarash, tafakkur kuchi, iroda safarbarligi muhim o‘rin 
egallaydi.
Tarbiya 
– uzoq muddatli, ko‘p xususiyatli, tarbiyalovchi va 
tarbiyalanuvchi o‘rtasidagi qo‘shaloq jarayon bo‘lib, tarbiyalanuvchida aniq 
maqsad hamda ijtimoiy-tarixiy tajriba asosida muayyan sifatlar, ko‘nikmalar 
shakllantiriladi va rivojlantiriladi
6
. Tarbiyachi o'zi hohlagan sifatlarni 
1
1
Абдуллаева Ш. А. Педагогик диагностики.-Тошкент: Фан ва ахборот технологиялари, 2008- 118-бет. 
2
2
wikipedia.org.2015.-17 октябрь 
6
Абдуллаева Ш.А. Педагогика.-Тошкент: Фан, 2009.- 17-бет. 

---

18 
tarbiyalanuvchilar ongiga singdirish uchun ularning ruhiyatiga ma'lum maqsadga 
ko'ra tizimli ta'sir ko'rsatadi. 
Ta'lim - bilim, ko'n ikma va malakalarni egallash, dunyoqarashni tarkib 
toptiradigan jarayon. Bunda bilim – bir butunlikni tashkil qiluvchi qismlar 
orasidagi, ularning ichki ziddiyatlaridan kelib chiqqan bog‘liqlikdir. U qonuniyat 
deb ham yuritiladi. Ya'ni bilim insoniyat tomonidan mustaqil hayotda, faoliyatda, 
jumladan ishlab chiqarishda zarur bo‘lgan fan asoslarini qonunlar va 
tushunchalarni o‘zlashtirish natijasidir. 
Bilimni hayotda ko‘p samara beradigan qilib qo‘llay olish uchun bilim 
bilan birga ko‘nikma va malaka hosil qilish lozim. Bilim bahsda kerak bo‘lsa, 
ko‘nikma va malaka mehnat faoliyatida, dunyoni o‘zlashtirishda zarur.