Mundarija kirish Bob Mehribonlik uylarida jismoniy tarbiya

2.2 Mehribonlik uylari tarbiyalanuvchilarini ma'naviy-axloqiy tarbiyalash tamoyillari.
Ma'naviy-axloqiy tiklanish muammosi: an'anaviy madaniyat qadriyatlarini tiklash shunchalik qiyinki, uni hal qilish samaradorligini faqat tizimli yondashuv asosida pedagogik, talabalar va jamoalarning birgalikdagi harakatlari bilan ta'minlash mumkin. Jamiyatning ma’naviy-axloqiy madaniyatini tiklashga tizimli yondashishning asosi muammolar spektrini hal qilishning murakkabligi tamoyilidir.
Ma'naviy-axloqiy tarbiya mehribonlik uyidagi butun hayot tarzining o'tish chizig'i bo'lib, u barcha faoliyat turlaridan o'tadi va ta'lim jarayonining barcha sohalarini qamrab oladi. Bizning uyimizda yomon odatlar, qo'pol so'zlar va his-tuyg'ularning salbiy namoyon bo'lishi taqiqlangan yuqori axloqiy muhit mavjud. Mehribonlik uyida o‘tkaziladigan har qanday tarbiyaviy tadbir tarbiyalanuvchilarning odob-axloqini, ma’naviyatini yuksaltirishga qaratilgan . Zero, axloqsiz bo‘lsa, o‘ta savodli odam ham jamiyatni qiziqtirmasligini tushunamiz. Bizning mehribonlik uyimizga axloqiy va axloqsizlik to'g'risida noto'g'ri g'oyalarga ega bo'lgan bolalar tez- tez kelishadi va bizning asosiy vazifamiz bolalarni o'z qarashlari va g'oyalari noto'g'riligiga ishontirish, axloqiy ongni shakllantirish, axloqiy tuyg'ularni tarbiyalash va rivojlantirish, ko'nikma va ko'nikmalarni rivojlantirishdir. axloqiy xulq-atvor odatlari. Ko'pincha, axloqiy tarbiya jarayonida biz mashq qilish va ishontirish usullaridan foydalanamiz. Jismoniy mashqlar - zarur ko'nikma va odatlarni rivojlantirish va mustahkamlashni ta'minlaydi. Ishontirish - axloqiy tushunchalarni shakllantirishga, axloqiy tamoyillarni oydinlashtirishga qaratilgan. Pedagogik amaliyotimizda axloqiy tarbiyaning eng samarali va tez-tez qo'llaniladigan usullaridan biri axloqiy muammolarni hal qilishdir. U turli xil hayotiy vaziyatlarda shaxsning xatti-harakatlari va fazilatlari o'rtasidagi bog'liqlikni o'rnatish, uning tabiatini kuzatish, shaxsni shakllantirish istiqbollarini aniqlash, ijobiy motivlarni shakllantirish, axloqiy bilim va ko'nikmalarni umumlashtirish imkonini beradi. Bu usul quyidagi usullarni o'z ichiga oladi: axloqiy vazifani qo'yish, bu vazifani bajarish jarayonida hal qilinadigan vaziyatlarni yaratish, so'ngra guruh o'quvchilari orqali voqeani axloqiy baholash bilan tahlil qilamiz . Ushbu usuldan foydalanish sodir etilgan axloqsiz xatti-harakatlarga axloqiy baho berishga, axloqiy fazilatlarni tarbiyalashga imkon beradi: mehribonlik, rahm-shafqat, tenglik, intizom, mas'uliyat.
Har bir inson biladiki, faollik bo'lmagan joyda tarbiya jarayoni ham bo'lmaydi, chunki bola faqat faol faoliyatda madaniy yangi shakllanishlarga ega bo'ladi. Ma'naviy qadriyatlar dunyosini bola ongiga tashqaridan kimdir kiritib bo'lmaydi. Qadriyatlar faqat mustaqil ravishda rivojlanadi, shuning uchun biz o'quvchilarni turli xil tadbirlarga jalb qilishga harakat qilamiz.
birinchi navbatda, mehnat faoliyati bo'lib, u nafaqat o'quvchilarning mehnat ko'nikmalarini rivojlantirish va shakllantirishga, balki, birinchi navbatda, bolalarni bo'sh vaqt o'tkazish o'rniga foydali va zarur mehnatga jalb qilishni tashkil etishga qaratilgan . Buning uchun biz yangi bolalarni mehribonlik uyida bo'lgan birinchi kundan boshlab kundalik ish vaqtiga kiritamiz. Biz mehnat ishlarini individual va guruh shakllarida tashkil qilamiz, ammo ish qanday shaklda bo'lishidan qat'i nazar, u har doim olingan vazifani mustaqil ravishda bajarishga qaratilgan edi. Bizga shakllanmagan mehnat ko'nikmalari bilan kelgan yigitlar birinchi yil oxiriga kelib, odatda mehnat topshiriqlarini mustaqil ravishda bajaradilar. Bunday natijalarga erishish uchun esa har kuni bajarilgan ishlarning sarhisobi, mehnat topshiriqlarining talabchanligi va bolalarning yosh xususiyatlariga mos kelishi yordam beradi. Mehnat ishlarini tashkil qilish qiyin emas , chunki bu erda nafaqat mehnat topshiriqlarini bajara oladigan, balki boshqalarni ham tashkil eta oladigan, kerak bo'lganda yordam beradigan yoki bajarilishini talab qiladigan va natijalar sifatini baholay oladigan yigitlar bor. bajarilgan ish.
Mehribonlik uyiga o'qishga kirganida, ko'plab o'quvchilarning o'qish darajasi past, o'quv faoliyati uchun zaif motivatsiya va ko'plab bilimlarda bo'shliqlar mavjud. Pedagogik faoliyatimiz o‘quvchilarning ta’lim ko‘nikmalarini rivojlantirish, maktabga mas’uliyatli munosabatni shakllantirish, bilimlardagi kamchiliklarni bartaraf etish, o‘qishga qiziqishni rivojlantirishga qaratilgan. Ushbu ishni samarali qilish uchun biz individual yondashuv va quyidagi texnologiyalardan foydalanamiz: muvaffaqiyatga erishish vaziyatini yaratish, ilg'or ta'lim, juftlashgan ta'lim, ko'p bosqichli ta'lim. Bilimlardagi bo'shliqlarni bartaraf etish bo'yicha ishlar individual asosda amalga oshiriladi . Uy vazifasini bajarishda qiynalayotgan o'quvchilarga yordam berish uchun guruhda yaxshi va a'lochi talabalar orasidan maslahatchilar bor. Bunday ish o'z natijalarini beradi va guruhdagi yangi yigitlar tez orada o'quv faoliyati uchun ijobiy motivatsiyani shakllantiradilar. Yigitlar o'zlarining ilmiy faoliyatiga chin dildan qiziqishlarini his qilishlari uchun biz maktabdagi sinf o'qituvchilari va fan o'qituvchilari bilan doimiy aloqada bo'lib turamiz , har kuni olingan baholarni kuzatib boramiz, maktab yig'ilishlarida qatnashamiz. Bolalarni ijodiy faoliyatning turli turlariga jalb qilish, taqvim bayramlariga teatrlashtirilgan tomoshalar tayyorlash, bolalar uyidagi jamoaviy musobaqalarda ishtirok etish o'quvchilarning o'ziga ishonchini, sahnada qolish qobiliyatini, muloqot qobiliyatini va madaniyatini rivojlantirishga imkon beradi. nutq.
Ba'zan o'quvchilar bilan individual ishlash muloqotdan tashqariga chiqadi: tarbiyachi - o'quvchi. O'quvchilar kengashi ta'lim jarayonida ishtirok etadi. Uning yig‘ilishlarida maktabdagi tartib-intizom, o‘quv samaradorligi, tozalik va tartibni saqlash, huquqbuzarliklarning oldini olish masalalari ko‘rib chiqiladi. Bularning barchasi bolalarda mustaqillik, mas'uliyat, bu va'dani bajarish qobiliyatini rivojlantirishga yordam beradi.
ajralmas birlikda mavjud bo‘lgan tushunchalardir . Ular yo'q bo'lganda, shaxsiyat va madaniyatning parchalanishi boshlanadi. Ma'naviy- axloqiy tarbiyaning asosiy maqsadi har qanday hayotiy vaziyatda mas'uliyatli qarorlar qabul qilishga, axloqiy xulq-atvorni namoyon etishga qodir shaxsni shakllantirishdir. Ma'naviy-axloqiy tarbiya bolaning ma'naviy hayotining markazi sifatida "qalbini ko'tarish" ga qaratilgan. Bu o‘qituvchining shaxsning ichki dunyosining tayanchi bo‘lgan ma’naviy-axloqiy sohasiga uyushgan, maqsadli, ham tashqi, ham ichki (emotsional-yurak) ta’sir ko‘rsatish jarayonidir. Bu ta'sir murakkab , shaxsning his-tuyg'ulari, istaklari, fikrlari bilan birlashtirilgan. U ta'lim mazmuniga kiritilgan va o'qituvchining ma'lum pozitsiyasi bilan yangilanadigan ma'lum qadriyatlar tizimiga asoslanadi.Zamonaviy o'smirlar uchun zamonaviy jamiyatning qadriyatlar tizimida harakat qilish qiyin, uning o'ziga xos xususiyati qayta baholashdir. va qadriyatlarni tushunish. Yaqinda aniq qoidalar va tamoyillar sifatida qabul qilingan narsa endi butunlay rad etilgan yoki uning "foydaliligi" va ahamiyatiga shubha uyg'otmoqda. Inson eski qadriyatlarga ishonchini yo'qotadi. Bu uning o'ziga kirib borishiga olib keladi va uning atrofidagi dunyo unga begona va hatto dushman bo'lib qoladi. Hozirgi davrda qadriyat yo'nalishlarining yo'q qilinishi hech qanday ekvivalent yangilarining paydo bo'lishi bilan birga emas, bu ko'plab ijtimoiy muammolarni keltirib chiqaradi: axloq va huquqiy ongning inqirozi, ijtimoiy beqarorlik, inson hayoti qiymatining pasayishi, shafqatsizlik. va zo'ravonlik. Ko'rsatilgan muammo ota-ona qo'llab-quvvatlashidan mahrum bo'lgan, salbiy ijtimoiy tajribaga ega bo'lgan, tengdoshlaridan jismoniy va ruhiy salomatlik, ma'naviy barqarorlik zaiflashishi bilan ajralib turadigan mehribonlik uylari tarbiyalanuvchilari haqida gap ketganda alohida ahamiyatga ega . Salbiy ta'sirlarning xarakterli natijasi - bunday bolalarning ijtimoiy moslashuvining yuqori darajasi, ularning hayotiy o'zini o'zi anglash salohiyatining pastligi va jamiyatga iste'molchi munosabati. Shuni hisobga olib , o'quvchilarda ijtimoiy ahamiyatga ega shaxsiy fazilatlar va qadriyat yo'nalishlarini shakllantirish uchun maxsus tashkil etilgan ta'lim, tarbiya va tuzatish ishlarini olib borish zarurati tug'iladi.