62
17 bob
AJRATIB− QAYTA O‘RNATILADIGAN QOLIPLARDA
BINOLARNI BARPO ETISH
Ajratib-qayta o‘rnatiladigan qoliplar ikki turli bo‘ladi:
kichik shchitli va
yirik shchitli. Kichik shchitlarni qo‘l bilan bilan o‘rnatish mumkin, yirik shchitli
qoliplarni o‘rnatishda montaj krani talab etiladi. Zamonaviy qolip sistemalari
poydevorlar,
ustunlar, rigellar, devorlar, ora yopmalar
va binolarning boshqa
konstruktiv elementlarini betonlash uchun qo‘llanilishi mumkin
17.1. Devor va ustunlarning qoliplari
17.1.1 Kichik shchitli qolip
Kichik shchitli qoliplar po‘lat, fanera yoki kombinatsiyalashgan
materiallardan yasalgan katta o‘lchovga ega bo‘lmagan
bir necha turdagi
shchitlardan, hamda mahkamlovchi elementlar va ko‘tarib turuvchi moslamalardan
iborat. SHchitlar 3 m
2
katta bo‘lmagan yuzaga ega, bir elementni massasi 50 kg
dan oshmasligi kerak, bu esa o‘z navbatida qoliplarni o‘rnatish va ko‘chirishni
qo‘lda bajarish imkonini beradi. Mexanizmlardan foydalanish va mehnat sarfini
kamaytirish maqsadida qolip shchitlaridan oldindan
tekis qolip panellari yoki
fazoviy bloklar yig‘ish mumkin va ularni o‘rnatishda va ko‘chirishda kranlardan
foydalanish mumkin.
Kichik shchitli qoliplar yuqori universalligi bilan ajralib turadi,
va ularni
turli xil konstruksiyalarni – poydevorlarni,ustunlarni, devorlarni, to‘sinlarni, ora
yopmalarni barpo etishda qullash mumkin.Fanera
palubalari yuzasini puxta
tayerlash ulardan 200 siklgacha foydalanish imkonini beradi. Qolip shchitlarini
karkasga mahkamlanishini oddiyligi, eskirib
ishdan chiqqan palubani tez
almashtirish imkonini beradi.
Qolip sistemalarini montaj va demontajini texnologikligi birinchi navbatda
bog‘lovchi elementlarni konstruksiyasi bilan bog‘liq.O‘zimizda ishlatiladigan
63
qoliplarda mufta shaklidagi qulfli yoki chekali metall sterjenlar va boltli
birlashtirish qo‘llaniladi. Bunday qulfli birlashtirishni
qismlarga ajratganda,
ayniqsa pona qoqilganda katta kuch va mehnat sarfi talab qilinadi. Yiriklashtirib
yig‘ishda ko‘pincha ma’naviy eskirgan boltli birlashtirish qo‘llaniladi. CHet el
tajribasida asosan boltli birikmalar qo‘llaniladi.
Mayda shchitli qoliplarni muhim kamchiliklaridan bu qolipni o‘rnatish va
yechish
uchun katta mehnat sarfi, bu jarayonlarning juda past darajada
mexanizatsiyalashganligi.
Do'stlaringiz bilan baham: