Namangan davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakulteti

Birinchidun -
m a’naviy-m adaniy 
hayotni tashkillashtirish, boshqarish, va nazorat qilishning siyosiy institutlari 
tizim ini, m ukammal m exanizm larini, vositalarini vujudga keltirib, uzluksiz 
takom illashtirm oqda; 
Ikkinchidan -
dem okratik konstitutsionalizm ga asoslangan 
am aldagi 
qonuniy-huquqiy 
asoslarining 
m a’naviy-m adaniy 
hayotni 
rivojlanlashtirish m anfaatlariga mos kelishi, islohotchilik roli samaradorligini 
belgilaydigan mezon b o ’lib hisoblanadi; 
Uchinchidan
- davlatning xalqaro 
m a’naviy-m adaniy m unosabatlam i erkinlashtirish siyosati milliy manfaatlarga va 
umum insoniy 
dem okratik 
tam oyillarga, 
tendensiyalarga 
mos 
kelmoqda; 
To'rtinchidan-
jam iyatshunoslik fanlarini erkinlashtirishni milliy davlatchilikning 
m avjudligi va rivojlanishini ta ’minlaydigan omilligi anglanib, siyosiy faoliyatga 
nazariy asos b o ’lmoqda.
91

---

Lekin, shuni ham alohida ta ’kidlash kerakki, jam iyatshunoslik fanlarini 
rivojlantirish jaray o n ig a keng xalq om m asini ja lb qilish, uning intellektual 
salohiyatini, siyosiy ongi va faolligini oshirish bilan, davlat funksiyalari ustidan 
nazorat qilishni kuchaytirish m um kinligini, xalqaro m iqyosda erishilgan am aliy 
tajribalar k o ’rsatib berm oqda. Chunki, «har qanday davlat tizim i, uning apparati va 
m a’m uriy organlari dem okratik andozalarga qanchalik javob bermasin - baribir o ’z 
kuchini, qolaversa o ’z z o ’ravonligini o ’tkazishga harakat qiladigan tizim b o ’lib 
qolaveradi».
U m um lashtirib va aniqroq qilib aytganda, 
umuman ijtim oiy-iqtisodiy 
m unosabatlar tizim iga, xususan jam iyatshunoslik fanlari rivojlanishiga davlat 
aralashuvini cheklashda dem okratik tam oyillam ing qaror topishi:
1) jam iyatshunoslik fanlari sohasida ziddiyatlarini keskinlashtiruvchi inqilobiy 
o ’zgarishlardan, 
siyosiy 
qarashlardagi 
radikalizm dan 
voz 
kechish 
va 
um um insoniyat m anfaatlari ustuvorligini e ’tiro f qilish;
2) m a ’naviy-m adaniy m unosabatlarni dem okratiyalashtirish, bu sohada inson 
huquq v a erkinliklari ham da qonun ustuvorligi tam oyiliga amal qilishni ta ’m inlash, 
xalqaro insonparvar huquq m e’yorlariga q a t’iy rioya etish;
3) m illatlararo 
m a’naviy-m adaniy 
m unosabatlar erkinligi, 
m adaniyatlararo 
tolerantlik, ja m iy a t m adaniyati taraqqiyoti uchun har bir shaxs, ijtimoiy guruhlar 
va m illatlarning m as’uliyat va im koniyatlari tengligini ta ’minlash;
4) m a ’naviy-m adaniy 
sohani 
boshqarishni 
erkinlashtirishga doir m uqobil 
g ’oyalarning m avqelarini e ’tiro f etish va hurm at qilish, xalqaro m a’naviy-m adaniy 
m unosabatlarda siyosiy plyuralizm , m illiylik va umum insoniylik uy g ’unligi 
tam oyillariga amal qilish;
5) m a’naviy-m adaniy jarayonlarni boshqarishda keng xalq om m asining, siyosiy 
partiyalar, ijtim oiy institutlar ishtirokini ta ’m inlash va faoliyatini dem okratik 
tam oyillar asosida tashkil etish bilan xarakterlanadi.
O ’zbekistonda bozor m unosabatlariga o ’tish davrida bu vazifalarning izchil 
am alga oshirilishi jam iyatshunoslik fanlari tarixiy taraqqiyotning taqozosi b o ’lib, 
ijtimoiy hayotining barcha sohalaridagi islohotlar samarasini va jam iyatni 
erkinlashtirishning m azm unini belgilaydi. Zero, insonning, jam iyatning m a’naviy 
erkinligi - dem okratiyaning m ohiyatini tashkil qiladi. Buni o ’rganish esa, hozirgi 
davr jam iyatshunoslik fanlari tizim ining asosiy vazifasidir.