Namozov Asliddin Turobovich intensiv kurs

7-SINF

1-DARS. KO’ZIM QAROG’IDASAN VATAN! (3-74-betlar)

Reja:

1. Badiiy so’z qudrati.

2. Hamza Hakimzoda Niyoziy.

3. Muhammad Ali.

4. Umar Sayfiddin.

5. Shavkat Rahmon.

6. Tabiat lirikasi.

Badiiy so’z qudrati

1. Badiiy adabiyotning asosiy quroli nima?

A) kitob B) so'z C) ohang D) muallif

2. San'atning asosiy turlari ko'rsatilgan qatorni belgilang.

A) musiqa, tasviriy san'at, kino, badiiy adabiyot, teatr B) badiiy adabiyot, drama, komediya, fojia, lirika C) haykaltaroshlik, ilm-fan, kino, musiqa, satira D) musiqa, lof, kino, raqs, qo'shiqchilik, askiya.

3. “Tushuntirish” va «tasvirlash» so'zlariga berilgan to'g'ri izohni belgilang.

A) tushuntirish fanga ham, adabiyotga ham xos B) tasvirlash fanga ham, adabiyotga ham xos C) fan tasvirlaydi, adabiyot tushuntiradi D) fan «nima bo'lganini» tushuntiradi, adabiyot «qanday bo'lganini» tasvirlaydi

4. «Adabiyot-hayotning in'ikosi». Ushbu fikrni mantiqan to'g'ri davom ettirgan jumlani belgilang.

A) shuning uchun ham unda hamma narsa boricha aks etadi B) unda hayotdagi voqealar aynan ko'rsatib beriladi C) ammo uning suratga tushirilgan ayni nusxasi emas D) faqat unda hayotdagi ijobiy hodisalar tasvirlanadi
Hamza Hakimzoda Niyoziy

1. «Yig'la, Turkiston» she'ridagi «ruhsiz tanlar» iborasi kimlarga nisbatan qo'llangan?

A) tarixda o'tgan erksevar ajdodlar ruhiga B) ozodlik va hurlik yo'lida shahid ketgan qahramonlarga C) o’zligini, ajdodlarini unutgan, istiqbol uchun qayg'urmaydigan ma'rifatsiz xalqqa D) Umrini keraksiz mashg'ulotlar bilan o'tkazib, ilm qadriga yetmaydigan yoshlarga

2. Hamza qaysi she'rida boshqa xalqlarning taraqqiy etganiga havas qiladi va o'z illatining ko'zi ochilmasligidan iztirobga tushadi?

A) «Yig'la, Turkiston B) «Yaxshi holin yo'qotgan oqibatsiz Turkiston» C) «Dardiga darmon istamas» D) «O'zbek xotin-qizlariga»

3. Hamzaning «Dardiga darmon istamas» she'rida qanday dard haqida so'z yuritmoqda?

A) o’sha kezlarda yurtda keng tarqalgan yuqimli kasallik B) ichkilikbozlik va qimor

C) mustamlakachilik va istilo D) ma'rifatsizlik, jaholat

4. «O’zbek xotin-qizlariga» she'ri qaysi janrda yozilgan?

A) to'rtlik B) g'azal C) murabba' D) muxammas

5. «Yig'la, Turkiston» she'rida qanday fikr ifodalangan?

A) ma'rifatsizlik tufayli qoloqlikda qolgan el ahvoliga achinish B) manfaatparast boylarni qoralash C) mutaasib dindorlarni qoralash D) rus imperatorlarini tanqid qilish

Muhammad Ali

1. «Gumbazdagi nur» dostonidagi bosh fikr nimadan iborat?

A) O’n ikki me’mor fidoyiligini ko’rsatish B) Maqbara oldidagi bola xayolidan o’tgan voqealar bayoni C) Amir Temurning yaratuvchilik faoliyatini aks ettirish

D) A , B javoblar to’g’ri

2. Dostondagi: «Asli ular mavzu men uchun, Asli ular – dildagi matlab misralarida kimlar nazarda tutilyapti?

A) Amir Temur va Muhammad Sultonni B) Gumbazdagi nurga mehr bilan qaraydigan avlodni C) O’z o’quvchilarini D) O’n ikki me’morni

3. Muhammad Ali ijodida qaysi mavzu yetakchilik qiladi?

A) tarix mavzusi B) vatan mavzusi C) muhabbat mavzusi D) A va C javoblar to’g’ri.

4. Doston so’ngidagi «Oldinda xayollar… ortda maqbara» misralarini qanday izohlash mumkin?

A) inson xayol bilan yurganda qabrlarni ko’rmaydi B) faqat oldinga qarab intilish kerak, o’tmish unutiladi C) xayol – kelajak avlod, maqbara – unutilgan o’tmish D) xayol kelajak ramzi, maqbara esa o’tmish

5. “Men izlab topishni yaxshi ko’rardim.” Bu so’zlar muallifini aniqlang.

A) Muhammd Yusuf B) Muhammad Ali C) G’afur G’ulom D) Amir Umarxon

6. Quyidagi adiblardan qaysi biri birinchi she’rini uchinchi sinfda o’qiyotganida yozadi?

A) Ozod Sharafiddinov B) Muhammad Ali C) Z.M.Bobur D) B va C

7. “Bitta tushunchadir uy ila Vatan!” Quyidagi so’zlar muallifini aniqlang.

A) Muhammd Yusuf B) Muhammad Yoqub C) Amir Umarxon D) Muhammad Ali

8. Muhmmad Alining ijodi qaysi tuyg’uni kuylashga bag’ishlangan?

A) muhabbatni B) tabiatni C) vatan ruhiga yo’g’rilgan D) tarixni

9. Muhammad Ali kimning tilidan “vatanni sevishga topingiz bardosh, “Sevaman!” deb sotib yurmang gap”, - deya xitob qiladi.

A) Amir Temur B) Spitamin C) Robert Byorns D) vatanning tilidan

10. Kimning she’rida Samarqand ertakdan ham qadimligi tasvirlangan?

A) Muhammad Ali B) Muhammad Yusuf C) Bobur D) A.Navoiy

11. Muhammad Alining birinchi yirik asari qaysi javobda to’g’ri berilgan?

A) “Ulug’ saltanat” B) “Sarbadorlar” C) “Gumbazdagi nur” D) “Abadiy sog’inchlar”

12. Muhammad Alining quyidagi kitoblaridan qaysi biri xalqimizga o’zligini anglashda muhim bir ilmiy-ma’rifiy vosita bo’ldi?

A) “O’z-o’zingni anglab yet” B) “Gumbazdagi nur” C) “Oshiq bo’lmay haq diydorini ko’rsa bo’lmas” D) “Abadiy sog’inchlar”

13. “Vayron bo’lgan xotira – o’lim!” deb qaysi adib yozadi?

A) Muhammad Yusuf B) G’.Gulom C) Muhammadali Ahmedov D) Bobur

14. Muhammad Ali nima sababdan “Vayron bo’lgan xotira – o’lim!” – deb yozadi?

A) Xotirasiz kelajak yo’q ekanligini yana bir bor isbotlaydi. B) Vatanga bo’lgan muhabbati tufayli C) Milliy xotiraning yo’qolishidan cho’chiydi. D) Tarixning qorong’u sahifalariga nur bag’ishlagisi keladi.

15. Muhammad Alining tarjima asarlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

A) “Ramayana” B) “Nil va Rim” C) “Pantachapra” D) “Maxabharat”

16. Muhammad Ali hayoti va ijodi haqida keltirilgan quyidagi ma’lumotlardan qaysi biri noto’g’ri keltirilgan?

1. “Spitamen”, “Mashrab”, “Boqiy dunyo” she’riy romanlar muallifi; 2. Nasrdagi birinchi yirik asari – “Sarbadorlar”; 3. Amir Temur mavzusini badiiy tadqiq etgan 2005- yil “Ulug’ saltanat” romani chop etilgan; 4. “Abadiy sog’inchlar” nomli roman-eposini yaratdi. 5. “Abadiy sog’inchlar” nomli roman-xronikasini yaratadi.

A) 1, 2, 3, 5 B) 1, 3, 5 C) 1, 2, 5 D) 2, 4

17. Aylanadi Sirda po’rtana,

Gumburlaydi Farhod darasi –

Yuqoridagi misra kimning qalamiga mansub?

A) Muhammad Ali B) Alisher Navoiy C) Muhammad Sulton D) Sh. Orif

18. “Qarangiz, O! Fotih, jahongir!

Bir mahallar dunyo edi tor

Kichik qabr unga keng endi…” Yuqoridagi misralar orqali Muhammad Ali kimni xotirlamoqda?

A) A.Temurni B) Boburni C) Ulug’bekni D) Beknazarning o’g’li

19. “Bevafo dunyo!” deb yozgan adibni aniqlang?

A) Ali Hamdam B) Muhammad Ali C) Muhammad Yusuf D) B va C

Umar Sayfiddin

1. «Naqarot» hikoyasida bosh qahramon ruhiyatidagi qaysi tuyg'ular to'qnashuvi kuzatiladi?

A) majburiyat va ko'ngilxushl’k B) vatansevarlik va muhabbat C) qahramonlik va qo'rqoqlik D) diyonat va kufr

2. Yosh zobitning Babinaga ilk bora kelgandagi ruhiy holati aks etgan jumlani belgilang.

A) Esim ham ketdi, g'amim ham ketdi B) Chiroq yo'q. Sassiq’ yog'li bir qu’um bosgan tunuka qandil sariq va so'nik nur t’ratadi C) Lekin bu na bir shikoyat, na bir oh bo'ladi! Tot’i, toza bir xotira... D) Ha, maydondagi qiz bilan ishni gullatib yubordik.

3. Fazilatli bo'lmoq insonning qo'lida emas’ Lekin istasa, nomusli bo'la oladi.’Bu fikrlar kimga tegishli edi?

A) yosh zobitga B) harbiy maktabdagi ustozga C) bulg'or qizi Radaga D) zobitning otasiga.

4. Rada kuylagan qo'shiq naqo’atining haqiqiy ma'nosi nima’edi?

A) Bulg'or yurti ’izniki va bizniki boiajak B) Seni juda sevaman. Bolqonlardan, Shipkadan oshib keldim yoningga C) Bizniki bo'lajak, Istanbul bizniki bo'lajak D) ’eni sevaman yosh zobit, lekin sen-la ketolmayman.
Shavkat Rahmon

1. «Turkiylar» she'ridagi «Turkda bosh qolmadi... qolmadi dovlar» satrlarining ma'nosi qaysi javobda to'g'ri izohlangan?

A) barcha turkiylar boshidan judo qilindi, o'ldirildilar B) o'z ona tilida so'zlaydigan’ o'ylaydigan’turklar qolmadi C) yurt boshchilarining barchasi qatl qilindi D) xalqqa bosh bo'ladigan v’ yurtni o'ylaydigan’ar qolmadi.

2. «Bormi er yigitlar, bormi er qizlar» ifodasidagi «er qizlar» birikmasi haqidagi qaysi fikr to'g'ri?

A) ’o’ga tik qaray oladigan, millat uchun kurashadigan B) turmushga chiqqan, oilali C) yosh, balog'atga yetg’n D) yoshi o'tib qolga’ ayollar

3. «Tungi manzara» she'rida «...’ora zindon naqadar chuqur» ifodasidagi «qora zindon” nimani anglatadi?

A) lirik qahramon tashlangan choh B) asir askar qamalgan joy C) lirik qahramonning tushkun, g'amgin hol’ti D) tunda adashgan yo'lovchi iz’iroblari

4. «Tong ochar ko'zlarim...’ she'rida qays’ obrazga salbiy munosabat kuzatiladi?

A) o’rgimchak B) xonqizi C) qurbaqa D) chigirtka.
Tabiat lirikasi

1. Lirik turga mansub asarlarda qaysi xususiyat asosiy o’rin tutadi?

A) shaxsning ichki tuyg’ulari B) ruhiy kechinmalar C) ichki sezimlar D) barchasi

2. Badiiy asarlarda tabiat nechog’lik keng tasvir etilmasin doimo u qanday daraja kasb etadi?

A) vosita B) sabab C) ko’tarinki ro’h D) o’quvchi diqqatini tortuvchi vosita

2-DARS. O’YLARIMNING CHEKSIZ OSMONI. (75-132-betlar)

Reja:

1. Shukur Xolmirzayev.

2. O’zbeklar.

3. Rauf Farfi.

4. Omon Matjon.

5. Omon Matjon she’rlari haqida.

6. Umar Xayyom.
Shukur Xolmirzayev

1. Sh.Xolmirzayevning dastlabki kitoblari qachon yozilgan?

A) o’quvchilik vaqtida B) talabalik yillarida C) harbiy hizmatda D) mehnat foliyati davomida

2. Sh.Xolmirzayevning dastlabki qissasi qanday nomlanadi?

A) “Qush tili” B) “So’nggi bekat” B) “Tuproq ko’chalar” D) “Oq otli”
O’zbeklar

1. Ergashning hali tanimagan cho'pon xonadoniga birdan ko'nikganligi sababi nimada edi?

A) Ergashning bolalikdan chorvadorlik muhitida yashaganligi B) shamollab qolga nida dorilikka ituzum berganliklari C) uni o'rtoqlari bilan mehmonga chaqirishgani D) surxondaryoda qolgan ota-onasiga o'xshaganliklari

2. Hikoyachi Ergashning: «Lekin buni tan olmas edik. Qanday ablah ekanmiz!» tarzidagi iqroriga sabab nima?

A) Botir cho'ponning qo'zisini o'g'irlaganlari B) odamlarning faqirona hayotini ko'rib,

ko'rmaganga olganlari C) shundoq ham kambag'al oilaning nasibasiga sherik bo'lgan

lari D) cho'ponga bor haqiqatni aytmaganlari

3. Hali bola Abduqodirning «Yo'q, Eshimboyning ordeni bor Lekin qo'yi kam...» so'zlarida uning qanday tuyg'ulari ifodalangan?

A) hamqishlog'i Eshimboyni yomon ko'rishi B) bolaning Eshimboydan faxrlanishi

C) shunday odamlarning qishloqda borligidan quvonishi D) jamiyatdagi adolatsiz

likdan noroziligi

4. Paxtadan qaytayotgan Ergash avtobusda nima uchun yig'ladi?

A) mehmondo'st oilaga xiyonat qilganlariga B) mashaqqatli og'ir kunlar ortda qolganiga C) qadrdon bo'lib qolgan qishloqdan ketgisi kelmayotganiga D) xalq orasida shunday bag'ri keng, olijanob insonlar borligidan quvonib


Rauf Farfi

1. «Ishq so'zidan kuydi bulbul maskani, Til bilan kuylanmas on» Vatanim» misralari orqali qaysi tuyg'u ifodalangan?

A) vatan ishqini yoniq yurak bilan kuylash istagi B) vatan bog'larida bulbul tilidan oshiqona so'z aytish xohishi C) vatan haqida so’zsiz she’r aytish D) til bilan she'r aytgandan ko'ra, yurakdan qo'shiq aytish tilagi

2.. «Tong otmoqda» she'rida tong o'z ma'nosidan tashqari yana qanday ramziy tushunchani ifodalaydi?

A) yorqin kelajak B) ozod hayot C) erkin turmush D) barcha javoblar to'g'ri

3. Rauf Parfining qaysi she'rida tabiat hodisasi so'zlar shakldoshligi va tovushlar takrori vositasida go'zal ifoda etilgan?

A) «Ona Turkiston» B) «Tong otmoqda» C) «Cho'lpon» D) «Yomg'ir yog'ar»
Omon Matjon

1. «Ko'rdim: Shukur Burhon...» she'rida daho shaxsga kimlar qarama-qarshi qo'yiladi?

A) xalq B) san'atni tushunmaydigan tomoshabin C) faqat shaxsiy manfaat dardi bilan yashaydigan olomon D) teatrga kirmaydigan odamlar

2. “Olomon” so'ziga matnda ma'nodosh bo'lib kelayotgan so'z va iboralarni toping.

A) parvosiz harakat B) tirsaklar, qorinlar, ko'krak, yelkalar C) fuqarodan battar fuqaro D) A, B javoblar to'g'ri.

3. Omon Matjonning qaysi she'ri ma'naviy va tabiiy ekologiya mavzusida?

A) “Qaysi yili ko'klamda...” B) “Qaysi yili ko’klamda” C) “Ochiq derazalar” D) “Seni yaxshi ko'ra man”

4. “Qaysi yil ko'klamda...” she'ridagi markaziy obraz va uning ramziy ma'nosi berilgan javobni belgilang.

A) Jayhun - ekologik falokat ramzi B) Oq bulut - go'zallik C) Xorazm - ko'hna Turon zamini D) Turnalar - ma'naviyat va ezgulik timsoli

5. “Karvon qo‘ng‘irog‘i” nomli asar yozgan ijodkorlar qaysi javobda berilgan?

A) Usmon Azimov, Mirtemir B) Omon Matjon, Barot Boyqobilov C) Omon Matjon, Mirkarim Osim D) Mirmuhsin, Omon Matjon

Omon Matjon she’rlari haqida

1. O’zbek sahnasi yulduzlaridan Shukur Burhonov foliyatiga doir faktlar keltirilgan asar muallifi qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

A) O.Matjon B) R.Farfi C) Mirtemir D) Xayyom

2. O.Matjonning qaysi she’rida yomonlarning adovati tufayli ayriliqqa duch kelgan oshiq holati o’ta mayin ifodalangan?

A) “Eng so’nggi xazina” B) “Qo’shiq” C) “Ko’rdim: Shukur Burhon” D) “Ochiq derazalar”
Umar Xayyom

1. Qaysi tushunchaning ramziy-tasavvufiy ma'nosi noto'g'ri berilgan?

A) may - ilohiy ishq B) qadah - may quyiladigan idish C) soqiy - rahnamo, ma'naviy ustoz D) mayxona - so’fiylar yig'iladigan joy

2. G'am chekib umrni zoye qilmaslik zarurligi Umar Xayyomning qaysi ruboiysida bayon etilgan?

A) “G'am behuda chekmagil...” B) “Loyimni o'zing qorgan esang...” C) “Ey charx, dilimni bo'yla...” D) «Xayyom, gunohga bo'yla...»

3. Umar Xayyom she'rlarini o'zbek tiliga birinchi marta ruboiyning o'z vaznida tarjima qilgan shoir kim?

A) Shoislom Shomuhamedov B) Erkin Vohidov C) Jamol Kamol D) Abdulla Oripov

4. «Ul yorki, dilim...» ruboiysida qaysi fikr o'z ifodasini topgan?

A) olamdan shikoyat, norozilik B) oshiqning doimo sadoqatli borishi lozimligi C) ma'shuqaning oshiqni ko'p zor etganligi D) insonning savob-u gunohlari oldida hayronliklari

5. Sharqda devon yozish uchun quyidagi qaysi qoida va tartiblarga rioya qilingan?

1. G‘azallar alifbo tartibida joylashtiriladi. 2. Alifboni belgilashda misraning boshidagi harf hisobga olinadi. 3. Alifboni belgilashda misra oxiridagi harf hisobga olinadi. 4. Barcha harflarga tugaydigan g‘azallar bo‘lishi shart. 5. Debocha bo‘lishi shart. 6. Har bir devonda 10 dan ortiq janrlar qo‘llanishi shart.

A) 1, 2, 5 B) 1, 2, 4 C) 1, 2, 3, 4, 5, 6 D) 1, 3, 4

6. Umar Xayyom ruboiylarini birinchi marta «hazaj» bahrining «axrab va axram» tarmoqlariga o‘girgan tarjimon qaysi javobda berilgan?

A) Erkin Vohidov B) Shoislom Shomuhamedov C) Jamol Kamol D) Abdurauf Fitrat

7. Ko‘ngil shishasida mehring mayidir,

Jafo birla anga tosh urmog‘ing ne? Baytda qanday she’riy san’at qo‘llangan?

A) tarse’ B) ishtiqoq C) tazod D) mubolag‘a

3-DARS. MUQADDAS TUYG’UNING JILVASI. (134-220-betlar)

Reja:

1. “Ravshan” (dostondan parcha).

2. “Ravshan” dostoni haqida.

3. Badiiy obraz haqida.

4. Atoyi.

5. She’riy san’atlar– g’azal ko’rki.

6. Abdulla Qodiriy.

7. Hamid Olimjon.

8. Zulfiya.

9. Lirika haqida.

“Ravshan” (dostondan parcha)

1. Xalq dostonlarida qahramonning harakati tezlashgan holatlar necha bo'g'inli barmoq vaznida kuylanadi?

A) yetti hijoli vaznda B) to'qqiz bo'g'inli vaznda C) sakkiz bo'g'inli vaznda D) besh hijoli vaznda

2. Nima uchun Avazxon qizini Ravshanga berishni istamadi?

A) manmanligi sababli Avazxon o'zini Hasanxondan ortiq hisoblardi B) Ravshanni u qadar o'ktam va ko'rkam yigit deb bilmasdi C) Gulanor boshqa yigitni sevardi E) Ravshanning Zulxumorni sevishini bilardi

3. Uzukni ko'rgan Zulxumor nima uchun Ravshanni huzuriga kiritib, qabul qildi?

A) uzukning qimmatbaho ekanligini sezdi B) uzukning sehrliligini ko'rgach, qo'rqdi

C) uzukdagi yozuvda o'z qismatini ko'rdi D) Ravshanni tushida ko'rib, sevib qolgandi

4. Aka-uka kallarga xos bo'lgan xarakter belgilarini ko'rsating.

A) vatanparvarlik, o'z shohiga sadoqat B) sevgiga sadoqat, vafodorlik C) mardlik, haqiqatgo'ylik, o'z ishiga mohirlik D) o'z onalariga itoat, yumshoq tabiatlilik

5. «Shunday niginga qarasa, niginning yuzida xati bor, yer yuzida jami parini bandiga olgan bandi bor, olam mamlakatiga bermaydigan xosiyati bor, har yerda suluv barno qiz bo‘lsa, oti bor…» Ushbu tilsimli ashyo uchraydigan dostonni ko‘rsating.

A) «Kuntug‘mish» dostoni B) «Ravshan» dostoni C) «Malika ayyor» dostoni D) «Alpomish»dostoni

6. Qaysi javobda «Ravshan» dostonining epizodik obrazlari ko‘rsatilgan?

1) Kampir ena; 2) Oqqiz; 3) aka-uka kallar; 4) Gulqiz; 5) Maston onasi; 6) 500 nafar mirboz

A) 1, 2, 3, 5 B) 1, 2, 3 C) 1, 2, 3, 4, 5, 6 D) 2, 5

7. «Go‘ro‘g‘li» turkumidagi dostonda «sher haybatli, yo‘lbars kelbatli, qoplon yurakli, arslon bilakli yigitlar» deb ta’riflangan qahramonlar nomini belgilang.

A) Aynoq kal, Jaynoq kal, Ersak kal, Tersak kal B) Ravshan, Hasanxon C) Avazxon, Hasanxon D) Alpomish, Qorajon
“Ravshan” dostoni haqida

1. “Ravshan” dostonidagi epizotik obrazlar qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

A) Zulxumor, Ravshan, Unsun B) shirvonlik kampir ena, aka-uka kallar C) Oqqiz, Maston ona D) Sohibjamol, Zulxumor, Ravshan

2. Obraz qanday xususiyatlar majmuidan iborat bo’ladi?

A) timsol va tushuncha majmuidan iborat bo’ladi B) tor ma’noli tushunchalar majmuidan iborat bo’ladi C) obrazda hayot manzarasi mavjud bo’ladi D) A, B

3. So’z san’atkorlari hayotni nimalar vositasida tasvirlaydi?

A) epizotik timsollar yordamida tasvirlaydi B) badiiy timsollar vositasida C) orzu armonlar orqali tasvirlaydi D) manzaralar tasviri orqali
Badiiy obraz haqida

1. Badiiy obraz haqida bildirilgan qaysi fikr to’g’ri?

A) badiiy adabiyotdagi insonning alohida shakli B) obraz ayni paytda umumlashma xususiyatga aloqador bo’ladi C) hissiy ta’sir kuchiga ega bo’lgan surat D) barcha javoblar to’g’ri

2. Adabiyotning tasvir mavzusi haqida qaysi qatorda to’g’ri izoh berilgan?

A) obraz B) badiiy so’z C) inson D) narsa va hodisalar tasviri

3. Obrazlarning o’ziga xos bo’linishi qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

A) bosh obraz B) epizotik obraz C) to’g’ri javob berilmagan D) A, B

4. Adabiyotshunoslik ilmida markaziy tushuncha nima?

A) inson B) obraz C) narsa va hodisa D) tasvir
Atoyi

1. Atoyi g'azallarining asosiy mavzusi qaysi javobda to'g'ri ko'rsatilgan?

A) pand-nasihat B) tabiat go'zalliklari tasviri C) dinni targ'ib qilish D) inson go'zalligi va ilohiy muhabbat tasviri

2. «Tamanno qilg'ali la'lingni ko'nglum, kishi bilmas onikim qoldi qanda» bayti orqali anglashiladigan ma'noni toping.

A) og'iz torligi va labning qizilligi B) la'lni topish orzusi C) kishilarning la'lning qayerdaligini bilmasliklari D) ko'ngilda boylikka zarracha ishtiyoq yo'qligi

3. G'azallarda ishi zulmkorlik, sitamgarlik sifatida ta'riflanadigan obraz qaysi?

A) oshiq B) ma'shuqa C) raqib D) gul
She’riy san’atlar- g’azal ko’rki

1. Adabiyotshunoslikda juda bo’rttirish yoki o’ta kuchaytirib tasvirlash…

A) mubolag’a B) tajnis C) tarse’ D) talmeh
Abdulla Qodiriy

1. Anvarning: «...zero, zulmi naqadar kuchaysa, uning umri shuncha qisqa bo’lishi tajribalar bilan sobitdir», - so’zlari kimga nima maqsadda aytilgan?

A) Xudoyorxonga Sultonalini ozod qilishini so’rab B) Ra’noga sabr qilish zarurligini tushuntirish uchun C) Abdurahmon domlaga tanbeh berish maqsadida D) Sultonaliga qochish to’g’risida maslahat so’rab

2. Anvarni o’z ixtiyori bilan xon huzuriga borishdan qaytarolmagan Qobilboy nima uchun ukasining xayrlashuviga javob bermay chiqib ketadi?

A) maslahatlashmoq uchun do’stlarining oldiga ketgandi B) o’z jonini qutqazish uchun tez ketib qoladi C) nima qilishini bilmay gangib qolgan edi D) do’stlari bilan ahdlashganday ukasini qutqarish haqida o’ylagandi

3. Xon tomonidan Anvar o’limga buyurilgan lavhada kimning xatti-harakatini jasorat sifatida baholash mumkin?

A) Muhammad Niyoz B) Sultonali C) Jallod D) Xudaychi

4. Qobilboy va uning ikki do’sti qanday qilib Anvarni qutqarishga muvaffaq bo’lishdi?

A) jazo maydonida yasovullar oz edi B) yasovullar ham Anvarning qatlini xohlashmas edi C) tahorat olish bahonasida Anvar ular bilan qochishga muvaffaq bo’ldi D) xalq ularga yordam berdi

5. A.Qodiriyning «Mehrobdan chayon» romanida yozilishicha, «Raqibni bu qadar jaso

ratda ko‘rgan Xudoyorxonning kiprik ostlari uchib, soqol tuklari silkindi va bir oz so‘z topolmagandek tamshanib turdi». Keyin Anvarga qarata nima dedi?

A) Tuzumni unutding! B) Chiqar buni, jallod!!! C) Sen bizg‘a xiyonat qilding, it uvli! D) Pusulmonchilik qig‘onsan-da!

Hamid Olimjon

1. «Holbuki tun» she'rining ilk satrlaridagi qaysi so'z muayyan kayfiyat va musiqiy ohangni yuzaga keltirishga xizmat qilmoq-da?

A) shag'irlaydi B) vodiy C) vahm D) qorong'u

2. Soyga tushdim, ko'kka chiqdi oy» misrasida qaysi she'riy san'at qo’llangan?

A) ishtiqoq B) tajnis C) mubolag'a D)’tazod

3. «Holbuki tun» she'rida qanday holat tasvirlangan?

A) tunda butun borliqning uxlashi B) tunda ham to'xtamaydigan hayot C) shoirning yarim kechada ijod qilishi D) kechaning oydinligi, go'zalligi

4. «G'azalning ikkinchi baytidagi «gulg'uncha’ so'zining ma'nosi nima?

A) qosh B) ko'z C) ko’z D) lab

5. Qaysi javobda «Bo‘lsam» radifli g‘azal muallifi berilgan?

A) Navoiy B) H.Olimjon C) Erkin Vohidov D) Bobur
Zulfiya

1. «Sen qaydasan, yuragim» she'rining lirik qahramoni kim?

A) ayriliq iztiroblarida o'rtanayotgan ayol B) hayot zarbalariga dosh berolmagan ojiz inson C) farzandini yo'qotgan mushtipar ona D) yorining visoliga yetisholmagan oshiq

2. “Nahot, shuncha ma'sum, shuncha pok, Sevishmoqda alam bor shuncha” («Ne balo

ga etding mubtalo») misralarida «shuncha» so'zining takrori orqali nima ta'kidlanadi?

A) sevgining pokiza tuyg'u ekanligi B) muhabbatning oxiri alam bilan yakunlanishi C) sevgining nima ekanligini tushunmaslik D) ayriliqning og'irlig’ va g'amning cheksiz

ligi

3. «Sensiz» she'rida shoira o'lim tufayli ayrilishdan ko'ra bo’hqa og'ir qismatni afzal bilishi qaysi misrada ifodalangan?

A) Birovning azasida yiglayman qon-qon B) Tirik ekan, nega tashlab ketmading?

C) Har necha qalqon, Baxtga, bahorga ham, qishga, qayg'uga D’ Mushkul bo'layotgan shodlik yaratmoq

4. Shoira Zulfiyaning fikricha, she’rlar qachon poeziyaga aylanadi?

A) matbuotda e’lon qilinganda B) shaklan va mazmunan go‘zallashganda C) she’rlar ustida qunt va chidam bilan ishlaganda D) minglarcha kishilar o‘z qalbi va dili bilan his etganda

Lirika haqida

1. Lirik turdagi asarlar ham voqiylikning in’ikosi sifatida yaratilgan bo’lsada ular boshqa turdagi asarlardan qaysi xususiyati bilan ajralib turadi?

A) hayot manzaralari batafsil tasvirlanmaydi B) voqealar tasvirlanmaydi C) tuyg’ular rang-barang bo’ladi D) A, B

4-DARS. SO’Z-HIKMAT, SO’Z- QUROL. (222-278-betlar)

Reja:

1. Turdi Farog’iy.

2. Millatni birlikka chorlagan shoir.

3. Abdulla Qahhor.

4. Maxmur.

5. Maxmur hajviyoti haqida.

6. Jahon otin Uvaysiy.

7. Mirtemir.

8. Rasul Hamzatov.

Turdi Farog’iy

1. «Tor ko'ngullik beklar» g'azalida qaysi fikr ilgari suriladi?

A) beklarni o'zaro ahillikka undash B) o’zbek xalqini turli urug'larga ajratishdan voz kechish C) milliy birlik, o'zaro totuvlik D) qo'shni davlatlar bilan tinchlikda yashash.

2. Turdi muxammasida shoirning yaxshi zamonlar deb eslayotgan kunlarini qanday izohlash mumkin?

A) ma'naviy kamolot, iymon-e'tiqodga doir B) qo'zg'olonchilar bilan birga bo’lgan paytlari C) yuz urug'ida yuqori nufuzga erishgan damlari D) qo'zg'olon bostirilgach, Xo'janddagi hayoti to'g'risida.
Millatni birlikka chorlagan shoir

1. “Tor ko’ngullik beklar man-man demang… ” deb boshlanuvchi g’azal muallifi qaysi qastorda to’g’ri berilgan?

A) Maxmur B) A.Navoiy C) Farog’iy D) H.Olimjon

2. Turdi Farog’iyning “Tor ko’ngillik beklar man-man demang… ” deb boshlanuvchi g’azali qaysi janrda yozilgan?

A) tuyuq, qit’a B) g’azal C) muhammas D) fard

3. Turdining qaysi she’ri birinchi she’r sifatida alohida e’tiborga molik hisoblanadi?

A) “Yod mandin kim berur yaxshi zamonlar ko’rdimam” B) “Bir sarvi azim ayla joyi musulmondir bu mulk” C) “Tor ko’ngillik beklar man-man demang” D) “Boshima bir ko’hi g’am”

4. Turdining quyida keltirilgan g’azallaridan qaysi biri hasbi xol tarzida yaratilgan?

A) “Tor ko’ngillik beklar man-man demang” B) “Turdiman” C) “Yod mandin kim berur yaxshi zamonlar ko’rdimam” D) “Bir sarvi azim ayla joyi musulmondir bu mulk”

5. “ … Keltirar amvojga bahri talotim Turdiman” deya faxrlangan shoir qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

A) Turdi B) H.Olimjon C) Maxmur D) A.Novoiy

6. Turdi Farog’iy nima sababdan o’zini “Baxti qaro” deb ataydi?

A) asarlari elga manzur bo’lgani uchun B) asarlaridagi diniy qarashlari xalq tafakkurini o’zgartirishga xizmat qilganidan C) millatni birlikka chaqiruvchi qarashlarini xalq qo’llab quvvatlamaganidan D) A, B

7. Quyida keltirilgan adiblardan qaysi birining tirikchiligi igna tishigida\n o’tayotgan ip kabi qiyin kechgan?

A) Fitrat B) Turdi C) O.Matjon D) Cho’lpon

8. Turdining quyida keltirilgan g’azallaridan qaysi birida “Bir paytlar yaxshi azmonlar ko’rganini takidlaydi?”

A) “Turdiman” B) “Yod mandin…” C) “Tor ko’ngillik beklar…” D) A,B javoblar
Abdulla Qahhor

1. Ellikboshining og'ilga kirib qilgan harakatlaridan maqsad nima edi?

A) tasalli berish B) yordam ko'rsatish C) o’g'rini aniqlash D) tamagirlik

2. Amin Qobil boboga «Yo'qolmasdan ilgari bormidi?», «Qanaqa ho'kiz edi?», «Yaxshi ho'kiz birov yetaklasa keta beradimi?» kabi savollarni nima uchun beradi?

A) pristavga xabar yetkazish maqsadida B) Qobil boboning rost gapirayotganini aniqlash uchun C) ellikboshi bergan ma'lumotlarni tekshirish maqsadida D) Qobil boboning ustidan kulish uchun

3. Inson qadri, shaxs erkinligi barcha narsadan ustun ekanligi «Dahshat» hikoyasidagi qaysi jumlada aks etgan?

A) hozir kim go'ristonga borib, Asqarponsotning qabriga pichoq sanchib keladi? B) bitta qo'yni nazarlari ilmaydi C) Unsin nokas odam ekan, bitta qo'yni deb... Koshki arziydigan narsa bolsa! D) tag'in nima qilasan Ganjiravonda...

4. «Dahshat» hikoyasida qanday fikr ilgari surilgan?

A) erning o'z xotiniga zulm qilishi dahshatli illat ekanligi B) ayolning eriga isyon qilishi fojiaga olib kelishi C) inson erki, shaxs hurligini ulug'lash D) insonning o'zi qodir boimagan ishga qo'l urmasligi

5. A.Qahhorning «Dahshat» nomli hikoyasi qahramoni Unsinga bir odamchalik yordam bergan jumla qaysi qatorda berilgan?

A) ganjiravonga jo‘nash umidi B) «O‘likning joni yo‘q» C) «Bismillohir rahmonir rohim» kalimasi D) erining «javob beraman» degani

6. A.Qahhorning qaysi asarida holat va kechinmalar uchun «sovuq ter chimoq», «bir qarich cho‘kkanday bo‘lmoq», «tizzasi qaltiramoq», «tildan qolmoq», «yerga qapishib ketmoq», «lafzdan qaytmaslik», «yuragiga rahna solmoq», «dami ichiga tushmoq», «ko‘z oldiga kelmoq», «ko‘zlari javdiramoq», «ko‘pi ketib ozi qolmoq», «o‘zini yerga tashlamoq», «yerning qariga yubormoq» kabi xalqona ibora va ifodalar o‘ta mahorat bilan qo‘llangan?

A) «O‘tmishdan ertaklar»da B) «Dahshat»da C) «Sinchalak»da D) «Og‘riq tishlar»da

7. Ola ho‘kiz mojarosi qaysi asarda badiiy aks etgan?

A) «O‘tmishdan ertaklar»da B) «Shum bola»da C) «O‘g‘ri»da D) «Susambil»da
Maxmur

1. «Hapalak» she'rining deyarli barcha baytlarida qo'llangan she'riy san'atni belgilang.

A) tazod B) mubolag'a C) ishtiqoq D) takrir

2. «Hapalak» g'azalida shoir kimga murojaat qiladi?

A) allohga B) qishloq oqsoqoliga C) hukmdorga D) xalqning o'ziga

3. Suv topilmaganda tahorat uchun qum, guvalak kabilardan foydalanish islom shariatida nima deyiladi va bu tasvir she'rda nima uchun keltirilgan?

A) tayammum - ilojsizlik ifodasi B) g'usl - pokdomonlikni ko'rsatish uchun C) sunnat - pok e'tiqod nishonasi D) farz - taqvodorlikni ko'rsatish maqsadida.

4. Hakim Turobiyning qaysi illatlari she'rda aks etgan?

A) mohir tabib bo'lishiga qaramay yolg'onchiligi B) rahmsizligi, yo'lto'sar qaroqchiligi C) xon saroyida jallod vazifasini bajarishi D) tuvak va sumaklar bilan savdo qilishi


Maxmur hajviyoti haqida

1. “So’zda sehr bor, she’rda esa hikmat bor” she’ri qaysi asardan olingan?

A) “Hapalak” she’ridan B) “Yana she’rimga” she’ridan C) “Karvon qo’ng’irog’i” she’ridan D) muqaddas hadislarning birida

2. Maxmurning “Hapalak” she’ri qaysi janrda yozilgan?

A) g’azal B) masnaviy C) fard D) tuyuq

3. Maxmurning “Hapalak” she’rida “tilla puli” qanday ma’noda qo’llangan?

A) tanga pul B) laqab ma’nosida C) soliq ma’nosida D) to’g’ri jovob yo’q

Jahon otin Uvaysiy

1. Uvaysiy g'azalidagi «Vujudim dardga to'ldi, emdi darmonimni sog'indim» misrasidan anglashiladigan ma'noni belgilang.

A) dard - kasallik, darmon - dori B) dard -musofirlik, darmon - vatanga qaytish C) dard - zulm, darmon - qasos D) dard - sog'inch, darmon - diydor

2. Shoiraning kecha-yu kunduz o'g'iining nomini takrorlab, uni o'ylab yurishi qaysi ifodada aks etgan?

A) Uyimning ziynati, ko'z ravshani... B) Tilimning zikri-yu ko'nglimning fikri...

C) Qorong'u bo'ldi olam ko'zima... D) Vujudim dardga to'ldi...

3. Uvaysiy g'azallaridan tashqari yana qaysi she'riy janrda shuhrat qozongan?

A) ruboiy B) muxammas C) tuyuq D) chiston

Mirtemir

1. «Onaginam» she'rida qaysi tuyg'u izhori berilgan?

A) ona oldidagi burchni ado etolmagan farzand armoni B) onasini ko'rgani borolmayotgan o'g'il sog'inchi C) el xizmatida bo'lib, onadan xabar ololmayotgan o'g'il o'tinchi D) umrida onasini ko'rmagan farzand iztiroblari

2. «Onaginam» she'ridagi lirik qahramon onasiga qilolmagan xizmatni elga qay yo'l bilan baxshida etmoqchi boladi?

A) dushmanlarga qarshi kurashi B) ijodi C) tinimsiz mehnati D) muhabbati

3. «Burmalik kuylak ham nimcha-yu g'ijim, Sirg'alar sandiqqa tushdi. Bardosh bu...» satrlari orqali anglatilgan ma'noni to­ping.

A) Toshbuning ayol sifatidagi achchiq iztiroblari B) urush sharoitida bezak, kiyimlar ko'ziga yomon ko'ringanligi C) Toshbuning mavjud sharoitdan noroziligi D) qiyinchilik yillari ularni sotib yubormoqchi bo'lganligi.
Rasul Hamzatov

1. «Ko'ksimda qo'rg'oshin, quyosh tog'ida, Toglar orasida yotibman bejo» misralaridagi «tog'lar» so'zi qaysi tushunchaga ishora qilmoqda?

A) shoirning vatani Dog'istonga B) mavhum bir makon C) ilohiy maskan D) yer sayyorasi

2. «Ona tilim» she'ri qaysi o'zbek shoirining shu mavzudagi she'riga mazmunan va ruhan yaqin?

A) Cho'lpon B) Shavkat Rahmon C) Muhammad Ali D) Rauf Parfi

3. «Shu ham erkakmi?» she'rida quyidagi ta'kidlarning qaysi biri uchramaydi?

A) subutsizlikni qoralash B) vatan sotqinlariga nafrat C) nodonlikni qoralash D) uzoq safarga chiqish majburiyligi

5-DARS. HAQIQATDIR MENING YULDUZIM! (280-366-betlar)

Reja:

1. Alisher Navoiy.

2. Tashbeh, tanosib, irsoli masal haqida.

3. Cho’lpon.

4. Ko’chim haqida.

5. Usmon Nosir.

6. Usmon Nosir she’rlari haqida.

7. Badiiy adabiyotning turlari.

Alisher Navoiy

1. A.Navoiy Yaratganning qaysi amrini birlamchi bilib, «Barchasi bir yon-u, bu bir yon» deb hukmdorga uqtiradi?

A) Ilm olishni B) Xalq g'amini yeyishni C) Obodonchilik qilishni D) Ibodat qilishni

2. «Zulm o'zunga fisqdur, ey hushyor, Gum qil ani, bo'lsa sanga hush yor» baytida qo'llanilgan she'riy san'atni toping.

A) mubolag'a B) tazod C) tashxis D) tajnis

3. Navoiyning adabiyotshunoslikka oid asarlarini ko'rsating.

A) Muhokamat ul-lug'atayn», «Sab'atu abhur» B) Xazoyin ul-maoniy», «Xamsat ul-mutahayyirin» C) «Tarixi muluki ajam», «Xamsat ul-mutahayyirin» D) «Majolis un-nafois», «Me'zon ul-avzon»

4. Navoiy shoh G'oziy orqali kimning timsolini yaratgan?

A) Amir Temur B) Temuriy hukmdorlar C) Orzusidagi hukmdor D) Husayn Boyqaro

5. Kampir nima uchun o'z da'vosidan kechib, uzr so'radi?

A) Shoh adolatiga iqror bo'lib B) Qo'rqqanligi uchun C) Yanglishganini bilib D) Shohni jazolash mumkin emasligini tushungach

6. Qozining talabiga ko'ra kampir keltirgan ikki guvoh ko'rsatil-gan javobni belgilang.

A) Ikki qo'shnisi B) Tasodifiy guvohlar C) Shohning qahri va mehri D) Shohning adolati va insofi

7. Jobir dengizda kemalar ko'ringanidan qanday xabar topardi?

A) Diydabonlar orqali B) O'zi kuzatib yotardi C) Nogoh ko'rib qolardi D) Kemadagi josuslar orqali

8. «Mehr» so'zi qizning ismini bildirish bilan birga yana qanday ma'noni anglatardi?

A) yulduz B) oy C) shamol D) quyosh

9. Mas'uliyatli damda shaxsiy ishtiyoqi tufayli asirga tushgan obrazni ko'rsating.

A) Navdar B) Nu'mon C) Suhayl D) Diydabon

10. «Mehr va Suhayl» hikoyasida qahramonlar ruhiy holati va tashqi tasvirini berishda asosan qaysi rangdan foydalanilgan?

A) oq rang B) qora rang C) sariq rang D) qizil rang
Tashbeh, tanosib, irsoli masal haqida

1. Unda narsa, belgi va harakat boshqasiga o’xshatish orqali tasvirlanadi?

A) o’xshamish B) vosita C) tashbeh D) tanasub
Cho’lpon

1. «Go'zal» she'rida lirik qahramon nima uchun o'zini «yo'qsul» deb ataydi?

A) Go'zal uni tashlab uzoqqa ketib qolgani uchun B) Yorining visoliga yetolmaganidan

C) Go'zalning husni va fazilatlari oldida o'zini qusurli bilganidan D) U istagan go'zalning bu dunyoda yo'qligini bilgandan so'ng.

2. Cho’lpon qanday yurtni buzilgan o'lka deb ataydi?

A) Odamlari o'z o'tmishi va tilini yo'qotgan yurtni B) Amaldorlari manfaatparast bo'lgan mamlakatni C) Mustamlaka asoratiga tushib qolgan va shunga ko'nikkan o'lkani D) Yoshlari boshqa mamlakatga ketishga majbur bo'lgan davlatni

3. «Nega sening qalin tovushing «ket» demaydi ularga» satridagi «qalin» so'zi qaysi ma'noni bildiradi?

A) qat'iyatli, isyonkor B) hayiqqan, qo'rquvli C) ehtiyotkor, baland D) kelishuvchan, andishali

Ko’chim haqida

1. Adabiyotshunoslik nazariyasi ilmidagi ko’chimning turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

A) majoz B) istiora C) ramz D) barchasi

2. “Binafsha” she’rida qaysi adib binafsha sen uchun ko’kragim erk yeri deya tarif uchradi?

A) G’afur G’ulom B) U.Nosir C) Asqat Muxtor D) Cho’lpon

Usmon Nosir

1. Usmon Nosir qaysi tuyg'uni «selday keluvchi», qalbni «jalloddek tiluvchi» deb ta'riflagan?

A) nafrat B) ilhom C umidsizlik D) quvonch

2. «Tilim charchar, ajab, gohi Seni tarjima qilmoqdan» satrlarida ifodalangan yurakni tarjima qilishning ma'nosini toping.

A) Badiiy ijod B) Tarjima bilan shug'ullanish C) Ilmiy asarlar yozish D) Ko'nglini birovga yozish

3. «Yana she'rimga» she'rining birinchi bandi qaysi shoirning satrlarini yodga tushiradi?

A) Navoiy dostonidan parchani B) Zulfiyaning «Oydinda» she'rini C) Cho’lponning «Go'zal» she'rini D) Atoyi g'azalini

4. Quyidagi misralardan qaysi birida “Nasimaga deganim” she'ridagi lirik qahramon xarakterini to'laroq ochadi?

A) Oldimda kutadir imtihon... B) Baxtliman, janglarga yarasam... C) Silligim bezarar, hech gapmas...D) O'ylanib ko'zingga qarasam...
Badiiy adabiyotning turlari

1. Badiiy asarlar necha turga bo’linadi?

A) 1 B) 2 C 6 D) 3

2. Bir yoki bir necha odamning hayoti, tag’diri ularning boshqa odamlar bilan munosabati haqida hikoya qiluvchi asrlar…

A) dramatik asarlar B) lirik asarlar C) epik asarlar D) fantastik asarlar